Po pierwsze – najlepiej stawiać pierwsze kroki w haftowaniu, wyszywając na rzadkiej kanwie (gęstość kanwy mierzy się ilością splotów na decymetr lub cal). Na materiale o rzadkim splocie łatwiej liczy się oczka.

Po drugie – wzór pierwszego obrazu powinien być maksymalnie uproszczony. Najlepiej, gdyby był on jednokolorowy. Dzięki temu unikniemy zmian kolorów muliny, plątania się nitek, a przede wszystkim będziemy mogli skupić uwagę tylko i wyłącznie na samym wzorze, a nie na ciągłym kontrolowaniu wzoru i zgodności naszej robótki z nim.

Jeśli jednak ktoś uprze się, że jego pierwsze dzieło musi być barwne, warto skorzystać z kanwy z nadrukowanym wzorem. Rysunek, który się na niej znajduje, wystarczy pokryć nićmi w takim samym kolorze, jaki nakazuje wzór.

Dużym udogodnieniem jest bardzo proste w swojej konstrukcji urządzenie – tamborek, który utrzyma fragment kanwy, na którym pracujemy, naciągnięty. Materiał wkładamy po prostu między dwie obręcze tamborka i zaciskamy je przekręcając śrubkę. Dzięki niemu unikniemy bólu ręki, którą trzeba trzymać materiał maksymalnie naciągnięty.

Każda mulina składa się z sześciu nitek. Poprzez odejmowanie ich, można regulować grubość nici, którą wyszywamy. Jej grubość dopasowujemy do gęstości kanwy. Zbyt cienka nitka spowoduje, że spomiędzy krzyżyków będzie prześwitywała kanwa, zbyt gruba natomiast może utrudnić haftowanie.

Na początek ustalamy wielkość kwadratu, na którym powstanie krzyżyk. Może on zawierać jeden splot materiału (kanwy) albo więcej. Krzyżyki nie mogą być ani za bardzo ścieśnione, ani też zbyt szerokie. Przez szerokie krzyżyki będzie prześwitywał materiał, więc cały obrazek nie będzie jednolity. Jeśli już raz ustalimy wielkość kwadratu, musimy się tego trzymać aż do ostatniego krzyżyka.

Haftowanie zaczynamy wbijając igłę w oczko kanwy, przeciągamy nitkę przytrzymując jednocześnie jej końcówkę tak, by się nie wysunęła. Przekładamy następnie nitkę przez oczko leżące powyżej, po prawej stronie (po skosie), później nitka musi przejść od spodu przez oczko poniżej, by wyjść górą i zostać przełożona przez oczko leżące powyżej, po lewej stronie. W identyczny sposób haftuje się cały obrazek. Oczka muszą być identycznej wielkości na całym obrazku.

Ma on jeden centymetr wysokości i jest owalny. Żeby kolczyki nie były zbyt posępne, dołożone zostaną do nich nieco jaśniejsze paciorki: dwie kuleczki w kolorze soczystej zieleni oraz dwie maleńkie plastikowe „oponki” – biała i jasnozielona.

Wszystkie wymienione powyżej koraliki umieścimy na twardy metalowym drucie w kolorze srebrnym. Jego końcówkę chwytamy szczypcami okrągłymi o cienkich dziobach prostopadle względem drucika i przekręcamy narzędzie kilkukrotnie względem własnej osi, aż uzyskamy w tym miejscu „ślimaka”. Teraz, gdy drucik jest przygotowany do tego, by nie pozwolić koralikom wypaść, możemy nadziać je na niego. Paciorki muszą być nasuwane w tej kolejności: kuleczka – szklany paciorek – kuleczka – biała oponka – jasnozielona oponka.

Powyżej rzędu koralików musimy mieć około 2 cm długości. W razie, gdyby ten kawałek był nieco większy, zbędny jego fragment trzeba odciąć szczypcami do cięcia metalu. Uwaga na odskakujący fragment – może zranić! Końcówkę metalu, sam jej szpic, chwytamy mocno okrągłymi szczypcami i przekręcamy narzędzie (tak samo jak to robiliśmy w przypadku drugiego końca) względem jego osi. Tym razem wystarczy zaledwie jeden obrót. Pętelka, którą w ten sposób otrzymaliśmy, będzie utrzymywała kolczyk i bigiel razem, dlatego musi być ona w kształcie idealnego koła, bez szczelin. Obecność szczeliny grozi tym, że elementy samoistnie się rozłączą.

