Podłoża tików, nazywanych także ruchami mimowolnymi, najczęściej upatruje się w neurologii – w zaburzeniach pracy mózgu. Można mówić również o skłonnościach genetycznych, ale do tej pory nie wyszukanego pojedynczego genu odpowiedzialnego za rozwój ruchów mimowolnych. Z całą pewnością natomiast przyczyn można upatrywać w podłożu organicznym, a więc ściśle związanym z ciałem chorego. Nie wywołuje ich stres, choć jest on odpowiedzialny w znacznej mierze za zwiększenie częstotliwości. Ruchy mimowolne często współwystępują z ADHD, czyli z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej. Aby znaleźć przyczynę tików, lekarz (neurolog dziecięcy) przeprowadzi szczegółowy wywiad, a także zleci badania mózgu – tomografię komputerowa, rezonans magnetyczny oraz badanie EEG.
U dzieci prawdopodobny okres występowania ruchów mimowolnych to wiek 4-5 lat. Pojawiają się więc najczęściej w wieku przedszkolnym, ale potem w większości przypadków zanikają i nie wymagają leczenia. Tikami objawia się wtedy nierozładowane napięcie nerwowe w sytuacji niedojrzałego układu nerwowego. Znamienną jest granica 12 miesięcy. Jeśli tiki występują nadal, ewoluują, utrwalają się (najczęściej pod postacią powtarzalnego mrugania i grymasów twarzy), a dodatkowo stają się uciążliwe, włączane jest leczenie farmakologiczne. Gdy natomiast lekarz – neurolog dziecięcy nie wybada przyczyn natury medycznej, zazwyczaj proponuje kontakt z psychologiem.
Jak zachować się w obecności dziecka z ruchami mimowolnymi? Najistotniejsze jest zachowanie spokoju przez otoczenie, niewyśmiewanie i niezwracanie uwagi. Tiki nie są czymś, nad czym maluch może pracować czy zapanować. Stresowanie pociechy komentarzami, uwagami czy brakiem akceptacji wzmagają napięcie emocjonalne dziecka, przyczyniając się tym samym do pojawiania się i zwiększenia częstotliwości tików. Trzeba znaleźć sposób na przerwanie tego błędnego koła. Kluczowym czynnikiem jest spokój, a także próby rozładowywania nagromadzonego napięcia. Dobrym pomysłem może być systematyczne uprawianie zajęć, w tym sportu, a niektórych przypadkach także ziołolecznictwo i relaksacja. Niestety dziecko może spotkać się z nieprzyjemnymi komentarzami otoczenia lub wyśmiewaniem. Naszym zadaniem jest czuwanie nad samopoczuciem malucha i wspieranie go.
Czy Wasze dziecko ma tiki? Jakie? W jakich sytuacjach się ujawniają?
