Jak głosować poza miejscem zamieszkania?

Ordynacja wyborcza przewiduje dwa sposoby głosowania poza miejscem zamieszkania. Procedury te są jasne i nie wymagają ponoszenia przez wyborcę żadnych dodatkowych kosztów.

Pierwszym sposobem jest tzw. dopisanie do spisu wyborców. Reguluje to art. 19 Ordynacji. Według tego przepisu, aby głosować w miejscu gdzie przebywamy czasowo (a więc poza miejscem naszego zamieszkania) należy najpóźniej 10 dni przed datą głosowania zgłosić się do urzędu gminy. Nie musimy być zameldowani w danym miejscu na pobyt czasowy. W urzędzie gminy, gdzie czasowo przebywamy i chcemy górować składamy wniosek o dopisanie nas do spisu wyborców. Należy zgłosić się do gminy, gdzie chcemy się dopisać z dowodem osobistym, gdyż w rejestrze wyborców znajdują się dane dotyczące nazwiska i imion, wpisuje się imię ojca, datę urodzenia, numer ewidencyjny PESEL i adres zamieszkania wyborcy. Z racji tego, że możemy figurować tylko w jednym rejestrze wyborców, gmina gdzie złożyliśmy wniosek poinformuje o tym gminie naszego stałego miejsca zamieszkania. Na podstawie rejestru wyborców sporządza się spis wyborców na potrzeby konkretnych wyborów. Nasz wniosek dotyczy dopisania się do spisu wyborców, nie do rejestru! Także w szpitalach i zakładach pomocy społecznej, zakładach karnych i innych ośrodkach zamkniętych sporządza się spisy wyborców, wpisując w nie osoby, które w dniu wyborów będą tam przebywały poza miejscem swojego zamieszkania. Pracownikom tych zakładów zgłasza się chęć dopisania do listy, zaś pracownicy tych zakładów poinformują o tym natychmiast urząd gminy właściwy dla naszego miejsca zamieszkania, który wówczas nie umieści nas w spisie.

Drugim sposobem jest uzyskania zaświadczenia o prawie do głosowania, o którym mowa w art. 23 Ordynacji wyborczej do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Jest to rozwiązanie dotyczące osób, które przed wyborami nie wiedzą jeszcze, gdzie będą przebywać w dniu wyborów, ze względu chociaż na charakter ich pracy czy chęć wyjazdu. Zaświadczenie o prawie powydaje urząd gminy. Jeżeli nie sporządzano jeszcze spisu wyborców zaświadczenia o prawie do głosowania wydaje się na podstawie rejestru wyborców (a więc w gminie, gdzie jesteśmy zameldowani na pobyt stały). Po sporządzeniu spisu wyborców – zaświadczenie wydaje się na podstawie spisu wyborców. Jeżeli zatem dopisaliśmy się już do innego spisu wyborców (poza gminą naszego miejsca zamieszkania) – to właśnie gmina gdzie jesteśmy dopisani wyda nam zaświadczenia na nasz wniosek. Oczywiście składając taki wniosek musimy przedstawić dowód osobisty, aby urzędnik mógł zweryfikować naszą tożsamość. Zaświadczenie o prawie do głosowania w miejscu pobytu w dniu wyborów upoważnia na do głosowania na terenie całego kraju.

Oczywiście konkretnej komisji wyborczej musimy przedstawić zarówno nasz dowód osobisty oraz samo zaświadczenie. Na tej podstawie komisja wyborcza dopisze nas do spisu wyborców w miejscu, gdzie poszliśmy głosować zatrzymując nasze zaświadczenie (abyśmy nie mogli go już po raz drugi wykorzystać). Często wydaje się dwa zaświadczenia – odpowiednio na każda turę wyborów. Formalności dotyczące załatwienia zaświadczenia o głosowaniu należy załatwić najpóźniej na 2 dni przed zarządzonymi wyborami. Otrzymanie zaświadczenia przez wyborcę nie wiąże się z żadnymi opłatami.

O formularze wniosków można zapytać w Urzędzie Gminy – są to bardzo proste wnioski, do ich uzupełnienia potrzebujemy tylko naszego dowodu osobistego. Przykładowy wniosek o wydanie zaświadczenia o prawie do głosownia zamieszczony został poniżej.