Użyto w tym przypadku bigla wiszącego. Aby połączyć go z drucikiem, trzeba najpierw unieść nieco ozdobną kuleczkę. Ten manewr odkryje całą pętelkę bigla. Rozwieramy go szczypcami płaskimi lub okrągłymi, zahaczamy na niej pętelkę drucika, a następnie przywracamy jej pierwotny kształt. Teraz zostało jeszcze zrobienie w identyczny sposób drugiego kolczyka do kompletu.

Kolczyki te są wspaniałym dowodem na to, że nawet z bardzo banalnych elementów można zrobić ciekawą biżuterię. Wszystko zależy od naszej wyobraźni i umiejętności.

W skład takiego zestawu będą wchodziły z pewnością:

– Materiał – najłatwiej haftuje się na kanwie ze względu na bardzo regularny układ nitek. Materiał ten jest dość sztywny. Służy w głównej mierze do haftowania obrazów. Kanwa występuje w wielu kolorach oraz gęstościach. Gęstość kanwy wyraża się w liczbach krzyżyków na jeden cal, co oznacza, że np. na kanwie 14 ct, mieści się 14 krzyżyków

Często wykonuje się też hafty na lnie, zwłaszcza gdy haftujemy obrus, serwetki, torbę itd.  W tym wypadku możemy mieć duże trudności z liczeniem splotów, bo len ma dość nieregularną strukturę – jedne przędze są grubsze, inne cieńsze, a to ma wpływ na kształt krzyżyków. Gdy już zdecydujemy się wyszywać na tej tkaninie, przy zakupie należy zwrócić uwagę, by cały materiał był jak najbardziej jednolity, dzięki temu uczynimy naszą pracę znacznie przyjemniejszą.

– Mulina – do haftowania używa się mulin, czyli bawełnianych nitek dostępnych w setkach kolorów. Zbudowane są one z 6 cieniutkich niteczek, które można rozdzielać i używać 2, 3, 4 lu 5 nitek. Istnieją także muliny cieniowane oraz muliny do efektów specjalnych, np. z brokatem, perłowe, które wzbogacają wygląd naszego dzieła.

– Igła – możemy użyć zwykłej igły albo specjalnych igieł do haftowania. Mają one szersze oczka, co jest istotne przy nawlekaniu dość grubej muliny oraz tępy szpic, co ochroni z kolei palce. Igły mają różne rozmiary, ich wielkość dobiera się do gęstości kanwy. Jest to istotne, jeśli haftowanie ma być przyjemne i nie wymagać używania nadmiernej siły.

Można wyhaftować piękny obraz przy minimalnym wyposażeniu (podane powyżej), ale warto ułatwić sobie życie kilkoma dodatkowymi elementami:

– Tamborek – metalowe lub plastikowe okręgi zachodzące na siebie. Mogą występować także w kształcie owalnym. Materiał umieszcza się między jednym a drugim elementem i zaciska go poprzez przekręcenie śrubki. Tamborek ma za zadanie utrzymać materiał naciągnięty, co jest niezbędne przy haftowaniu. Po skończeniu obrazu tamborek może przemienić się w ramkę dla naszego haftu.

– Lupa – stojąca lub zawieszana na szyję. Takie urządzenie odciąża wzrok, zwłaszcza gdy robimy malutkie krzyżyki. Doskonalsza wersja takiej lupy to lupa z lampką imitującą światło dziennie. Za taki gadżet nasze oczy będą nam bardzo wdzięczne.

– Nożyczki do haftu – malutkie nożyczki o ostrych końcach, niezastąpione przy usuwaniu drobnych niteczek.

Do pracy nad proponowanym przeze mnie wzorem potrzebujemy trzech kawałków cienkiego filcu w różnych kolorach, np. fioletowym, różowym i pomarańczowym. Z pierwszego wycinamy koło o średnicy 6 centymetrów. Brzegi nacinamy ruchem falistym, by uzyskać efekt płatków. Z pozostałymi kolorami postępujemy tak samo, jednakże średnica każdego z kół musi być mniejsza o jeden centymetr od poprzedniego.

