Zgodnie z brzmieniem art. 104 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004 r. Nr 173, poz. 1807), mikroprzedsiębiorcą jest przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 2 mln euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych dwóch lat nieprzekraczający równowartości w złotych 2 mln euro. Jak podają statystyki GUS, w roku 2009 r. działalność gospodarczą prowadziło w Polsce 1666,1 tys. mikroprzedsiębiorstw, w tym 1555,7 tys. stanowiły firmy należące do osób fizycznych.

Bariery ekspansji mikroprzedsiębiorstw tkwią zarówno w ich ograniczonym rozmiarze, jak i pewnej ostrożności w działaniu. Wyraża się ona w częstym przekonaniu, że inwestować należy w oparciu o własny kapitał, a najlepszą metodą rozwoju jest metoda małych kroków. Wynika to przede wszystkim z faktu, że bardzo wiele mikroprzedsiębiorstw stanowią firmy rodzinne, funkcjonujące jako spółki cywilne. Z prowadzeniem przedsiębiorstwa w tej formie prawno-organizacyjnej wiąże się bowiem ryzyko, wynikające z osobistej odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki, która to odpowiedzialność dotyczy nie tylko majątku spółki, ale i majątku osobistego wspólników.

Mikrofirmy – a zwłaszcza te działające na wsiach i w małych miasteczkach – borykają się często z ogromnymi finansowymi ograniczeniami, nie mogąc pozwolić sobie na kosztowne inwestycje. Czy oznacza to zatem, że są one skazane na brak możliwości rozwoju? Rozwiązaniem dla tych firm jest skorzystanie z dotacji unijnej.

Obecnie mikrofirmy działające na wsiach i w małych miasteczkach mogą się starać o dofinansowanie w wysokości od 100 do 300 tys. zł (w zależności od liczby zatrudnionych pracowników). W roku 2010 o maksymalną kwotę mogą wystąpić już firmy zatrudniające minimum 3 osoby. Co więcej, prowadzona przez nich działalność gospodarcza nie musi być innowacyjna.

Co powinien natomiast zrobić przedsiębiorca, który prowadzi działalność gospodarczą w dużym mieście? Takie firmy powinny szukać swojej szansy w regionach. Każde bowiem województwo otrzymało swoją własną pulę unijnych pieniędzy, z których pewna część przeznaczona jest na różne formy wspierania przedsiębiorczości. W zależności od regionu firmy mogą liczyć na dotacje w wysokości od 40 do 70 proc. kosztów inwestycji. Resztę trzeba wyłożyć z własnej kieszeni. Można się posiłkować środkami własnymi lub też udać się do banku po niżej oprocentowany, preferencyjny kredyt unijny. Warto wspomnieć, że na terenie całego kraju działają Punkty Konsultacyjne, pełniące funkcję instytucji pierwszego kontaktu dla mikroprzedsiębiorców, w których można zasięgnąć bezpłatnych porad dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej oraz zarządzania przedsiębiorstwem.

Przedsiębiorca, który otrzymał unijną dotację w umowie o dofinansowanie, zobowiązuje się w niej do realizacji określonego projektu i utrzymania jego rezultatów przez wyznaczony czas. Umowa ta w sposób szczegółowy reguluje kwestie dotyczące trybu rozwiązania umowy o dofinansowanie i zwrotu dofinansowania. Dodatkową formą zabezpieczenia zwrotu dofinansowania, przewidzianą w umowie, jest weksel własny in blanco, opatrzony klauzulą „nie na zlecenie”.

W praktyce okres obowiązkowego utrzymania rezultatów projektu wynosi pięć lat dla przedsiębiorstw o dużych rozmiarach prowadzonej działalności gospodarczej i trzy lata dla małych i średnich przedsiębiorstw. Należy podkreślić, że przedsiębiorstwo nie może samodzielnie dokonywać zasadniczych zmian w projekcie, czyli w realizowanej przez siebie inwestycji. Dokonanie bowiem takich modyfikacji przez przedsiębiorstwo oznacza złamanie umowy o dofinansowanie. Wynika to z brzmienia art. 57 rozporządzenia Rady nr 1083/ 2006 ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 210 z 31 sierpnia 2006r., z późn. zm.).

