Ze sporządzeniem testamentu, czyli oświadczeniem woli o tym, co ma się stać z naszym majątkiem na wypadek śmierci, nie warto zwlekać. Lepiej pomyśleć o tym odpowiednio wcześnie, szczególnie wtedy, gdy dorobek życia chcemy przekazać konkretnym osobom. Jeżeli tego nie zrobimy, o tym do kogo trafi nasz majątek zadecyduje ustawa.

Zgodnie z zapisami w kodeksie cywilnym, jeżeli zmarły nie zostawił testamentu, to następuje dziedziczenie ustawowe. W pierwszej kolejności prawo do jego spadku przysługuje współmałżonkowi, potem dziedziczą zstępni, czyli dzieci, wnuki, ewentualnie prawnuki. W dalszej kolejności są rodzice, rodzeństwo i zstępni rodzeństwa, czyli bratankowie, siostrzeńcy oraz ich dzieci. W przypadku jednak, gdy zmarły nie posiada rodziny, jego dorobek przechodzi na rzecz gminy lub Skarbu Państwa. Żeby temu zapobiec konieczne jest sporządzenie testamentu.

Testament może napisać każda osoba pełnoletnia mająca pełną zdolność do czynności prawnych, a także osoba małoletnia, która zawarła związek małżeński. Może to zrobić w każdym okresie życia, a co najważniejsze w każdej chwili może też go odwołać lub zniszczyć i napisać kolejny.

Testament własnoręczny

Istnieją trzy sposoby na napisanie testamentu, a ten najprostszy to sporządzenie go po prostu własnoręcznie. W tym przypadku można więc obejść się bez pomocy prawnika, ale trzeba uważać na kilka istotnych kwestii i wymogów. Jeżeli o nich zapomnimy, to nasze oświadczenie woli może być nieważne.

Przede wszystkim trzeba pamiętać o tym, aby dokument ten w całości był sporządzony odręcznie. Maszynopis czy wydruk komputerowy nie wchodzą więc w grę. Wszystko po to, aby uniknąć podejrzeń o fałszerstwo. Równie ważne jest także to, aby testament został opatrzony datą i podpisem testatora, oczywiście własnoręcznym. W dokumencie koniecznie trzeba też zawrzeć formułę, że został on napisany w chwili, gdy byliśmy „w pełni świadomi podejmowanych czynności i bez żadnych nacisków”. Testament nie może być bowiem pisany pod przymusem. Prawo nie pozwala też na to, aby małżonkowie napisali wspólny testament. Każdy z nich odpowiada tylko za swoją część majątku i tylko nim może rozporządzać, dlatego małżonkowie muszą sporządzić dwa odrębne dokumenty woli.

Testament w formie aktu notarialnego

Napisanie testamentu własnoręcznie wymaga najmniej formalności, ale też najłatwiej jest go podważyć, dlatego jeżeli chcemy mieć pewność, że nie zawiera on żadnych błędów, to warto sporządzić go w formie aktu notarialnego. W tym celu należy udać się do notariusza, który sam spisze dokument, a następnie to, co sporządził, odczyta spadkodawcy, który oświadczenie zaakceptuje poprzez jego podpisanie lub, jeżeli jest to niemożliwe, postawi na nim odcisk kciuka. Taka usługa kosztuje około 50 zł.

Testament allograficzny

Jest jeszcze trzeci sposób na sporządzenie testamentu, ale jest on zdecydowanie najbardziej skomplikowany, przez co spotkać się z nim można niezwykle rzadko. Mowa o testamencie allograficznym, który powstaje w sytuacji, gdy spadkodawca nie jest już w stanie samodzielnie sporządzić takiego dokumentu. Wówczas z pomocą przychodzą prezydenci miast, burmistrzowie, wójtowie, ewentualnie starostowie, marszałkowie województwa, sekretarze gminy lub powiatu albo kierownicy Urzędu Stanu Cywilnego, przed którymi spadkodawca składa ustne oświadczenie. Aby taki testament był ważny w chwili jego spisywania w pomieszczeniu przebywać muszą dwaj świadkowie, przy czym nie mogą to być osoby, które mają być spadkobiercami.

Ważne!

Jeżeli istnieje zagrożenie życia spadkodawcy, znajduje się on już na łożu śmierci i nie ma możliwości sporządzenia testamentu pisemnie, wówczas może słowem lub tylko gestem (w przypadku osób głuchoniemych) złożyć oświadczenie woli. Słyszeć je lub widzieć musi jednak co najmniej trzech świadków, którzy poświadczą o tym fakcie w sądzie.

Źródła:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.)

Czy informacje zawarte w artykule okazały się pomocne? Wypowiadajcie się w komentarzach.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here