Środek każdego z kółek przekłuwamy za pomocą srebrnej szpilki i nadziewamy je na nią w kolejności od najmniejszego do największego. Poszczególne fragmenty przesuwamy względem siebie tak, by „płatki” mniejszych fragmentów nie wystawały poza większe od siebie kółka, bo nie będzie to estetyczne. Wszystkie fragmenty muszą być bardzo mocno przesunięte w stronę główki szpilki i ciasno do siebie przylegać, tzn. nie powinny luźno przesuwać się względem siebie czy metalu. Brzegi kwiatka delikatnie ściskamy, by utworzyła się pionowa fałdka. Zszywamy ją nitką w identycznym kolorze jak zewnętrzny kawałek filcu. Powtarzamy to samo w trzech miejscach dokoła kwiatu, by uzyskać trójwymiarowy kształt.

Następnie zajmujemy się tylną częścią ozdoby – tworzymy tam pętelkę, która będzie utrzymywała zawieszkę na łańcuszku lub rzemyku. Do tego potrzebne są szczypce o zaokrąglonych dziobach. Szpilkę należy teraz zagiąć tak, aby uniemożliwić przesuwanie się kolorowych kawałków filcu. Odcinamy szczypcami do cięcia metalu kawałek szpilki, pozostawiając zaledwie jednocentymetrowy jego fragment. Okrągłymi szczypcami chwytamy tuż przy szpicu i przekręcamy o 360 stopni. Ten manewr powinien spowodować powstanie w tym miejscu okrągłego oczka.

Wielobarwna zawieszka jest już gotowa. Jej wykonanie kosztowało zaledwie kilka chwil pracy oraz około 5 złotych wydanych na materiały, zaś duma z wykonanego własnoręcznie dzieła z pewnością będzie o wiele większa.

Telefon nosimy przy sobie praktycznie przez cały dzień, dlatego zawieszka powinna być miła dla oka, kojarzyć się z czymś radosnym albo stanowić coś na kształt amuletu – być rzeczą, która przynosi nam szczęście. Ja proponuję, żeby taką ozdobą była biedronka.

Ulepimy ją z modeliny. Potrzebny jest niewielki kawałek czerwonej modeliny – mniej więcej wielkości fasoli. Modelinę zmiękczamy poprzez intensywne zgniatanie. Gdy już będzie miękka jak plastelina, formujemy z niej bryłkę o kulistym kształcie. Poprzez jej środek będzie przechodził cieniuteńki paseczek czarnej modeliny, a po jego bokach po trzy – symetrycznie ułożone – maleńkie kropeczki, także z czarnej modeliny. Na jednym z końców paska musi się znaleźć nieco większa czarna plamka, która będzie stanowiła głowę owada.

Następnie grubą igłą przebijamy na wylot bok biedronki, ok. 3 milimetry od jego krawędzi. Teraz można wsadzić figurkę na kwadrans do piekarnika rozgrzanego do 140°C. Dzięki wysokiej temperaturze modelina stwardnieje i nie będzie się odkształcała. Wsadzanie modeliny do gorącego piekarnika może brzmieć trochę przerażająco, ale – bez obaw! Modelinowej figurce na pewno nic nie grozi.

Po wyjęciu jej z piekarnika i wystygnięciu, umieścimy srebrne ogniwko w otworze, który powstał przy użyciu igły. Zaciskamy je, by nie było w nim żadne szczeliny, przez którą mógłby wysunąć się kolejny element. Jest nim zawieszka do telefonu – cienki, czarny sznureczek z metalowym ogniwkiem. Ogniwko rozwieramy szczypcami okrągłymi lub płaskimi i umieszczamy w nim ogniwko przywieszone do figurki. Zaciskamy tak, by powróciło ono do pierwotnego kształtu.

Sznureczek trzeba będzie przypiąć do specjalnie do tego przeznaczonego miejsca, które posiada każda komórka. W różnych modelach to miejsce znajduje się gdzie indziej. W razie wątpliwości trzeba zerknąć do instrukcji.

Pracę nad kolczykami zaczynamy od rozgniecenia w palcach kawałka czerwonej modeliny (wielkości odpowiadającej mniej więcej wielkości orzecha laskowego). Modelina musi być miękka i dawać się łatwo kształtować. Gdy już osiągnie ten stan, robimy z niej kulkę, a następnie nadajemy kulce kształt truskawki – musi być ona nieco węższa na dole, a rozszerzać się ku górze.

