Uroczystości rozpoczyna poranna msza święta, która odbywa się w kościele lub cechowni (część kopalni, w której mają miejsce zebrania górników przed lub po zjeździe pod ziemię). Uroczystości towarzyszy szczególnie czczona w tym dniu figura św. Barbary. Po zakończeniu części sakralnej orkiestra górnicza maszeruje przy dźwiękach swojego hymny przez osiedla zamieszkiwane przez górnicze rodziny. W podniosłej i radosnej atmosferze mijają kolejne familoki, czyli wielorodzinne budynki, w których mieszkają głównie górnicy i hutnicy. W towarzystwie dyrekcji i górników odbywają się liczne akademie. Świętowanie uświetniają także występy artystyczne, koncerty oraz bale dla górników i ich rodzin.
W tradycję tego święta wpisują się tzw. karczmy piwne i combry babskie.
Karczmy piwne organizowane są kilka dni przed dniem św. Barbary. Ich uczestnikami są górnicy, emerytowani górnicy, eksperci z wyższych uczelni górniczych oraz tamtejsi studenci, także pracownicy firm współpracujących z kopalniami. Ważne, że górników obowiązuje oficjalny strój – mundur górniczy. W przypadku jego niekompletnego doboru, np. źle dobranych skarpet, decyzją „Górniczego wysokiego prezydium” delikwent musi wypić kufel piwa z solą lub zostaje zakuty w dyby. Bezpośrednim organizatorem karczm piwnych jest Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa.
Karczmom piwnym towarzyszą pewne rytuały. Przybyli goście zasiadają przy dwóch stołach – przy jednym starsi (stare strzechy), przy drugim młodsi (młode strzechy). Uczestnicy dzielą się na tzw. tablice – lewą i prawą – a następnie współzawodniczą ze sobą w punktowanych rozgrywkach. Władzę nad tymi tablicami sprawują Kontrapunkty powołane przez specjalne Prezydium („Wysokie Prezydium w sprawach piwnych i nie tylko piwnych, nigdy nieomylne”).
Podczas Karczmy zebrani odśpiewują górniczy hymn, a także inne, górnicze pieśni i piosenki, przeplatane opowiadanymi dowcipami. Zasłużeni górnicy nagradzani są szpadami górniczymi. Biesiadnicy obdarowywani są śmiesznymi prezentami, które z przymrużeniem oka nawiązują do zabawnych zdarzeń, które wydarzyły się od ostatniej Karczmy.
Nowi adepci górnictwa przyjmowani są do zacnego grona starszych i składają uroczyste ślubowanie. Następnie ma miejsce „skok przez skórę” (trzymana przez dwóch górników-seniorów), a Lisa major (postać przebrana za św. Barbarę) uderza adepta szpadą w ramię i obleka górnika skórą.
Odpowiedzią na karczmy piwne są babskie combry. Imprezy, w których uczestniczą wyłącznie kobiety. Mężczyźni nie mają na nie prawa wstępu. Kobiety w przeciwieństwie do mężczyzn raczą się tego wieczoru winem. Z reguły babski comber przebiega pod wybranym hasłem, np. „Szpital na peryferiach” czy „Wioska indiańska”.
Czy uczestniczyliście kiedyś w górniczej Barbórce? Co spodobało Wam się najbardziej? Podzielcie się opinią w komentarzu.