Jak uzyskać odszkodowanie za bezprawne zwolnienie z pracy?

Inaczej wygląda tylko procedura wynikająca z wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieokreślony, inaczej na czas określony. Podstawą rozwiązania umowy o pracę są art. 52., 53. kodeksu pracy. Zawarte są tu wszystkie przesłanki do zwolnienia bez wypowiedzenia zarówno z winy pracownika, jak i z przyczyn przez niego niezawinionych.

Art. 52.
§ 1. Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:
1) ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
2) popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
3) zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Art. 53.
§ 1. Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia:
1) jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:
a) dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
b) dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową;
2) w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione w pkt. 1, trwającej dłużej niż 1 miesiąc.

Jeśli pracodawca rozwiąże umowę niezgodnie z przepisami tego dotyczącymi np. przy umowie na czas nieokreślony, która trwała ponad 10 lat zastosuje niewłaściwy okres wypowiedzenia albo przyczyna zwolnienia nie istnieje, pracownik ma prawo do wystąpienia do sądu pracy z powództwem przeciwko pracodawcy.

Pracownik ma kilka możliwości: może żądać przywrócenia do pracy lub odszkodowania. Odszkodowanie przyznaje się za czas trwania wypowiedzenia. Najwyższą wysokością będzie trzymiesięczne wynagrodzenie.

Jest to przepis bezwzględnie obowiązujący, w związku z tym domaganie się większej kwoty jest bezcelowe. Jedynymi wypadkami, kiedy w prawie pracy nie określa się górnej wysokości odszkodowania są sprawy związane z nierównym traktowaniem w miejscu zatrudnienia lub sprawy o mobbing.

Przy umowach terminowych przyznanie odszkodowania wygląda podobnie jak przy umowach na czas nieokreślony. Wysokość jest taka sama, czyli najwyższa możliwa suma to trzymiesięczna pensja.

Pozew wnosi się do sądu pracy właściwego dla siedziby pracodawcy. Postępowanie to charakteryzuje się odrębnościami związanymi z przedmiotem i podmiotem, z jakim mamy do czynienia. Żądanie odszkodowania wnosi się w ciągu 14 dni od dnia, w którym pracodawca wręczył dokument rozwiązujący stosunek pracy. Jest to termin zawity, czyli uprawnienia w razie jego niedotrzymania wygasają, a wszelkie późniejsze czynności są bezskuteczne. Termin ten, przywraca się na wniosek pracownika.