Największa grupa pacjentów cierpiących na chorobą wieńcową, to osoby z tzw. grup ryzyka. Należą do nich mężczyźni powyżej 45 roku życia i kobiety powyżej 55 roku życia, osoby, w których rodzinie wystąpiły przypadki choroby niedokrwiennej serca. Czynnikami zwiększającymi ryzyko zachorowania są także palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, otyłość brzuszna, stosowanie niewłaściwej diety, która zawiera w nadmiarze tłuszcze zwierzęce, wysoki poziom cholesterolu LDL, a niski poziom HDL. Osoby leczące się na nadciśnienie tętnicze również mają zwiększone ryzyko choroby wieńcowej.
W zależności od tego, czy naczynie krwionośne zmniejsza swoje światło powoli, czy dzieje się to w sposób natychmiastowy w pojęciu choroby wieńcowej rozróżnia się stabilną dusznicę bolesną i ostre zespoły wieńcowe, do których zalicza się zawał serca.
W pierwszym przypadku objawy opisać można następująco. Pacjent odczuwa bóle w klatce piersiowej. Wskazuje, że umiejscawiają się one za mostkiem. Sam opisując rodzaj bólu używa określeń takich jak – uciskanie, gniecenie, pieczenie, dławienie. Może odczuwać także promieniowanie bólu do żuchwy, lewego ramienia lub szyi. Lokalizacja i charakter bólu są pierwszym wyróżnikiem stabilnej choroby wieńcowej. Drugim kryterium tego bólu są okoliczności jego pojawiania się. Bóle charakteryzuje pojawianie się ich w trakcie wysiłku fizycznego. Lekarze rodzinni i kardiolodzy klasyfikują nasilenie bólu i jego związek z różnymi rodzajami aktywności opierając się o skalę czterostopniową opracowaną przez CCS. Bóle mogą się pojawiać tylko w czasie nasilonego wysiłku fizycznego, uprawiania sportu; mogą dawać o sobie znaki w trakcie wchodzenia po schodach, spacerowaniu po płaskim terenie na różnie długim dystansie, a w skrajnych wypadkach zjawiają się przy wykonywaniu czynności codziennych lub w spoczynku. Ponadto trzecią cechą charakterystyczną jest ustępowanie objawów na skutek bądź odpoczynku, bądź po przyjęciu nitrogliceryny pod język. Ulga powinna nastąpić po około 3-5 minutach po zastosowaniu tego leku. O modelowych przypadków zawsze są wyjątki, zatem warto pamiętać, że czasami duszność, omdlenia czy bóle w nadbrzuszu mogą skłonić do wykonania diagnostyki w kierunku chorób serca.
W przypadku ostrych zespołów wieńcowych, w tym zawale, objawem dominującym jest również ból w klatce piersiowej. Lokalizacja, promieniowanie, rodzaj bólu są podobne jak w stabilnej dusznicy bolesnej. Natomiast różni ten ból to, że pojawia się nagle i jest on zwykle ostrym bólem, jego pojawienie się nie musi mieć związku z wysiłkiem fizycznym. Pohamowanie się od aktywności fizycznej, odpoczynek oraz przyjęcie nitrogliceryny nie uśmierza objawów, a pacjent odczuwa wręcz ich narastanie i nasilanie się. Dołącza się do tych symptomów uczucie strachu przed własną śmiercią, lęk, pacjent może być blady i zlany potem. Czasem skarży się na uczucie braku tchu. Rzadko zdarza się, że objawy są atypowe i ograniczają się np. tylko do bólów w nadbrzuszu, wymiotów czy nudności.
Uwaga!
Czasem jedynym i bardzo dramatycznym objawem jest zatrzymanie akcji serca, dlatego każdy człowiek powinien wiedzieć, w jaki sposób udzielić takiej osobie pomocy, gdyż każda minuta jest wówczas na wagę czyjegoś życia.
Cierpicie na chorobę wieńcową? W jaki sposób Was zdiagnozowano? Jak sobie z nią radzicie? Podzielcie się swoimi doświadczeniami.