Ponadto w myśl art. 207 ustawy z dnia z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.) – w przypadku, gdy środki przeznaczone na realizację programów finansowanych z udziałem środków europejskich są: wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem, albo wykorzystane z naruszeniem procedur, albo pobrane nienależnie lub w nadmiernej wysokości, podlegają zwrotowi przez beneficjenta wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych. Dodatkowo beneficjent zostaje wykluczony z możliwości otrzymania środków na okres trzech lat.

Kontrole realizacji projektów unijnych przeprowadzane są każdego roku – zgodnie z rocznymi planami kontroli – przez instytucje wdrażające. Kontrole te odbywają się na miejscu u beneficjentów, o których beneficjenci są informowani w terminie nie krótszym niż 5 dni przed jej rozpoczęciem.

Podsumowując można stwierdzić, że ogłoszenie upadłości, czyli zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej, jest równoznaczne z niemożnością osiągnięcia lub utrzymania rezultatów projektu, na który zostało przyznane dofinansowanie. W takiej sytuacji instytucja przyznająca dotację ma prawo do natychmiastowego rozwiązania umowy o dofinansowanie, czego konsekwencją będzie obowiązek zwrotu dotacji wraz z odsetkami przez przedsiębiorcę.

Sposobem na zabezpieczenie swojego mienia jest wykupienie ubezpieczenia od powodzi i innych zjawisk atmosferycznych. Zanim jednak zdecydujemy się na wykupienie polisy, warto dokładnie przeanalizować ofertę kilku firm ubezpieczeniowych, jak również zasięgnąć informacji u osób, które korzystały z którejś z ofert. Tylko wówczas można dokonać trafnego, w pełni odpowiadającego naszym potrzebom wyboru.

Odwiedzając firmę ubezpieczeniową warto poprosić o przybliżenie kilku istotnych kwestii, dotyczących przede wszystkim: ogólnych warunków ubezpieczenia, wysokości składki, jak również okresu, na jaki ma zostać podpisana umowa oraz przedmiotu ubezpieczenia.

Ogólne warunki ubezpieczenia są zbiorem przepisów prawnych stosowanych do wszystkich ubezpieczeń danego działu lub rodzaju. Ustalają też prawa i obowiązki obu stron podpisujących umowę ubezpieczeniową. W ogólnych warunkach ubezpieczenia znaleźć można wszystkie potrzebne informacje dotyczące danego ubezpieczenia. Dlatego też warunki te należy bardzo sumiennie przeczytać – zwłaszcza że np. rozdział o wyłączeniach zawiera wykaz sytuacji, w przypadku których nie otrzymamy odszkodowania. Ponadto w ogólnych warunkach ubezpieczenia znajdują się procedury związane z otrzymaniem odszkodowania oraz obowiązki ubezpieczonego.

Wysokość składki uzależniona jest od różnych aspektów, a w szczególności od wartości mienia ruchomego i samej nieruchomości, która będzie ubezpieczana. Zazwyczaj umowa ubezpieczeniowa podpisywana jest na okres 12 miesięcy, jednakże w wyjątkowych sytuacjach możliwe jest zawarcie polisy na krótszy okres.

Przedmiot ubezpieczenia stanowi zarówno ubezpieczana nieruchomość, jak i wszystkie ruchomości, które się w niej znajdują. Ubezpieczeniu będzie podlegał zatem dom wraz z jego stałymi elementami. Przedmiotem ubezpieczenia może być także mieszkanie wraz z pomieszczeniami przynależnymi, jak również stałe elementy znajdujące się w tym mieszkaniu. Ponadto przedmiotem ubezpieczenia jest mienie ruchome należące do ubezpieczonego lub osób bliskich wspólnie z nim zamieszkujących. Z innych składników majątkowych, stanowiących przedmiot ubezpieczenia, wymienić należy budynki gospodarcze, obiekty małej architektury, garaże wolnostojące, jak również elementy ogrodzenia. Pozostałe elementy, które mogą podlegać ubezpieczeniu, to np. zewnętrzne elementy klimatyzatorów, anten satelitarnych czy baterie słoneczne.

Żadne ubezpieczenia majątkowe nie uchronią naszego dobytku przed zniszczeniem w wyniku działania sił natury, lecz mogą być niezwykle pomocne w usuwaniu skutków tego kataklizmu. Wiele zależy jednak od uczciwości towarzystwa ubezpieczeniowego, w którym wykupiona została polisa ubezpieczeniowa.