Następnie cieniutkie, krótkie paseczki modeliny w zielonym kolorze kładziemy na wierzchu owocu i delikatnie dociskamy. To będzie jej szypułka. Brakuje jeszcze charakterystycznych dla truskawki pestek. Jeśli nakleimy na powierzchni owocu czarne, bardzo drobniutkie kawałeczki modeliny w sposób chaotyczny, sprawi to, że modelinowa truskawka będzie wyglądała jak prawdziwy, świeży owoc.

Teraz nadszedł moment pieczenia figurki. Sprawi to, że modelina będzie twarda i nie będzie ulegała odkształceniom. Figurki z modeliny piecze się w piekarniku nagrzanym do 140°C. Po piętnastu minutach w piekarniku nasza truskawka będzie gotowa do dalszej pracy nad nią. Modelinowe figurki można również gotować, ale istnieje niebezpieczeństwo, że pokryją się one białym osadem. Pieczenie jest pod tym względem znacznie bezpieczniejsze i daje pewność, że po wyjęciu figurki z piekarnika będzie ona wyglądała identycznie jak przed umieszczeniem jej tam.

Pozostało nam jeszcze przymocowanie do owocu srebrnego sztyftu. Płaską i okrągłą część sztyftu smarujemy klejem i jak najszybciej przykładamy z boku owocu. W razie, gdyby trochę kleju wyciekło, trzeba szybko usunąć go chusteczką. Po kilku minutach, gdy klej wyschnie, fantastyczny truskawkowy kolczyk będzie gotowy!

Do zrobienia wisiorka takiego jak na zdjęciu potrzebujemy kilkudziesięciu maleńkich kamieni półszlachetnych (tygrysie oko, piasek pustyni, turkusy itd.). Mają one nieregularny kształt, każdy jest nieco inny, ale ich wielkość jest bardzo zbliżona. Konieczne jest, by każdy z nich posiadał przewiercony na wylot otwór.

Musimy również zaopatrzyć się w cienkie – złote lub srebrne – szpilki, które z łatwością będą poddawały się zginaniu. Ich ilość musi odpowiadać ilości posiadanych paciorków.

Na każdą z nich nadziewamy jeden koralik. Końcówkę szpilki trzeba będzie odciąć, pozostawiając jednakże jednocentymetrowy fragment wystający poza kamyk. Z niego zrobimy pętelkę. Koniec chwytamy płaskimi szczypcami prostopadle do drucika i przekręcamy o 360°. Tuż przy koraliku chwytamy drucik i delikatnie odginamy go w przeciwnym kierunku – dzięki temu powstaje kształtne kółeczko. Pętelka nie powinna mieć żadnej szczeliny, bo koralik mógłby przez nią zsunąć się z żyłki. Gdyby jednak się ona pojawiła, należy docisnąć pętelkę płaskimi szczypcami. Tak samo postępujemy z resztą paciorków.

Gdy już wszystkie elementy są połączone ze sobą, możemy przystąpić do zawieszenia ich na żyłce. Niezbędny będzie kawałek przeźroczystej, cienkiej żyłki. Jej długość zależy od tego, czy wolicie, żeby naszyjnik wisiał tuż przy szyi, czy też zwisał nieco niżej na dekolcie. Wszystkie koraliki umieszczamy na samym środku żyłki. Wygląd wisiorka będzie znacznie przyjemniejszy, jeśli koraliki tego samego rodzaju nie będą znajdowały się tuż obok siebie.

Gdy wszystkie elementy znajdą się na żyłce, po jednej i drugiej ich stronie zaciśniemy srebrną kuleczkę zaciskową. Elementy w ten sposób nie będą się przesuwały. Na końcu zajmiemy się zapięciem. Na jeden z końców nadziewamy srebrną kuleczkę zaciskową, zaraz za nią musi znaleźć się pętelka srebrnego zapięcia – tak zwanego karabińczyka. Przekładamy przez nią i przez kuleczkę końcówkę żyłki, przeciągamy ją, by wszystkie elementy znalazły się tuż obok  siebie, a gdy to osiągniemy, zaciskami kuleczkę szczypcami płaskimi. Na drugim końcu żyłki umieszczamy srebrne maleńkie ogniwko. Przymocujemy je w podobny sposób jak poprzedni element. Voila!

