Instrumentami bazowymi mogą być akcje, stopy procentowe, waluty, surowce, obligacje. Kontrakty terminowe mogą mieć dwie formy rozliczeń:
– kontrakty z dostawą – zobowiązuje do dostarczenia instrumentu bazowego po wygaśnięciu kontraktu;
– kontrakty rozliczane pieniężnie – instrument bazowy nie jest fizycznie dostarczany, sprzedawca i nabywca wyrównują w formie pieniężnej różnicę między wartością instrumentu bazowego ustalonego w umowie, a ceną rynkową tego instrumentu (jedna strona traci, a druga zyskuje). Nabywca kontraktu zyskuje gdy cena rynkowa instrumentu bazowego przewyższa cenę zawartą w kontrakcie, różnica pomiędzy tymi wartościami to jego zysk, wypłacany mu przez sprzedawcę/wystawcę kontraktu. W sytuacji gdy cena rynkowa instrumentu bazowego w dniu wygaśnięcia kontraktu jest niższa od ceny zawartej w kontrakcie, zyskuje wystawca kontraktu, a traci jego nabywca.
Kontrakty terminowe typu futures są przedmiotem obrotu na rynkach kapitałowych i ich cena jest zależna od ceny instrumentu bazowego.
Kupujący bądź sprzedający kontrakt terminowy nie musi wpłacać całości wartości kontraktu w momencie jego zakupu lub sprzedaży w celu zabezpieczenia przyszłych roszczeń, a jedynie musi wnieść tzw. depozyt zabezpieczający, którego wartość to tylko część wartości kontraktu. Kwota stanowiąca ten depozyt jest blokowana na rachunku osoby otwierającej pozycję (sprzedającej lub kupującej). Minimalna wysokość depozytu zabezpieczającego jest wyznaczana przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych jako procent od pełnej wartości kontraktu terminowego.
Istnieją dwa rodzaje depozytu zabezpieczającego. Domy maklerskie mają prawo je podwyższyć.
– depozyt wstępny – który jest procentową wartością kontraktu terminowego wpłacaną tylko raz przy składaniu zlecenia;
– depozyt właściwy – którego minimalna wartość jest równa minimalnej wartości depozytu wstępnego, choć Domy Maklerskie mają prawo do podwyższenia jej powyżej wysokości depozytu wstępnego. W przypadku gdy otwarte pozycje przynoszą inwestorowi straty, które zmniejszają depozyt zabezpieczający poniżej ustalonego poziomu, inwestor zostanie wezwany do dopłaty, tak by depozyt nie był mniejszy niż ustalona wysokość. Depozyt zabezpieczający właściwy nie może więc zostać pomniejszony przez straty wynikłe z otwartych pozycji, bo gdy tak się stanie inwestor będzie proszony o uzupełnienie depozytu. Wymagana minimalna wartość depozytu dla poszczególnych kontraktów jest codziennie określana przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych.
Dzięki zastosowaniu narzędzia jakim jest depozyt zabezpieczający, inwestor może zarobić na gotówce, której nigdy fizycznie nie wpłaci i nie zainwestuje (bo wpłaca tylko część wartości kontraktu). Jednocześnie jednak ta forma zabezpieczenia pozwala odciąć inwestora, poprzez zamknięcie rachunku gdy straty wynikłe z inwestycji pomniejszą kwotę depozytu (wtedy również inwestor jest zobowiązany do pokrycia tej straty). Obecnie minimalne depozyty zabezpieczające dla kontraktów na indeks WIG20 wynoszą 6% wartości kontraktu, a dla WIG40 6,6% od wartości kontraktu.
Dlaczego szukacie takich informacji? Czy okazały się pomocne?