Bardzo często w momencie śmierci powstaje pytanie, czy zmarły posiadał oszczędności. Dlatego też wiele osób, które są już w zaawansowanym wieku – aby nie powodować komplikacji swoim bliskim – dokonuje zapisu bankowego, który nosi nazwę „dyspozycji wkładem na wypadek śmierci”, lub częściej określa się go mianem dyspozycji na wypadek śmierci”. Jego konstrukcja prawna wiąże się z brzmieniem art. 56 Prawa bankowego (Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665, z późn. zm.).

Zapis ten polega na tym, że posiadacz rachunku oszczędnościowego, rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej lub rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego składa w banku, w którym założony został rachunek, pisemne polecenie, w którym dokonuje rozporządzenia kwotą o określonej wysokości na rzecz osoby lub osób wskazanych w dyspozycji. Dlatego też środki z rachunku po śmierci jego posiadacza może podjąć tylko osoba wskazana wcześniej przez jego właściciela jako uprawniona do wypłaty na podstawie tego polecenia. Warto podkreślić, że prawo nie przewiduje złożenia w banku dyspozycji na wypadek śmierci, jeśli rachunek bankowy należał do co najmniej dwóch osób.

Zapisu, jakim jest „dyspozycja na wypadek śmierci”, można dokonać na rzecz: małżonka, wstępnych (czyli każdego żyjącego przodka zmarłego – jej rodzica lub dziadków), zstępnych (dzieci, wnuków) lub rodzeństwa posiadacza rachunku. Ustanowienie przez posiadacza rachunku bankowego dyspozycji na wypadek śmierci nie powoduje ograniczenia go w swobodzie dysponowania zgromadzonymi oszczędnościami jeszcze za życia. Co więcej, dyspozycja ta może być w każdym momencie zmieniona lub odwołana przez posiadacza rachunku.

Zgodnie z art. 56 ust. 2 Prawa bankowego, kwota wypłaty nie może sumarycznie przekroczyć (bez względu na liczbę wydanych dyspozycji) dwudziestokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszane corocznie przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, za ostatni miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku.

W przypadku, gdy zmarły nie złożył w banku „dyspozycji wkładem na wypadek śmierci”, przepisy bankowe przewidują, że z rachunku (lub rachunków) zmarłego bank winien wypłacić kwotę odpowiadającą kosztom pogrzebu na podstawie przedstawionych rachunków każdej osobie, która je przedstawi (nie musi być zatem spadkobiercą). Kwota ta nie wchodzi bowiem w skład spadku i nie podlega dziedziczeniu. Reszta środków finansowych zgromadzonych na koncie jest dziedziczona na zasadach ogólnych. Warto także dodać, że od dnia 28 czerwca 2009 r. zmieniły się przepisy normujące zasady dziedziczenia ustawowego i obowiązują one automatycznie, gdy zmarły nie pozostawi testamentu.

Najprościej mówiąc, za szkodę należy uważać uszczerbek na dobrach prawnie chronionych. Mimo, iż pojęcie szkody nie zostało zdefiniowane w prawie cywilnym, szkoda uznawana jest za podstawową przesłankę odpowiedzialności. Z pojęciem szkody wiąże się termin „odszkodowanie”, przez które należy rozumieć świadczenie, jakie należy się osobie poszkodowanej (poszkodowanemu) od osoby, która wyrządziła szkodę lub która ponosi za nią odpowiedzialność.

Rozpatrując problematykę odszkodowania należy także odnieść się do umów ubezpieczenia, które uregulowane zostały w kodeksie cywilnym (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.). Zgodnie z brzmieniem art. 805 tego kodeksu, przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Można mówić o dwojakiego rodzaju ubezpieczeniach: majątkowym oraz osobowym. W przypadku ubezpieczenia majątkowego, świadczenie ubezpieczyciela wiąże się z zapłatą odszkodowania w związku ze szkodą, jaka powstała na skutek wypadku. Natomiast w przypadku ubezpieczenia osobowego ubezpieczyciel ma obowiązek zapłacenia – w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej – określonej sumy pieniężnej, renty czy innego świadczenia. Można zatem stwierdzić, że pojęcie szkody należy odnosić do wszelkich uszczerbków w dobrach lub interesach prawnie chronionych, których poszkodowany doznał wbrew swej woli.

