Śmierć kredytobiorcy nie powoduje wygaśnięcia umowy pożyczki gotówkowej lub kredytu hipotecznego. W przypadku, gdy raty kredytu po śmierci kredytobiorcy nie będą regulowane przez jego małżonka lub spadkobierców zmarłego, bank podejmie działania zmierzające do odzyskania swoich wierzytelności, które zależeć będą przede wszystkim od rodzaju zabezpieczenia kredytu.
Brak spłaty zobowiązania stanowi powód do postawienia przez bank kredytu w stan natychmiastowej wymagalności i wystawienia przez bank bankowego tytułu egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi. Wiąże się to z nadaniem sądowej klauzuli wykonalności przeciwko spadkobiercom dłużnika, a następnie zaspokojenia się przez bank z przedmiotu zabezpieczenia. Może to polegać np. na sprzedaży nieruchomości w drodze postępowania egzekucyjnego i zaspokojenie się z uzyskanej ceny w wyniku realizacji zabezpieczenia w postaci hipoteki. Aby jednak ustrzec się przed sprzedażą nieruchomości, należy przede wszystkim – o ile nie posiadamy wiedzy z tego zakresu – zasięgnąć porady prawnej w kwestii dziedziczenia długu.
Zasady i tryb dziedziczenia regulują przepisy kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.) (art. 922 i kolejne). W kodeksie cywilnym brak jest szczególnego uregulowania dziedziczenia w stosunku do kredytów i pożyczek, stąd zastosowanie mają przepisy ogólne. Zgodnie brzmieniem art. 922, z chwilą śmierci zmarłego przechodzą na jego spadkobierców wszystkie prawa i obowiązki majątkowe zmarłego. Wyjątkiem są prawa i obowiązki związane ściśle z osobą zmarłego, jak również prawa które z chwilą śmierci przechodzą na inne osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami. Konieczne jest zatem określenie charakteru prawa w stosunku do umowy kredytu czy pożyczki: czy są to prawa, które z chwilą śmierci przechodzą na spadkobierców, czy też prawa zawarte w katalogu określonym w art. 922 kodeksu cywilnego.
W ostatnim czasie niektóre banki zaczęły stosować dodatkowe zabezpieczenie udzielanych przez siebie kredytów hipotecznych, jakim jest cesja na bank polisy na życie kredytobiorcy. Bank może wymagać takiego zabezpieczenia np. od osoby pozostającej samotnie w gospodarstwie domowym (chociażby od osoby stanu wolnego) lub od osoby starszej. W sytuacji, gdy suma ubezpieczenia odpowiada wartości kredytu, towarzystwo ubezpieczeniowe wypłaca bankowi świadczenie, co zaspokaja istniejące zobowiązanie kredytowe. W takim przypadku nie istnieje zasadność wszczęcia postępowania egzekucyjnego przez bank, skutkiem czego nieruchomość pozostaje w posiadaniu spadkobierców. Po wygaśnięciu zobowiązania kredytowego spadkobiercy, posiadający postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, powinni zażądać od banku zgody na wykreślenie hipoteki, a następnie złożyć stosowny wniosek w sądzie.
Czy informacje zawarte w artykule okazały się pomocne? Zapraszam do komentowania.