Kodeks pracy przewiduje dwie takie sytuacje i w każdej z nich wymagane jest podanie przyczyny. Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, gdy:
– zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe [1];
– gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika.
W tym drugim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę została zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy – w wysokości wynagrodzenia za okres 2 tygodni. [2]
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z obu wskazanych wyżej przyczyn, musi nastąpić nie później niż 1 miesiąc od uzyskania przez pracownika wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. [3]
Co ważne, oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia musi nastąpić na piśmie z podaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy. [4]
W przypadku, gdy pracownik uzasadniając powód bezzwłocznego rozwiązania umowy o pracę, powołuje się na przyczynę związaną z ciężkim naruszeniem przez pracodawcę jego podstawowych obowiązków, wówczas musi udowodnić, że do takiej sytuacji faktycznie doszło.
W kodeksie pracy w art. 94 wśród obowiązków pracodawcy wymieniono m.in. takie jak:
– terminowe i prawidłowe wypłacanie wynagrodzenia;
– przeciwdziałanie dyskryminacji w zatrudnieniu, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy;
– zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz prowadzenie systematycznych szkoleń pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
– stosowanie obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów oceny pracowników oraz wyników ich pracy;
– wpływanie na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego. [5]
Jednym z powodów, dla których pracownik zdecydował się na rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia może być np. nierówne traktowanie go przez pracodawcę. Równie dobrze pracownik może zarzucić swojemu szefowi mobbing [6], przy czym powołując się na te powody pracownik będzie zobowiązany precyzyjnie opisać i wyjaśnić na czym działania mobbingowe polegały.
Warto pamiętać o tym, że pracodawca ma prawo do odszkodowania, jeżeli okaże się, że pracownik rozwiązał umowę bez wypowiedzenia bez uzasadnionych przyczyn. [7]
Źródła:
[1] art. 55 par. 1 kodeksu pracy
[2] art. 55 par. 1 (1) kodeksu pracy
[3] art. 55 par. 2 w związku z art. 52 par. 2 kodeksu pracy
[4] art. 55 par. 2 kodeksu pracy
[5] art. 94 kodeksu pracy
[6] art. 94 (3) kodeksu pracy
[7] art. 61 (1) kodeksu pracy
Czy informacje zawarte w artykule okazały się pomocne? Wypowiadajcie się w komentarzach.