Ubezpieczenia mienia są wiążą się najczęściej z ubezpieczeniem domów, lokali mieszkalnych, jak również z ubezpieczeniem autocasco oraz z obowiązkowym ubezpieczeniem budynków, które wchodzą w skład gospodarstwa rolnego. Zakres poszczególnych ubezpieczeń mienia regulowany jest w umowie zawartej z ubezpieczycielem. Szkoda na mieniu powstaje wówczas, gdy dochodzi do uszkodzenia, utraty lub zniszczenia dóbr materialnych.

Natomiast w przypadku ubezpieczeń osobowych należy mówić albo o ubezpieczeniu na życie, które może dotyczyć w szczególności śmierci osoby ubezpieczonej czy dożycia przez nią określonego wieku, albo o ubezpieczeniu następstw nieszczęśliwych wypadków, takich jak: rozstrój zdrowia, uszkodzenie ciała, a nawet śmierć. W sytuacji, gdy poszkodowany doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, może on domagać się: zadośćuczynienia za krzywdę i uszczerbek na zdrowiu, odszkodowania za straty materialne, w tym przede wszystkim zwrotu kosztów leczenia, zwrotu utraconych zarobków, a nawet renty z tytułu zwiększonych potrzeb życiowych w przyszłości. W przypadku śmierci rodzinie zmarłego należy się zwrot kosztów pogrzebu – mogą one ponadto starać się o zadośćuczynienie czy otrzymanie odszkodowania z tytułu pogorszenia się ich sytuacji życiowej.

Najważniejszymi aktami prawnymi, regulującymi problematykę ubezpieczeń w Polsce, są: ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1151, z późn. zm.), ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 nr 124 poz. 1152, z późn. zm.) oraz kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.).

Zastanawiając się nad pytaniem „co warto ubezpieczyć?” warto nadmienić, że ubezpieczenia – oprócz dwóch zasadniczych rodzajów ubezpieczeń, czyli osobowych i majątkowych – dzielone są na ubezpieczenia obligatoryjne, czyli obowiązkowe oraz ubezpieczenia fakultatywne, czyli nieobowiązkowe (dobrowolne). Przykładowo – będąc posiadaczem samochodu osobowego mamy obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (tzw. OC komunikacyjne), natomiast płacenie ubezpieczenia autocasco (AC) jest dobrowolne i tylko od nas zależy, jaką decyzję podejmiemy w tym zakresie. Podobna sytuacja występuje w przypadku ubezpieczeń majątku – niektóre ubezpieczenia są ubezpieczeniami dobrowolnymi (np. ubezpieczenie domu czy mieszkania), natomiast niektóre – obowiązkowe (np. ubezpieczenie budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, pozwalające zabezpieczyć składniki majątku na wypadek jego uszkodzenia, zniszczenia bądź utraty na skutek różnorodnych zdarzeń losowych, takich jak pożar, powódź czy gradobicie).

O zasadności zawierania umów ubezpieczeniowych najlepiej może zadecydować właściwie tylko posiadacz lub użytkownik danego składnika majątku. Istnieje bowiem wiele przesłanek podejmowania decyzji o ubezpieczeniu majątkowym lub osobowym. Do najważniejszych z nich zaliczyć należy: przewidywane ryzyko, wartość majątku będącą w posiadaniu jej właściciela, jak również charakter prowadzonej działalności gospodarczej.

W ramach ubezpieczeń majątkowych warto ubezpieczać przede wszystkim mieszkania, domy (a także domy w budowie), domki letniskowe, wartościowe ruchomości domowe (czyli wyposażenie domu lub mieszkania), biżuterię, dzieła sztuki, łodzie, jachty oraz wartościowe, często kradzione samochody luksusowych marek. Przedsiębiorcom warto polecić ubezpieczenie hal produkcyjnych i magazynów, maszyn i urządzeń, jak również surowców i materiałów, natomiast rolnikom – produkty rolne i zwierzęta hodowlane.

