Każdy rodzic lubi uwieczniać jak dorasta jego mała pociecha, więc robi mu dużo zdjęć. W trakcie ich oglądania często uwagę przykuwa dziwny wygląd oczka bądź oczu dziecka. Mianowicie ma się wrażenie, jakby źrenice dziecka były białe. I – rzeczywiście – leukokoria, czyli biała źrenica, stanowi dość typowy objaw, który może wystąpić w przebiegu siatkówczaka. Mniej typowe dla tej choroby są: zmiana barwy tęczówki oka, zapalenie oczodołu czy przedniego odcinka oka. O tej patologii może świadczyć też pojawienie się u dziecka zeza. Rodzice powinni nie zwlekać z wizytą u okulisty. Im szybciej dziecko zostanie zdiagnozowane, tym większe są szanse na skuteczne leczenie.
Czym zatem jest siatkówczak?
Niestety jest to nowotwór. Komórki, które wchodzą w jego skład, to niedojrzałe komórki siatkówki, zwane inaczej retinoblastami, stąd też siatkówczaka nazywa się retinoblastomą. Rozwija się on wewnątrz gałki ocznej u dzieci. Statystycznie stanowi on najczęstszy nowotwór wewnątrzgałkowy wieku dziecięcego. Pierwsze objawy występują wcześnie, zazwyczaj w trakcie pierwszego roku życia dziecka. Patologiczne zmiany lokalizują się zwykle w obrębie jednego oka. Dużo rzadziej, ale istnieje możliwość występowania nowotworowych zmian w obu oczach.
Siatkówczak jest tym nowotworem, w którego powstawaniu dużą rolę odgrywają czynniki genetyczne. W około 40% przypadków udaje się stwierdzić, że do powstania nowotworu przyczyniły się dziedziczne czynniki. Znaleziono gen RPE1, który znajduje się na chromosomie 13 i zmiany w jego obrębie predysponują do rozwoju tego nowotworu.
Dziecko z wyżej opisanymi objawami koniecznie powinien zbadać lekarz okulista. Konieczne jest wykonanie badania dna oka. Najczęściej widoczne są tam białe masy, które zdają się wnikać do wnętrza gałki ocznej. Rzadziej ma on charakter egzofityczny, wówczas doprowadzić może nawet do odwarstwienia siatkówki. Oczywiście zawsze należy przeprowadzić diagnostykę różnicową. Powinna ona uwzględniać retinopatię, toksoplazmozę, zaćmę. Do oceny zaawansowania choroby służą badania obrazowe takie jak badanie ultrasonograficzne, tomografia komputerowa.
Stopień zaawansowania choroby determinuje dalsze działania terapeutyczne. W początkowych stadiach do leczenia wykorzystuje się metody takie jak fotokoagulację, krioterapię, chemioterapię. W nieco bardziej zaawansowanych postaciach często wybiera się chemioterapię. Natomiast w skrajnie ciężkich postaciach konieczne jest usunięcie chorej gałki ocznej. Dlatego tak duży nacisk kładziony jest na wczesne wykrywanie choroby, ponieważ rozpoznanie jej w początkowym stadium daje lepsze rokowanie i wiąże się z mniej drastycznymi metodami leczniczymi.
Czy znacie kogoś, kto cierpi na siatkówczaka? Jakie leczenie zostało zastosowane?
