Przede wszystkim, aby małżonkowie mogli żądać od sądu rozwiązania ich małżeństwa przez rozwód, między nimi musi nastąpić zupełny i trwały rozkład pożycia. Pod tym określeniem rozumie się zerwanie wszelkiej istniejącej dotychczas więzi duchowej, fizycznej i gospodarczej między żoną a mężem, a dodatkowo istnieje przekonanie, że ich powrót do wspólnego pożycia nie jest możliwy i zapewne nie nastąpi.
Jednak nawet wtedy, gdy do zupełnego i trwałego rozkładu pożycia doszło, to rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci lub jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Do tzw. przesłanek negatywnych, które wykluczają możliwość rozwiązania małżeństwa przez rozwód, zalicza się także sytuację, gdy rozwodu żąda małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia. Mimo tego jednak do rozwodu dojść może, jeżeli drugi z małżonków wyrazi zgodę na rozwód albo gdy odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Kto winny?
Podczas procesu sądowego, sąd okręgowy właściwy dla miejsca zamieszkania chociaż jednego z małżonków, orzeka rozwód albo z winy jednego z małżonków albo z winy obojga małżonków. Może też zakończyć proces bez orzekania o winie. W tym ostatnim wypadku następują skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy za rozkład pożycia. Żeby tak się jednak stało małżonkowie muszą złożyć wniosek o zaniechanie orzekania o winie.
Warto jednak pamiętać o tym, że z orzeczeniem o winie wiążą się dość istotne konsekwencje dotyczące choćby obowiązku alimentacyjnego. Pamiętać trzeba o tym, że małżonek, który nie został przez sąd uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od byłego małżonka dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego.
Dodatkowo jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na jego żądanie może orzec, że małżonek wyłącznie winny ma obowiązek przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.
Wyrok rozwodowy
W wyroku orzekającym rozwód sąd z urzędu rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi i o kontaktach z nimi oraz o tym, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania pociech. Sąd może zarówno powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając tym samym władzę rodzicielską drugiego, jak i pozostawić władzę rodzicielską obojgu rodzicom na ich zgodny wniosek.
Poza tym, jeśli małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie, to sąd w wyroku rozwodowym orzeka także o sposobie korzystania z niego przez czas wspólnego zamieszkiwania po rozwodzie. W wypadkach wyjątkowych, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, sąd na żądanie drugiego małżonka może nakazać jego eksmisję.
Źródła:
Ustawa z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (art. 56 – 61)
Czy informacje zawarte w tekście okazały się pomocne? Zapraszam do komentowania.
