Numer NIP dotychczas był powszechnym identyfikatorem podatkowym, lecz od dnia 1 stycznia 2012 r. zastąpi go numer PESEL w przypadku podatników będących osobami fizycznymi objętymi rejestrem PESEL, a także nieprowadzących działalności gospodarczej lub niebędących zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług. Pozostałe podmioty podlegające obowiązkowi ewidencyjnemu będą nadal posługiwać się numerem NIP.1
1. NIP dla podatnika będącego osobą fizyczną i nieprowadzącego działalności gospodarczej
Aby numer NIP został nadany, musi nastąpić zgłoszenie identyfikacyjne. Odbywa się to na określonym formularzu, który można pobrać np. w urzędzie skarbowym. Dla osób fizycznych jest to formularz NIP-3. Nadania numeru NIP dokonuje naczelnik rzędu skarbowego właściwego ze względu na nasze miejsce zamieszkania. Zgłoszenie identyfikacyjne jest obowiązkiem podatnika i może zostać dokonane jeden raz – numer przypisany do osoby podatnika nie zostanie zmieniony.
Nadanie numeru NIP następuje w drodze decyzji administracyjnej. Dla podatnika ważne jest potwierdzenie nadania numeru NIP, które wydaje również naczelnik urzędu skarbowego. Osoby fizyczne, objęte rejestrem PESEL, otrzymują potwierdzenie nadania NIP, które zawiera również numer PESEL. Po złożeniu formularza w urzędzie skarbowym potwierdzenie nadania NIP jest wydawane niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia wpływu poprawnego zgłoszenia identyfikacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego.2
Formularz wniosku o wydanie numeru NIP można złożyć osobiście. Istnieją jednak sytuacje, że osoba nie mająca jeszcze nadanego numeru podejmuje pierwsza pracę – wówczas można złożyć zgłoszenie identyfikacyjne za pośrednictwem pierwszego pracodawcy.
2. Numer NIP dla pozostałych podatników i płatników składek ubezpieczeniowych
Numer NIP nie traci swej ważności w przypadku podatników prowadzących działalność gospodarczą i płacących podatki od towarów i usług lub składki na ubezpieczenie społeczne. W przypadku osób fizycznych, które rozpoczęły po jakimś czasie działalność gospodarczą, przypisany im raz NIP pozostaje nadal aktualny.
W tym przypadku zgłoszenie identyfikacyjne opiera się również na złożeniu odpowiedniego formularza, który jest dobrany w zależności od sytuacji formalnoprawnej podatnika (od tego w jakiej formie prowadzi on działalność gospodarczą). Służy temu formularz NIP- 2 – przeznaczony dla osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, które są podatnikami lub płatnikami podatków lub składek wraz z odpowiednimi załącznikami.
Poza głównym formularzem dla osób prowadzących działalność gospodarczą (NIP-2) należy w zależności od okoliczności dołączyć załączniki (również w postaci wypełnionych formularzy). Załączniki te mogą dotyczyć:
– informacji o wspólnikach spółek (cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, komandytowo-akcyjnej, a także spółek zachodzących w skład podatkowej grupy kapitałowej) – jest to załącznik NIP-D
– informacji na temat jednostek wewnętrznych podmiotów (które są wyodrębnione), których dostarcza załącznik NIP-2/A i jest składany przez jednostkę macierzystą. Taki formularz uwzględnia istnienie oddziałów, agencji czy spółek zależnych
– informacji na temat miejsca wykonywania działalności gospodarczej – NIP-C czy informacja o rachunkach bankowych – NIP-B
Złożenie formularza może nastąpić:
1. wraz z wnioskiem osoby fizycznej (nie posiadającej jeszcze numeru NIP) o wpis do ewidencji działalności gospodarczej
Druk wniosku to EDG-1. Podatnik ma go złożyć w organie ewidencyjnym (urzędzie miasta/gminy) – jest to zgłoszenie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Do takiego zgłoszenia dołączamy wówczas formularz NIP-1, który stanowi zgłoszenie identyfikacyjne tej osoby w celu nadania numeru identyfikacji podatkowej.3 Przekazanie formularza NIP-1 nastąpi do organu podatkowego, pozostała część procedury nadania numeru jest taka sama.
2. wraz ze złożeniem wniosku do sądu rejestrowego o wpis do KRS
Do wniosku o wpis dołączyć należy odpowiednie formularze NIP-2 wraz z załącznikami. Na podstawie zgłoszenia NIP-2 sąd prowadzących rejestr przedsiębiorców przekaże formularz właściwemu organowi podatkowemu, zaś przedsiębiorca otrzyma NIP nadany przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego w drodze decyzji.4
Do czego potrzebny był Wam nr NIP? Podzielcie się doświadczeniami w komentarzach!
1. Art. 3 ust. 1 Ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników z późniejszymi zmianami
2. Art. 8b Ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników z późniejszymi zmianami
3. Art. 28 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej z późniejszymi zmianami
4. Art. 19b ust. 1 i ust. 1a Ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym z późniejszymi zmianami
