Judo – techniki, zasady

Techniki judo
Zasadniczo techniki w judo sportowym możemy dzielić na dwie grupy: rzuty i chwyty. Każda z nich ma swoje podtypy oraz kombinacje różnych innych elementów takich jak obrony i kontrataki. Główny podział przedstawia się następująco:

Rzuty (nage-waza)
Najlepsza okazja do wykonania rzutu jest wtedy, gdy widzimy, że przeciwnik zaczyna tracić równowagę. Naszym zadaniem jest jak najszybsze uniemożliwienie jej odzyskania. Przy pomocy nogi, bioder, stopy lub innej części ciała musimy zastawić mu drogę, którą chciał powrócić do równowagi, a następnie przy użyciu rąk doprowadzić go do upadku na plecy. Gdy nasz przeciwnik jest już sprowadzony do parteru, możemy potraktować go drugą grupą technik, obezwładnięciami.

Chwyty/ technika obezwładnień (katame-waza)

Podzielić możemy je na trzy podgrupy: trzymania (osae-komi waza), dźwignie (kansetsu waza) i duszenia (shime waza). Pierwsze z niech, jak sama nazwa wskazuje, polega na jak najdłuższym przytrzymaniu przeciwnika leżącego na macie z całkowitą kontrolą jego ruchów. Jeśli sztuki tej uda nam się dokonać przez 25 sekund, zdobywamy punkt – ippon i wygrywamy walkę.
Dźwignie są sposobem na konkretniejsze unieszkodliwienie przeciwnika. W zasadach judo sportowego, a więc tych wytyczonych i akceptowanych przez europejską federację, dźwignię „zakładać” można tylko na staw łokciowy. W praktyce oznacza to wyłamanie lub wykręcenie tej części ciała. Jeśli założymy ja skuteczne i przeciwnik nie będzie w stanie podjąć dalszej walki – wygrywamy. Teoretycznie dźwignie możemy wykonywać również w pozycji stojącej, ale o wiele bardziej bezpieczne, zarówno dla nas jak i przeciwnika, jest stosowanie tej grupy technik w parterze.
Jeszcze bardziej ekstremalna jest trzecia, ostatnia grupa technik obezwładniających, duszenie. Wystarczy powiedzieć, że ich skuteczne wykonanie może doprowadzić przeciwnika do utraty przytomności. Dokonać można tego odcinając dopływ krwi do mózgu lub powietrza do płuc poprzez uciskanie tętnicy szyjnej przy pomocy rąk lub kołnierza przeciwnika. Do przyduszenia możemy użyć również nóg, ale z pewnymi ograniczeniami wynikającymi z faktu wielokrotnie większej przewagi siłowej kończyn dolnych nad górnymi. Ta grupa technik również może być wykonywana w parterze.

Istnieje jeszcze trzecia, niedozwolona jednak w judo sportowym grupa technik, atemi waza. Są to techniki agresywnych kopnięć i uderzeń zabronionych przed europejską federację. Ich zamierzeniem jest atak na szczególnie wrażliwe miejsca ludzkiego ciała. Są one nauczone i praktykowane wyłącznie w judo tradycyjnym.

Zasady – przebieg walki i punktacja

Walka odbywa się na macie o wymiarach od 8 metrów na 8 metrów, do 10 na 10. Regulaminy czas trwania pojedynku to 5 minut, ale walka może być zakończona w sytuacji, gdy któryś z zawodników przytrzyma przeciwnika przez 25 sekund leżącego plecami na macie lub wykona dźwignie albo duszenie, które doprowadzi do poddanie się przeciwnika. Niechęć tudzież niemożność dalszego kontynuowania walki judoka sygnalizuje sędziemu klepiąc dłonią o matę lub dobrze widoczną część ciała swoją albo przeciwnika. W ostateczności może też zakrzyknąć „Mattia”. Każda z tych trzech sytuacji kończy się przyznaniem ipponu, który zawsze oznacza automatyczne zwycięstwo jednego z judoków.

Zasady – akcje zabronione i kary
W judo sportowym niedozwolone są następujące akcje: uderzanie i kopanie, ataki na twarz przeciwnika, wieszanie się na przeciwniku, sprowadzanie go do parteru siłą, przytrzymywanie przeciwnika za strój w uchwycie innym niż podstawowy bez prób ataki przez dłużej niż 3 do 5 sekund, uchwyt pistoletowy – trzymanie się wewnętrznej części rękawa przeciwnika, atakowanie innych stawów niż łokciowy, fałszywe ataki (przykładowo padanie na kolana bez wykonania chwytu), noszenie biżuterii i innych metalowych przedmiotów i wreszcie wykonywania technik zwanych kawazu gake oraz kane sute.

Za niedozwolone zachowania takie jak unikanie walki czy pasywność (nie wykonywanie prób ataku przez 30 seuknd), zawodnik może dostać karę, która jest jednoznaczna z powiększeniem dorobku punktowego przeciwnika. Pierwsza kara (shido) kończy się tylko na żółtej kartce i ostrzeżeniu. Kolejne shido na końce tego samego zawodnika oznacza automatyczne przyznanie juko (5 punktów) przeciwnikowi. Trzy shido to 7 punktów dla rywala (waza-ari), czwarta kara w trakcie pojedynku oznacza dyskwalifikację (hansoku-make) i przyznanie ipponu ofierze nieprzepisowych ataków.