Natomiast ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej są bardzo ważnym elementem zabezpieczenia się przed ryzykiem prowadzenia działalności gospodarczej w pewnych szczególnie narażonych na ryzyko wystąpienia szkody grup zawodowych, takich jak: komornicy, notariusze, doradcy podatkowi, biegli rewidenci, rzeczoznawcy majątkowi czy inżynierowie budownictwa, jak również organizatorzy imprez masowych, organizatorzy turystyki i pośrednicy turystyczni.

Wszystkie najważniejsze informacje dotyczące świadczeń rodzinnych ujęte zostały w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 Nr 139, poz. 992, z późn. zm.). W myśl przepisów tej ustawy, za świadczenia rodzinne uważa się: zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego, jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka, jak również świadczenia opiekuńcze, takie jak zasiłek pielęgnacyjny oraz świadczenie pielęgnacyjne.

Celem udzielanego zasiłku rodzinnego jest częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka. Wypłacany jest on w odstępach miesięcznych przez cały okres zasiłkowy. Warto podkreślić, że okres ten nie jest tożsamy ani z rokiem kalendarzowym, ani nawet z rokiem szkolnym, lecz trwa od 1 listopada do 31 października.

Prawo do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do tego zasiłku przysługuje nie tylko rodzicom lub jednemu z rodziców, ale także opiekunowi prawnemu lub opiekunowi faktycznemu dziecka. Ponadto zasiłek może otrzymywać osoba pełnoletnia ucząca się w szkole lub w szkole wyższej, która niepozostaje na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią albo ze względu na ustalenie (wyrokiem sądowym lub ugodą sądową) prawa do alimentów z ich strony – nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny przysługuje w sytuacji, gdy dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza 504 zł. Natomiast jeśli dziecko w wieku do lat 16 posiada orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności (w wieku powyżej 16 lat do 25 lat), wówczas granica dochodu uprawniająca do zasiłku wynosi 583 zł. W okresie zasiłkowym 2010/2011 (czyli od 1 listopada 2010 r. do 31 października 2011 r.) rozpatrywany jest dochód za 2009 r.

Wysokość zasiłku rodzinnego wynosi miesięcznie: 68 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia, 91 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia i 98 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia. Aby obliczyć dochód potrzebny do uzyskania świadczenia rodzinnego należy pobrać z Urzędu Skarbowego zaświadczenia o dochodach za 2009 r. obydwojga rodziców, jak również oraz pełnoletnich członków rodziny (do 25 roku życia). Przekroczenie dochodu – przy uwzględnieniu kwoty najniższego zasiłku – szacowane jest poprzez zsumowanie maksymalnego dochodu na członka rodziny i dodatnie do niego kwoty najniższego zasiłku na członków rodziny. W przypadku rodziny trzyosobowej rachunek ten będzie przedstawiał się następująco: (3 × 504 zł) + (3 × 68 zł). Warto jednak podkreślić, że rodzina musi spełniać warunek, dotyczący otrzymywania zasiłku w poprzednim okresie. Jeśli nie miało to miejsca, wówczas do kwoty maksymalnego dochodu nie wliczany jest minimalny zasiłek na osobę.

Śmierć kredytobiorcy nie powoduje wygaśnięcia umowy pożyczki gotówkowej lub kredytu hipotecznego. W przypadku, gdy raty kredytu po śmierci kredytobiorcy nie będą regulowane przez jego małżonka lub spadkobierców zmarłego, bank podejmie działania zmierzające do odzyskania swoich wierzytelności, które zależeć będą przede wszystkim od rodzaju zabezpieczenia kredytu.

Brak spłaty zobowiązania stanowi powód do postawienia przez bank kredytu w stan natychmiastowej wymagalności i wystawienia przez bank bankowego tytułu egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi. Wiąże się to z nadaniem sądowej klauzuli wykonalności przeciwko spadkobiercom dłużnika, a następnie zaspokojenia się przez bank z przedmiotu zabezpieczenia. Może to polegać np. na sprzedaży nieruchomości w drodze postępowania egzekucyjnego i zaspokojenie się z uzyskanej ceny w wyniku realizacji zabezpieczenia w postaci hipoteki. Aby jednak ustrzec się przed sprzedażą nieruchomości, należy przede wszystkim – o ile nie posiadamy wiedzy z tego zakresu – zasięgnąć porady prawnej w kwestii dziedziczenia długu.

