Zapisy tego aktu prawnego przewidują zastąpienia zarówno hipoteki kaucyjnej jak i zwykłej nową konstrukcją prawną. Trzeba jednak pamiętać, że omawiany rodzaj hipoteki występuje wciąż na mocy tych stosunków prawnych, które powstały przed dniem 20 lutego ubiegłego roku. Zasada braku retroakcji, która wyklucza działanie prawa wstecz przyczyniła się do powstania powstanie dość skomplikowanej sytuacji na gruncie przepisów prawa cywilnego. Wiąże się ona z faktem, że po 20 lutym 2011 w obrocie funkcjonują trzy rodzaje hipotek. Pierwszą grupę stanowią tak zwane nowe hipoteki, które podlegają zmienionym przepisom ustawy o księgach wieczystych i hipotece (w skrócie UKWH).

Tak zwane samodzielne hipoteki kaucyjne funkcjonują natomiast na bazie znowelizowanych przepisów UKWH z wyjątkiem pewnych zagadnień szczególnych (kwestia rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym). Do ostatniej kategorii zalicza się hipoteki zwykłe, którym towarzyszą również hipoteki kaucyjne. W takim przypadku co do zasady stosuje się przepisy UKWH w brzmieniu, które obowiązywało przed 20 lutym 2011 roku(wyjątek dotyczy zagadnień związanych z podziałem nieruchomości).

Dotychczasowe dwie hipoteki…

Do czasu ubiegłorocznej nowelizacji UKWH hipoteka kaucyjna funkcjonowała jako zupełnie odrębna forma ograniczonego prawa własności. Jej wyróżnikiem była możliwość zabezpieczenia przyszłej wierzytelności pieniężnej o sumie która nie mogła być sprecyzowana (patrz artykuł 102 UKWH stanowiący przed 20 lutego 2011 roku, że wierzytelności o wysokości nieustalonej mogą być zabezpieczone hipoteką kaucyjną do oznaczonej sumy najwyższej). Taki sposób funkcjonowania hipoteki kaucyjnej sprawia, że najczęściej pełniła ona role dotychczasowego zabezpieczenia dla banków, które udzielały kredytów hipotecznych.

Tym samym jej wartość była równoznaczna z kwotą przyszłych odsetek, które mogły stanowić dodatkowy dług niewypłacalnego kredytobiorcy. Jeżeli chodzi o zabezpieczenie kwoty kapitału to warto wspomnieć, że przed ubiegłoroczną nowelizacja UKWH stosowano tak zwaną hipotekę zwykłą, która dotyczyła zobowiązania opiewającego na określoną sumę.

…zastąpiła jedna

Nowa forma hipoteki, która funkcjonuje począwszy od ubiegłego roku łączy elementy poprzednich rozwiązań. Dlatego może ona zabezpieczać zarówno wierzytelność główną (taka jak na przykład kwota kredytu) jak i wierzytelności poboczne (takie jak odsetki). Z punktu widzenia posiadacza nieruchomości, która została objęta „nowym” zabezpieczeniem hipotecznym najważniejsza aspekt wiąże się z redukcją kosztów administracyjnych.

Warto pamiętać, że wcześniej musiał on uiszczać oddzielne opłaty w związku z ustanowieniem oddzielnych rodzajów hipoteki. Natomiast po nowelizacji OKWH koszty zostały znacząco zredukowane. Konkretniej rzecz ujmującstała opłata administracyjna spadła o 50% (z 400 zł na 200 zł). Pewne problemy dotyczą natomiast wymiaru podatku od czynności cywilnoprawnych, który jest uiszczany ilekroć dochodzi do ustanowienia hipoteki. Niestety, ustawodawca nie dostosował przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych do zmian, które zostały wprowadzone w kwestii zabezpieczeń hipotecznych.

Czy informacje zawarte w artykule okazały się pomocne? Wypowiadajcie się w komentarzach.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here