Rozdzielność kapitału – kluczowa kwestia
W myśl artykułu 3 wspomnianej ustawy fundusz inwestycyjny posiada status osoby prawnej, która może wykonywać swoją działalność wyłącznie w zakresie lokowania środków pieniężnych. Takie ograniczenie obszaru działalności funduszu ma sprzyjać bezpieczeństwu powierzonych środków oraz profesjonalizacji świadczonych usług poprzez skoncentrowanie wysiłku zarządzających na jednym aspekcie działalności gospodarczej. Wedle założeń ustawodawcy omawiana instytucja powinna się kierować przede wszystkim interesem osób, które wniosły swój kapitał poprzez nabycie jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych (patrz artykuł 3 ustęp 3).
Warto wiedzieć, że przepisy dopuszczają sprzedaż udziałów funduszu zarówno drogą publicznej jak i prywatnej oferty. W tym pierwszym przypadku propozycja musi być skierowana do grupy co najmniej 100 osób lub do nieoznaczonego adresata (patrz artykuł 3 ustęp 2 ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych oraz artykuł 3 ustęp 1 ustawy z dnia ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych).
Rodzimy ustawodawca duża uwagę poświęcił bezpieczeństwu środków, które są powierzane przez inwestorów. Świadczy o tym rozdzielność prawna oraz kapitałowa funduszu inwestycyjnego oraz osoby prawnej, która nim zarządza (Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych – w skrócie TFI). Osoby obeznane z rynkiem kapitałowym mogą zauważyć, że podobne rozwiązanie zostało zastosowane w przypadku Otwartych Funduszy Emerytalnych. Warto wspomnieć również o dodatkowych wymaganiach jakie musi spełnić podmiot ubiegający się o zgodę Komisji Nadzoru Finansowego na utworzenie funduszu inwestycyjnego.
Mianowicie powinien on posiadać kapitał początkowy w wysokości 125 000 € lub 730 000 € (w zależności o typu działalności) a także utrzymywać jego wartość na odpowiednim poziomie w toku dalszej działalności (patrz artykuły 49 i 50 ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych). Jednak wymogi w zakresie funduszy własnych to nie wszystko ponieważ istnieją dodatkowe rygory co do statusu prawnego TFI. Otóż musi ono funkcjonować jako spółka akcyjna posiadająca swa siedzibę na terytorium RP. Niezbędne jest również uzyskanie stosownego zezwolenia KNF-u (patrz artykuł 38 ustęp 1).
FIO,SFIO,FIZ – co to znaczy?
Aktualny stan prawny pozwala na tworzenie trzech typów funduszy inwestycyjnych:
– Fundusz Inwestycyjny Otwarty (FIO) – zbycie oraz odkupienie jednostek uczestnictwa dokonuje się na żądanie uczestnika funduszu, jednostki nie mogą być dziedziczone oraz zbywane (ich liczba jest zmienna).
– Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty (SFIO) – rodzaj funduszy inwestycyjnych otwartych, których statut może: ograniczać krąg uczestników oraz sposób zbycia akcji i przewidywać utworzenie organu kontrolnego w postaci rady inwestorów.
– Fundusz Inwestycyjny Zamknięty (FIZ) – o odróżnieniu od pozostałych funduszy emituje stałą pulę certyfikatów inwestycyjnych podlegających warunkowemu zbyciu, a liczba jego członków jest ograniczona.
