Gdy mowa o zapaleniach opon mózgowych u niemowląt, dość często są one spowodowane przez którąś z trzech bakterii: Neisseria meningitidia, Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae. Jeśli czynnikiem chorobotwórczym są wirusy, grzyby, to wówczas czasami nie udaje się ich wyizolować, a takie zapalenie nazywamy zapaleniem aseptycznym.
Jakie objawy mogą towarzyszyć zapaleniu opon mózgowych?
Jeśli dziecko jest w wieku niemowlęcym, wówczas najczęściej nagle występuje u niego wysoka gorączka, dziecko staje się niespokojne, wierci się, może wymiotować. Gdy na skórze pojawią się wybroczyny, sugerować mogą obecność posocznicy meningokokowej. Małe dzieci mogą manifestować w przebiegu choroby drgawki. Jeśli dokładnie się przyjrzymy ich ciemiączku, dotkniemy go, często okaże się, że jest ono uwypuklone, niekiedy możemy wyczuć jego tętnienie. Dzieci prezentować mogą również zaburzenia świadomości.
Zazwyczaj objawy wzbudzają duży niepokój u rodziców i skłania ich to do szybkiej konsultacji z lekarzem. W trakcie badania pacjenta lekarz zwraca uwagę oczywiście na stan ogólny pacjenta, jego zachowanie, wydolność krążeniowo-oddechową, szczególnie uważnie sprawdza obecność objawów oponowych. Do nich zalicza się sztywność karku, którą sprawdza się poprzez przyginanie głowy pacjenta w stronę mostka, gdy pacjent leży. Lekarze w tracie badania oceniają również obecność objawów Brudzińskiego oraz Kerniga.
Leczenie zapalenia opon mózgowych powinno być rozpoczęte bezzwłocznie, ponieważ odgrywa ono znaczącą rolę w kwestii rokowań oraz możliwości rozwinięcia się ewentualnych powikłań. Dlatego zazwyczaj, gdy nie ma przeciwwskazań, lekarz wykonuje nakłucie lędźwiowe, aby pobrać płyn mózgowo-rdzeniowy. Jego badanie dostarcza ważnych informacji diagnostycznych. Jeszcze bez znajomości czynnika sprawczego rozpoczyna się tzw. empiryczną antybiotykoterapię. Natomiast po uzyskaniu wyników, gdy zachodzi taka konieczność, modyfikuje się sposób leczenia bądź zmienia się go.
Niestety po przechorowaniu zapalenia opon mózgowych, zwłaszcza w tych przypadkach, gdy patogenami okazały się bakterie, zdarzają się powikłania, niekiedy nawet wtedy, gdy leczenie prowadzone było prawidłowo. Mogą to być: niedowłady, porażenia nerwów czaszkowych, zaburzenia mowy, wzroku, słuchu. Ponadto istnieje możliwość wytworzenia się ropni czy wodniaków. Powikłaniami mogą być w różnym stopniu nasilone zaburzenia psychiczne czy też zaburzenia somatyczne, takie jak nieprawidłowe wzrastanie.
Oczywiście najważniejsze jest, aby zapalenie opon mózgowych było prawidłowo leczone – tak, aby leczenie ukierunkowane było zarówno na czynnik chorobotwórczy, jak i na zwalczanie objawów.
Ważnym elementem zapobiegania jest właściwe rozpoznawanie infekcji górnych dróg oddechowych oraz ich właściwe i adekwatne leczenie. Istnieje też możliwość szczepień dzieci przeciwko pneumokokom, meningokokom. Poleca się takie szczepienia maluchom, które mają stwierdzone niedobory odporności. Również dzieci zdrowe mogą przyjąć taką szczepionkę, o szczegóły warto zapytać pediatrę.
Czy znacie kogoś, kto cierpiał na tę chorobę? Jakie leczenie zastosowano? Wypowiedzcie się.