Aby wykonać kolczyki w ciekawym kształcie kwiatu, potrzebna będzie plansza cienkiego filcu. Ostrymi nożyczkami wycinamy z niego dwa identyczne kawałki w kształcie kropel o wysokości około 8 centymetrów. To z nich stworzymy później kielich kwiatów.

Na tępo zakończoną szpilkę nadziewamy koralik o średnicy nie przekraczającej 1 cm, w kolorze pasującym do koloru używanego przez nas filcu. Środek długości szpilki przykładamy do szpica wyciętej wcześniej „kropli”. Brzegi materiału nakładamy jeden na drugi. W odległości około 1 cm od wierzchołka „kropli” cieniutką, przeźroczystą żyłką mocno okręcamy kilkukrotnie materiał wraz z umieszczoną wewnątrz szpilką – na tyle mocno, by uzyskana forma materiału nie uległa deformacji.

Oba końce żyłki należy teraz umieścić w srebrnej kulce zaciskowej (do kupienia w sklepie z elementami do tworzenia biżuterii), przesunąć ją maksymalnie w kierunku stworzonego przez nas kwiatu i zacisnąć szczypcami pilnując, by elementy nie rozeszły się. Zaciśnięta kuleczka musi znajdować się w tylnej części kwiatu, by była jak najmniej widoczna.

Teraz powinniśmy delikatnie wysuwać szpilkę do momentu, gdy jej koniec będzie znajdował się na wysokości fragmentu żyłki okręcającej elementy materiału. Jeśli wysuniemy go za bardzo, możemy mieć problem z umieszczeniem go powtórnie na swoim miejscu. Teraz fragment filcu wystający ponad żyłkę trzeba odciąć uważając jednak, by jej nie uszkodzić.

Szpilkę wsuwamy z powrotem na swoje miejsce, a jej wystający fragment obcinamy przecinakami na wysokości około 1 cm. Chwytamy go mocno prostopadle ustawionymi specjalnymi szczypcami o zaokrąglonych dziobach i okręcamy drut dookoła narzędzia. Tworzymy w ten sposób niewielkie oczko. Chwytamy szczypcami delikatnie u jego podstawy i odginamy go delikatnie w przeciwnym kierunku. Dzięki temu uzyskamy kształt kółeczka.

Oczywiście nie „domykamy” go, gdyż jeszcze w stworzonym w ten sposób oczku musimy umieścić oczko bigla. Bigiel musi być w tym samym kolorze co szpilka. Teraz można je mocno zacisnąć. W razie, gdyby szpic wystawał nieco poza kółeczko, należy go obciąć. Jeśli ścisnęliśmy oczko zbyt mocno i straciło ono kształt, można go odzyskać przy pomocy bociana. Dolną część oczka można ukryć w filcu

Drugi kolczyk wykonujemy postępując w analogicznie, śledząc uważnie, czy w żadnym momencie jego wygląd nie odbiega od wyglądu pierwszego kolczyka.

W ten bardzo prosty sposób możemy stać się dumnymi właścicielami unikatowej biżuterii własnej roboty.

Najpopularniejsze ściegi to:

– Ścieg krzyżykowy – polega na podzieleniu tkaniny na maleńkie, regularne kwadraciki i wypełnianiu ich krzyżującymi się nićmi. Każdy z krzyżyków zbudowany jest z jednego koloru nici. Taki ścieg stosuje się przede wszystkim na kanwie oraz na lnie, gdyż oba z nich złożone są z nici przecinających się pod kątem prostym; zatem wyznaczenie kwadratów i wyszywanie w nich krzyżyków jest tutaj najprostsze. Krzyżyki muszą być jednakowej wielkości na całym obrazie. 