Zasady i tryb dziedziczenia regulują przepisy kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.) (art. 922 i kolejne). W kodeksie cywilnym brak jest szczególnego uregulowania dziedziczenia w stosunku do kredytów i pożyczek, stąd zastosowanie mają przepisy ogólne. Zgodnie brzmieniem art. 922, z chwilą śmierci zmarłego przechodzą na jego spadkobierców wszystkie prawa i obowiązki majątkowe zmarłego. Wyjątkiem są prawa i obowiązki związane ściśle z osobą zmarłego, jak również prawa które z chwilą śmierci przechodzą na inne osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami. Konieczne jest zatem określenie charakteru prawa w stosunku do umowy kredytu czy pożyczki: czy są to prawa, które z chwilą śmierci przechodzą na spadkobierców, czy też prawa zawarte w katalogu określonym w art. 922 kodeksu cywilnego.

W ostatnim czasie niektóre banki zaczęły stosować dodatkowe zabezpieczenie udzielanych przez siebie kredytów hipotecznych, jakim jest cesja na bank polisy na życie kredytobiorcy. Bank może wymagać takiego zabezpieczenia np. od osoby pozostającej samotnie w gospodarstwie domowym (chociażby od osoby stanu wolnego) lub od osoby starszej. W sytuacji, gdy suma ubezpieczenia odpowiada wartości kredytu, towarzystwo ubezpieczeniowe wypłaca bankowi świadczenie, co zaspokaja istniejące zobowiązanie kredytowe. W takim przypadku nie istnieje zasadność wszczęcia postępowania egzekucyjnego przez bank, skutkiem czego nieruchomość pozostaje w posiadaniu spadkobierców. Po wygaśnięciu zobowiązania kredytowego spadkobiercy, posiadający postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, powinni zażądać od banku zgody na wykreślenie hipoteki, a następnie złożyć stosowny wniosek w sądzie.

Koszt kredytu uzależniony jest od wielu czynników, które nie zawsze są podane w sposób przejrzysty w ofertach i w umowie kredytowej banku. Do podstawowych czynników określających cenę kredytu należy zaliczyć oprocentowanie kredytu, prowizje, jak również inne koszty. Na koszt kredytu największy wpływ wywiera oprocentowanie, które składa się z dwóch części: stopy rynkowej i marży banku. Do ustalania wysokości oprocentowania w przypadku kredytów złotowych stosowana jest najczęściej trzymiesięczna stopę WIBOR, a oprocentowanie kredytów walutowych wiąże się ze stopą LIBOR. Natomiast oprocentowanie kredytów denominowanych w euro opiera się na stopie EURIBOR. Na stawki WIBOR, LIBOR i EURIBOR klienci banku nie mają wpływu, mogą jednak negocjować z bankiem wysokość marży.

Wysokość marży jest stała w całym okresie kredytowania. Jest ona tym składnikiem umowy kredytowej, na którym zarabia bank. Jej wysokość zależy od kilku czynników, z których najważniejszymi są: wysokości kredytu, długość okresu kredytowania oraz udział własny kredytobiorcy.

Wysokość marży ustalana jest odmiennie w zależności od banku i potrzeb kredytowych klienta. Można jednak stwierdzić, że istnieje pewna zasada, o której powinien pamiętać każdy potencjalny kredytobiorca, chcący negocjować wysokość marży z bankiem – im wyższa jest kwota kredytu oraz większy wkład własny, tym atrakcyjniejsza marża. Banki z reguły są bardziej skłonne negocjować wysokość marży z klientami, którzy korzystają także z innych usług banku, np. mają otwarte w nim swoje konto osobiste, posiadają kartę kredytową lub ubezpieczenie. Co więcej, na wysokość marży wpływ ma niewątpliwie waluta kredytu, co związane jest z ryzykiem ich udzielania.

Warto także podkreślić, że banki przy negocjowaniu wysokości marży z klientem biorą pod uwagę poziom zarobków kredytobiorcy oraz wykonywany przez niego zawód. Niektóre banki są szczególnie łaskawe w procesach negocjowania marży z osobami, wykonującymi zawody uchodzące za stabilne i na które nie ma wpływu koniunktura gospodarcza. Za szczególnie preferowane grupy mogą być uważane zatem osoby wykonujące zawód prawnika, architekta czy funkcjonariusze służb mundurowych, zwłaszcza naczelnej kadry kierowniczej. Pracownicy tych sektorów mogą liczyć nie tylko na niższą marżę kredytowa, ale także na wyższy debet w koncie czy mniejsze opłaty za rachunek.

