Będziemy musieli jako pracodawcy sporządzić dla pracowników takie umowy, w celu zabezpieczenia majątku firmy. Zanim jednak wręczymy pracownikowi do podpisania dokument, musimy zapoznać się z prawem oraz z zasadami, na jakich możemy egzekwować od pracownika pokrycia kosztów powstałej szkody. Pracownicy mogą nie zgodzić się na podpisanie umowy odpowiedzialności, jeżeli nie zostaną spełnione pewne warunki. Na przykład jeśli w naszym sklepie z odzieżą nie ma zabezpieczeń towaru czy monitoringu. Umowy mogą dotyczyć odpowiedzialności wspólnej lub indywidualnej. Różny będzie również zakres umowy. Inna będzie dotyczyła powierzonej gotówki, inna użytkowania firmowego sprzętu.
Polski kodeks pracy jasno określa i reguluje zasady pracowniczej odpowiedzialności materialnej, odcinając się jednocześnie od zasad obowiązujących w prawie cywilnym. Prawo cywilne mówi o pełnym odszkodowaniu za wyrządzoną szkodę. Nie będzie to możliwe w bardzo wielu przypadkach. Zasada pełnego odszkodowania zgodnie z art. 361 §2 KC w zw. z art. 117–119 KP, nie będzie do przyjęcia w całości w prawie pracy, w stosunku do pracownika sumiennego i uczciwego, który przez chwilową nieuwagę wyrządził znaczna szkodę. Materialna odpowiedzialność oparta jest na winie (art. 114 KP), a nie na ryzyku czy słuszności (art. 117 §2 KP w zw. z art. 428 i 435 KC), mimo to pogodzenie się z pełną rekompensatą szkody wyrządzonej nieumyślnie przez pracownika jest niemożliwe. Zwłaszcza w sytuacji, gdy wysokość takiego odszkodowania byłaby niewspółmierna do jego wynagrodzenia za pracę. Dodatkowo za ograniczonym, a niepełnym odszkodowaniem przemawiam zasada ochrony wynagrodzenia za pracę (art. 13, 78 i 84 KP).
Nie oznacza to, że nie możemy się domagać pełnego pokrycia szkody przez pracownika. Jeśli pracownik w sposób umyślny i możliwy do udowodnienia wyrządził szkodę albo szkoda z winy nieumyślnej pracownika powstała w mieniu powierzonym mu do rozliczenia się, to oczywiście zachowana będzie zasada zasada pełnego odszkodowania (art. 122 i 124 KP). Mowa odpowiedzialności powinna być pracownikowi przedkładana do podpisu z chwilą zawierania umowy o pracę. Powinien on zostać poinformowany o istnieniu takiej odpowiedzialności. Koniecznością jest zawarcie w umowie wszelkich danych teleadresowych firmy, daty zawarcia i obowiązywania umowy, a także danych pracownika, lub pracowników których umowa dotyczy. Określenie stanowiska pracy, wartości i rodzaju powierzonego mienia. Postanowienia prawne dotyczące rodzaju odpowiedzialności, wysokości, a także prawa i obowiązki obu stron zawarte zostały w dwóch przykładowych umowach odpowiedzialności materialnej, znajdujących się poniżej. Pierwsza traktuje o odpowiedzialności indywidualnej, druga o zbiorowej.
Czy informacje zawarte w tekście okazały się pomocne? Zapraszam do komentowania.