– Ścieg półkrzyżykowy, zwany także gobelinowym – ten rodzaj haftu wykonuje się na zwłaszcza na kanwie. Jak sama nazwa wskazuje, polega na wyszywaniu niepełnych krzyżyków. Oznacza to, że cały ścieg złożony jest z ukośnych linii. Podobnie jak w przypadku ściegu krzyżykowego, na podstawie którego powstał ścieg gobelinowy, kanwę dzieli się na małe kwadraty. Bok kwadratu może mieć długość jednego splotu albo więcej. Nie można jednak zmniejszać ani zwiększać pola raz ustalonych kwadratów. Muszą być takie same aż do samego końca. Na podstawie kwadratu tworzy się ukośne linie od jednego rogu do przeciwległego. Przez cały czas muszą być one zwrócone w jedną stronę.  

– Ścieg płaski – ten rodzaj ściegu polega na wypełnianiu konturów rysunku cienkimi prostopadłymi liniami. Muszą one być gęsto ułożone, żeby wyznaczony obszar był jednolity, a spodni materiał nie prześwitywał. Ścieg płaski można wykonywać na niemalże każdym rodzaju tkaniny, co jest jego olbrzymią zaletą. Po zakończeniu trzeba wymazać lub sprać kontury naniesionego rysunku.

– Wałeczek – ścieg służący do wyszywania wzorów będących liniami – na przykład liter. Jego nazwa pochodzi od wypukłej formy, jaką te obszyte linie uzyskują. Każdą linię należy najpierw obszyć zwykłym szwem (tak zwanym „szwem przed igłą”), następnie oplata się go prostopadle na okrętkę. W tym przypadku należy mieć na uwadze, żeby linie leżały bardzo blisko siebie oraz żeby szew miał jednolitą szerokość na całej długości linii. Ścieg ma sprawiać wrażenie, że na tkaninę nałożony jest kawałek sznurka.

Wymienione ściegi to podstawowe ściegi hafciarskie. Warto zapoznać się także z innymi, żeby za ich pomocą tworzyć coraz ciekawsze obrazy.

Wygląd ramki na zdjęcia może nawiązywać do sytuacji albo osób przedstawionych na fotografii, która jest w niej umieszczona. Jeśli jest to zdjęcie z wakacji nad morzem, idealnie byłoby nakleić na ramkę muszelki czy kamyczki, które wyrzuciła woda. Jeżeli zaś byłoby to zdjęcie z weekendu za miastem, odpowiednie byłyby zasuszone kwiatki zebrane na łące. Taka ozdoba tylko wzmocni wspomnienia, które fotografia uwieczniła.

Ramkę mogą zdobić, oczywiście, także inne elementy, niekoniecznie mające związek z ludźmi i miejscami z fotografii. Bardzo dobrze mogą się tu sprawdzić zasuszone liście, które zbierzemy jesienią, grafika wycięta z magazynów, potpourri, które mimo że już nie pachnie, to w dalszym ciągu ładnie wygląda.

Ja użyłam właśnie potpourri, które dostałam w zeszłym roku. Choć z upływem czasu straciło swój śliczny zapach, zasuszone rośliny są tak śliczne, że żal mi było się ich pozbywać. Postanowiłam wykorzystać je więc do dekoracji.

Pracę nad własnoręcznie robioną ramką zaczynamy od tego, że malujemy ją na ulubiony kolor (informacja o czasie schnięcia znajduje się na opakowaniu farby). Gdy ramka jest już zupełnie sucha, możemy zabrać się za naklejanie na nią elementów.

Całą powierzchnię, która ma przylegać do drewna, smarujemy klejem (odpowiednim do obu materiałów) i układamy elementy w dowolny sposób na ramce. Mogą być ponaklejane chaotycznie albo w sposób uporządkowany. To zależy od Was. Ważne jest, żeby nie były zbyt duże, by nie zasłaniały zdjęcia. Jeśli nadmiar kleju wycieknie poza klejoną powierzchnię, trzeba go jak najszybciej usunąć chusteczką, tak by nie skleić sobie palców. Kiedy tylko klej zaschnie, można delikatnie umieścić zdjęcie w nowej ramce.

W przypadku ramki z potpourri, trzeba się z nią obchodzić naprawdę ostrożnie, gdyż zasuszone rośliny są niesamowicie kruche i mogą się połamać nawet przy drobnym uderzeniu. W przypadku trwalszych elementów, nie jest konieczna aż taka delikatność.

Nowa ramka na pewno będzie piękną ozdobą pomieszczenia i idealnym „schronieniem” dla Waszej fotografii.