Łapówka jest przejawem korupcji, czyli nadużywania władzy (np. związanej z pełnioną funkcją) w celu osiągnięcia korzyści osobistych. Sama łapówka polega na wręczeniu korzyści majątkowej drugiej osobie, aby zachęcić ją do postępowania zgodnie z naszym oczekiwaniem. Łapownictwo jest bardzo dużym problemem bardzo wielu krajów, w tym Polski. Dla poprawnego funkcjonowania państwa konieczne jest jego bezwzględne zwalczanie.
Formy łapówki
Choć łapówka najczęściej wiąże się wręczeniem komuś tzw. koperty, warto wiedzieć, że może mieć ona także inne formy. Butelka alkoholu, drobne prezenty (np. zegarek, biżuteria), a także różnego rodzaju usługi (w tym seksualne), które mogą być nawet odłożone „na przyszłość”. Odmianą łapówki może być także np. obietnica stanowiska w firmie czy władzach publicznych.
Należy zaznaczyć, że w pewnych okolicznościach można wyróżnić pewne formy wdzięczności, które nie są łapówkami. Granica między nimi może być jednak bardzo płynna, stąd też ważne jest, byśmy zawsze mieli na uwadze takie cechy jak wielkość, wartość danego przedmiotu, obowiązujące zwyczaje, korzyści dla osoby obdarowanej, a także ewentualną szkodliwość społeczną.
Kara dla tego, kto przyjmuje łapówki
Przepisy dotyczące łapownictwa znajdują się w kodeksie karnym, w rozdziale XXIX dotyczącym przestępstw przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, w art. 228. Zgodnie z nim osoba, która „w związku z pełnieniem funkcji publicznej, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicą, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat”.
W przypadkach mniejszej wagi kara jest nieco niższa – może być to grzywna, ograniczenie wolności bądź pozbawienie wolności do 2 lat. Jeśli natomiast przyjęta korzyść majątkowa (lub jej obietnica) jest znacznej wartości (wynosi ponad 150 tysięcy złotych), kara wyraźnie wzrasta i wynosi od 2 do 12 lat pozbawienia wolności.
Warto podkreślić, że jeśli przyjęcie korzyści majątkowej bądź osobistej wiąże się następnie z działaniem stanowiącym naruszenie przepisów prawa, skutki przewidziane kodeksem karnym są bardziej surowe – sprawcy grozi kara pozbawienia wolności od roku do 10 lat.
Kara dla tego, kto daje łapówki
Kary dla osób, które dają łapówki opisuje art. 229 kodeksu karnego. Wysokość kar jest bardzo podobna do tych, które grożą sprawcom przyjęcia łapówek – zależą od wartości korzyści majątkowej, celu wręczenia łapówki itp.
W sytuacji, gdy dana osoba wręczyła łapówkę, a następnie zawiadomiła o tym fakcie odpowiednie fakty, nie podlega karze.
Łapownictwo jest trudnym w zwalczaniu przestępstwem, co może wynikać m.in. z ograniczonej nieraz liczby dowodów (np. w sytuacji gdy „łapówką” była obietnica wykonania określonej usługi, a nie przedmiot materialny).
Czy ktoś kiedyś proponował Ci korzyść majątkową za wykonanie określonej rzeczy? Jak się wówczas zachowałeś? Czy uważasz, że kary za łapownictwo powinny być bardziej surowe?