Co jednak należy zrobić, jeśli nie jesteśmy ani prawnikiem, ani architektem, ani nie należymy do grupy zawodowej związanej ze służbami mundurowymi? Dla banku ważne może być zapewnienie kredytobiorcy o chęci zakupu dodatkowych produktów z jego oferty, np. karty kredytowej, zakup dodatkowego ubezpieczenia czy otwarcie rachunku inwestycyjnego.

Wyjazd pracownika w delegację zagraniczną podyktowany jest zazwyczaj koniecznością nawiązania lub zacieśnienia dotychczasowych kontraktów handlowych firmy, jak również braniem udziału w sympozjach, konferencjach, targach i wystawach, istotnych z punktu widzenia strategii rozwojowej przedsiębiorstwa.

W przypadku wyjazdu za granicę pracownikowi przysługują zarówno diety, jak i zwrot kosztów: przejazdów i dojazdów, noclegów oraz innych wydatków, określonych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb. Przed wyjazdem w delegację zagraniczną pracownik zobowiązany jest pobrać wniosek na wyjazd służbowy za granicę, w którym muszą zostać określone: imię i nazwisko osoby delegowanej oraz jej stanowisko służbowe, kraj i miejscowość wyjazdu służbowego, czas pobytu w delegacji zagranicznej, cel wyjazdu oraz proponowany środek lokomocji. Warto podkreślić, że do momentu przekroczenia granicy Polski pracownik jest rozliczany z delegacji krajowej, natomiast od chwili przekroczenia granicy – z delegacji zagranicznej.

W zależności od środka komunikacji, którym porusza się osoba delegowana podczas podróży zagranicznej, czas jego pobytu poza granicami kraju liczony jest w różny sposób. W przypadku podróży lotniczej czas pobytu liczy się od chwili startu samolotu w drodze za granicę z ostatniego lotniska w kraju do chwili lądowania samolotu w drodze powrotnej na pierwszym lotnisku w kraju; w podróży lądowej – od chwili przekroczenia granicy polskiej w drodze za granicę do chwili przekroczenia granicy polskiej w drodze powrotnej do kraju; natomiast w przypadku podróży morskiej – od chwili wyjścia statku (promu) z portu polskiego do chwili wejścia statku (promu) w drodze powrotnej do portu polskiego.

Rozliczenie dojazdów lokalnymi środkami komunikacji odbywa się ryczałtowo i obejmuje zarówno kwotę pokrycia kosztów dojazdu z dworca i do dworca kolejowego, autobusowego, portu lotniczego lub morskiego w wysokości jednej diety w miejscowości docelowej za granicą oraz w każdej innej miejscowości, w której pracownik korzystał z noclegu, jak również kwotę kosztów dojazdów środkami komunikacji miejscowej w wysokości 10% diety za każdą rozpoczętą dobę pobytu w podróży.

Wysokość diety za dobę podróży w poszczególnych państwach jest określona odrębnie dla każdego państwa. Stawki te zmieniają się i należy je śledzić na bieżąco. Aktualnie dieta obliczana jest w następujący sposób: za każdą dobę podróży osobie delegowanej przysługuje dieta w pełnej wysokości, natomiast za niepełną dobę podróży do 8 godzin mu przysługuje 1/3 diety. Jeśli niepełna doba podróży trwa od 8 do 12 godzin delegowanemu przysługuje 1/2 diety, natomiast gdy trwa ona ponad 12 godzin – przysługuje mu wówczas dieta w pełnej wysokości.

Rozliczając koszty noclegu należy nadmienić, że ryczałt nie przysługuje osobie delegowanej, gdy zagwarantowano jej bezpłatny nocleg lub zamówiono go i opłacono wcześniej. W przeciwnym wypadku zwrot środków za skorzystanie z usług hotelowych odbywa się za okazaniem rachunku. W razie jego nieprzedłużenia, delegowanemu przysługuje ryczałt w wysokości 25% limitu na hotel.

Rozliczenie wyjazdu zagranicznego – podobnie jak delegacji krajowej – powinno nastąpić w terminie 14 dni od zakończenia delegacji.