Wspólnota majątkowa powstaje z mocy samego prawa, co oznacza, że małżonek, który nie pracuje również ma prawo do tego majątku. Początkiem powstania wspólności majątkowej jest chwila zawarcia małżeństwa. Wspólnota majątkowa obejmuje wszelkie przedmioty nabyte przez któregokolwiek z małżonków w trakcie jej trwania lub tylko przez jednego z nich. [1] Błędem jest sądzenie, że żona pozostająca na utrzymaniu męża i zajmująca się domem (lub odwrotnie) nie ma prawa do wynagrodzenia współmałżonka i przedmiotów nabytych za zarobione przez niego pieniądze.
Powstanie majątku wspólnego nie jest uzależnione od możliwości zarobkowych małżonków, nawet jeżeli pozostają one w znaczącej dysproporcji. Ustawa kodeks rodzinny i opiekuńczy wymienia wprost prawa majątkowe, należące do majątku wspólnego małżonków, w szczególności zaś:
– pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zawodowej każdego z małżonków – bez znaczenia jest tutaj fakt, że tylko jeden z małżonków zarabia – także małżonek nie zarabiający pieniędzy ma prawo do tych dochodów, są one „wspólne”; [1]
– dochody osiągane z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków – nawet pobieranie czynszu za wynajem mieszkania należącego wyłącznie do jednego z małżonków (stanowiącego jego majątek osobisty) jest majątkiem wspólnym, mimo, że samo mieszkanie nie jest objęte ustawowym ustrojem małżeńskim także środki finansowe zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków stanowią majątek wspólny[2].
Wspólność majątkowa małżonków oznacza uprawnienie każdego z nich do współposiadania rzeczy (przedmiotów, pieniędzy, nieruchomości itp.) wchodzących w skład majątku wspólnego oraz korzystania z nich w takim zakresie, aby nie uniemożliwiać drugiemu małżonkowi korzystania z tych samych praw. [3] Co ważne, w czasie trwania wspólności majątkowej (a zatem w trakcie trwania małżeństwa) żaden z małżonków nie może żądać dokonania podziału majątku wspólnego – nie może także rozporządzać swoim „udziałem”, który przypadłby mu po ustaniu wspólności. Współdziałanie małżonków w zrzędzie majątkiem wspólnym powinno opierać się na rzetelnym informowaniu się o stanie zadłużenia majątku, zarządzać nim czy planować inwestycje.
W ramach współdziałania, każdy z małżonków może sprzeciwić się niektórym czynnościom związanym z zarządem majątkiem, jakie podejmuje druga strona, jeżeli może ona wpłynąć niekorzystnie na stan majątku lub obciążać majątek. Do dokonania niektórych czynności związanych z zarządem majątkiem wspólnym konieczna jest zgoda drugiego małżonka – przykładowo w sprawach dotyczących sprzedaży części majątku, zaciągnięcia kredytu hipotecznego czy nabycia nowego składniku majątku (zwłaszcza nieruchomości). [4] Nawet, jeżeli jeden z małżonków podpisał już taką umowę, nie będzie ona ważna, dopóki nie zostanie potwierdzona przez drugiego małżonka. Jeżeli drugi małżonek nie potwierdzi umowy – jest ona nieważna w świetle prawa. Nie dotyczy to rzecz jasna prostych czynności prawnych, związanych z bieżącymi spawami życia codziennego lub zaspokajania potrzeb rodziny.
Wspólność majątkowa i jej konsekwencje oraz zakres majątku wspólnego jest przedmiotem zainteresowania najczęściej w momencie rozwiązania małżeństwa przez rozwód – w tym momencie wspólność majątkowa przestaje istnieć i należy majątek podzielić. Zasadą jest, że oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. [5]
Nie ma znaczenia przy podziale wysokość zarobków w czasie trwania małżeństwa. Jedynie w ważnych przypadkach w czasie podziału majątku po rozwodzie możliwe jest skuteczne żądanie ustalenia dokładnych udziałów w majątku wspólnym z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Instytucją chroniącą kobiety zajmujące się domem i opiekujące się dziećmi jest przepis mówiący o tym, że w takich wypadkach uwzględnia się także nakład osobistej pracy przy wychowaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym – który jest traktowany na równi z wynagrodzeniem za pracę drugiego z małżonków. [6]
Źródła:
[1] Art. 31 § 1 Ustawy z dnia 25 lutego 1964 r.kodeks rodzinny i opiekuńczy z późniejszymi zmianami.
[2] Art. 31 § 2 Ustawy z dnia 25 lutego 1964r.kodeks rodzinny i opiekuńczy z późniejszymi zmianami.
[3] Art. 34 (1) Ustawy z dnia 25 lutego 1964r.kodeks rodzinny i opiekuńczy z późniejszymi zmianami.
[4] Art. 37 § 1 pkt. 1 Ustawy z dnia 25 lutego 1964r.kodeks rodzinny i opiekuńczy z późniejszymi zmianami.
[5] Art. 43 § 1 Ustawy z dnia 25 lutego 1964r. kodeks rodzinny i opiekuńczy z późniejszymi zmianami.
[6] Art. 43 § 3 Ustawy z dnia 25 lutego 1964r. kodeks rodzinny i opiekuńczy z późniejszymi zmianami.
Wspólność majątkowa czy intercyza? Które rozwiązanie bardziej do Was przemawia? Dlaczego? Podzielcie się opiniami.
a co z emerytura na koncie w banku ;gdy zona niema upowaznienia do pobrania z konta