Na czym polega gwarancja i co zrobić, gdy towar okazał się wadliwy już po jej upływie?
1. Czym jest gwarancja?
Reklamowanie towaru na podstawie gwarancji dzielonej przez producenta wiąże się z dodatkowym uprawnieniem przysługującym konsumentowi i zależne jest wyłącznie od woli producenta (lub sprzedawcy). W przeciwieństwie do roszczeń z tytułu niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową, udzielenie gwarancji nie jest prawem, lecz dodatkowym uprawnieniem dla konsumenta i nie należy mylić tych pojęć.
Udzielenie kupującemu gwarancji na towar konsumpcyjny jest nieodpłatne i wiąże się z wydaniem kupującemu dokumentu gwarancyjnego.1 W naszym interesie leży, rzecz jasna, zadbanie o odebranie tego dokumentu i uzupełnienie go zgodnie z zaleceniami producenta.
2. Dokument gwarancyjny
Dokument gwarancyjny określa także, jakiego typu wady fizyczne rzeczy obejmuje gwarancja – zapewnia gwarancję jakości towaru. Ponadto określa obowiązki gwaranta (producenta) i nasze uprawnienia jako kupującego, w przypadku gdy właściwość sprzedanego towaru nie odpowiada właściwości wskazanej w gwarancji. Właśnie w tym dokumencie należy szukać dokładnej instrukcji w zakresie formalności związanych ze skorzystaniem z tych uprawnień oraz terminu, w jakim te uprawnienia nam przysługują.
Co ważne, samo zapewnienie na opakowaniu – np. napis na opakowaniu „5 lat gwarancji” – bez jakiegokolwiek dokumentu określającego obowiązki gwaranta, nie może zostać uznane za gwarancję! Jeżeli nawet dokument gwarancyjny został wydany, lecz nie zawiera obowiązków gwaranta, takiego oświadczenia nie uważa się za gwarancję,
3. Termin gwarancji i sposób jego liczenia
Termin obowiązywania gwarancji ulega zawieszeniu (nie biegnie) przez czas, w jakim po skorzystaniu z gwarancji towar pozostawał w naprawie, gdyż w tym czasie konsument uprawniony z gwarancji nie mógł korzystać z rzeczy. Jeżeli, w wyniku gwarancji, oddana nam rzecz (towar) została wymieniona na pozbawioną wad (nową), termin gwarancji biegnie na nowo dla tego konkretnego przedmiotu. Podobnie, w razie naprawy i związanej z nią wymiany określonych składników (elementów) rzeczy termin gwarancji biegnie na nowo dla wymienionych elementów.2
4. Upływ terminu gwarancji – i co dalej?
W zależności od tego, na jaki okres udzielona została konsumentowi gwarancja, możliwe jest skorzystanie z uprawnień przysługujących kupującemu z mocy prawa. Jeżeli gwarancja została udzielona na np. okres 5 lat, zaś po upływie tego czasu produkt się zepsuł, ujawniły się wady, to z perspektywy konsumenta nie przysługują nam już żadne uprawnienia, gdy nie zgłosiliśmy ich przed upływem tego terminu. Uprawnienia przysługujące nam z tytułu niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową przysługują nam bowiem przez okres 2 lat od dnia zakupu i odebrania towaru, zatem po upływie 5 lat nie możemy z nich już skorzystać.
Inaczej jest w sytuacji, gdy w dokumencie gwarancyjnym nie wskazano terminu, w jakim przysługują nam uprawnienia z tytułu gwarancji – wówczas zgodnie z Kodeksem cywilnym przyjmuje się, że termin ten wynosi 1 rok licząc od dnia w którym rzecz została kupującemu wydana.3 W takiej sytuacji po upływie tego terminu nadal możemy skorzystać z uprawnień przewidzianych w Ustawie o sprzedaży konsumenckiej – czyli z tytułu niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową i w ciągu dwóch lat od wydania nam rzeczy możemy sprzedawcy zgłaszać reklamację.
Nie mamy obowiązku korzystania najpierw z gwarancji czy z przepisów regulujących niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową – to, którą drogę wybierzemy, zależy w dużej mierze od nas samych. Możemy korzystać z nich zamiennie lub jednocześnie. Należy jednak pamiętać, że w przypadku gwarancji sprzedawca ma prawo zastrzec, że to on decyduje o sposobie usunięcia wady (naprawie czy też wymianie), zaś w przypadku reklamacji na podstawie ustawy od nas zależy, który sposób wybierzemy.
1 Art. 13 ust. 1 Ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego
2 Art. 581 Kodeksu cywilnego
3 Art. 577 § 2 Kodeksu cywilnego
Czy uważacie, że polskie prawo w odpowiedni sposób reguluje tę kwestię? Dajcie znać w komentarzu.