Oto propozycje zabytków sztuki romańskiej, które warto zobaczyć:
– Rotundy – rotunda to, najprościej mówiąc, budowla wybudowana na planie koła. Rotundy są jednymi z przykładów świątyń, które powstawały w okresie popularności sztuki romańskiej. W Polsce do najlepiej zachowane tego rodzaju obiekty to m.in.: te w Stroni k. Oleśnicy, kaplicy zamkowej w Legnicy, św. Gotarda w Strzelinie, św. Jana Chrzcielna w Grzegorzowicach św. Prokopa w Strzelnie czy św. Mikołaja w Cieszynie;
– Największą grupę stanowią szeroko rozumiane obiekty sakralne (katedry, kościoły, kolegiaty). Najbardziej znanymi są: kościół św. Idziego w Inowłodzu, kościół św. Wojciecha w Krakowie, Kościół Imienia Najświętszej Marii Panny w Inowrocławiu, kościół św. Jana Chrzciciela w Prandocinie, kościół św. Mikołaja w Wysocicach, kościół Najświętszej Marii Panny w Czerwińsku czy kościół św. Idziego we Wrocławiu. W stylu romańskim zostały wybudowane kolegiaty: Najświętszej Marii Panny i św. Aleksego w Tumie, św. Pawła Apostoła w Kaliszu, św. Marcina w Opatowie (jedna z najlepiej zachowanych brył romańskich w naszym kraju), Świętych Piotra i Pawła w Kruszwicy;
– Kolejną grupą, którą należy wymienić, są opactwa. Należą do nich m.in.: relikty pierwszego kościoła Bożogrobców w Miechowie, zakon cystersów w Mogile, kościół w zespole cysterskim w Kołbaczu, opactwo benetytów w Tyńcu, opactwo cystersów w Wąchocku, opactwo benedyktyńskie w Świętym Krzyżu, opactwo cystersów w Jędrzejowie czy klasztor cysterek w Trzebnicy;
– W stylu romańskim budowano także obiekty świeckie. Tyle że do naszych czasów zachowało się ich dużo mniej niż sakralnych. Należą do nich: zamek na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu, wieża zamku w Lublinie, relikty zamku w Krakowie, wieża zamkowa Czchowie, wieża w miejscowości Stołpie, grodzisko na Zawodziu oraz relikty wieży w Kaliszu.
Czy macie jakieś swoje propozycje zabytków sztuki romańskiej, które warto zwiedzić? Zapraszam do wypowiadania się w komentarzach.
