Polskie prawo określa wysokość wynagrodzeń minimalnych dla nauczycieli. Wysokość ta jest uzależniona od posiadanego tytułu zawodowego oraz stopnia awansu. Do stopni awansu należą: nauczyciel stażysta, nauczyciel kontraktowy, nauczyciel mianowany oraz nauczyciel dyplomowany.
Ile wynosi pensja minimalna polskich nauczycieli? Nauczyciel stażysta może liczyć na minimum od 1513 złotych do 2265 złotych brutto zależnie od posiadanego tytułu zawodowego. Minimalne wynagrodzenie w przypadku nauczyciela kontraktowego wynosi z kolei od 1548 do 2331 złotych brutto, nauczyciela mianowanego – od 1724 złotych do 2647 złotych, a nauczyciela dyplomowanego – od 2006 do 3109 złotych brutto. Najwyższe płace minimalne są oczywiście przewidziane dla osób posiadających tytuł magistra i przygotowanie pedagogiczne.
Powyższe kwoty dotyczą minimalnego wynagrodzenia podstawowego nauczycieli. Należy jednak podkreślić, że wynagrodzenie całkowite tej grupy zawodowej składa się z kilku elementów, tj. z wynagrodzenia podstawowego (zasadniczego), licznych dodatków (m.in. za wysługę lat, funkcję czy za warunki pracy), wynagrodzeń za godziny ponadwymiarowe oraz za zastępstwa, a także z innych świadczeń (np. z trzynastki, nagrody jubileuszowej).
Co interesujące, według danych GUS w 2010 r. wynagrodzenie podstawowe stanowiło zaledwie 66% wynagrodzenia całkowitego nauczycieli.
Odnośnie dodatków do pensji nauczycieli warto wspomnieć, że ich wysokość jest ustalana jako wartość procentowa wynagrodzenia podstawowego, np. dodatek funkcyjny dla wychowawcy może wynosić 2-20% wynagrodzenia zasadniczego, a dodatek za pracę w trudnych warunkach – do 50%. płacy podstawowej.
Karta Nauczyciela, regulująca przepisy dot. wynagrodzeń nauczycieli w Polsce, określa nie tylko minimalne, ale także średnie pensje nauczycieli na różnych stopniach zawodowego awansu. I tak nauczyciel stażysta powinien zarabiać przeciętnie 2 717,59 złotych brutto, nauczyciel kontraktowy – 3 016,52 PLN, nauczyciel mianowany – 3 913,33 złotych, a nauczyciel dyplomowany – 5 000,37 złotych. Podane kwoty dotyczą wynagrodzeń całkowitych. Regulacje dot. przeciętnego wynagrodzenia są wiążące dla wszystkich szkół publicznych.
Zaskoczeniem dla wielu mogą być statystyki z października 2012 r. dotyczące przeciętnych zarobków nauczycieli w sektorze publicznym i w sektorze prywatnym. Według danych GUS średnia pensja nauczycieli w szkołach publicznych we wspomnianym okresie wynosiła bowiem 4223 złotych brutto, natomiast w szkołach prywatnych – 3 152 złotych brutto. Czyli w szkołach publicznych zarobki są wyższe!
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa określa natomiast minimalne płace nauczycieli akademickich. Od 2015 r. profesor nadzwyczajny może liczyć zatem na minimum miesięczne w wysokości 4605 złotych bądź 5025 złotych brutto (zależnie od tytułu i stopnia naukowego). Z kolei wynagrodzenie profesora zwyczajnego nie może wynosić mniej niż 5390 złotych brutto. W przypadku docenta i adiunkta ze stopniem doktora habilitowanego minimalna płaca została ustanowiona na poziomie 4305 złotych brutto. Natomiast adiunkt ze stopniem naukowym doktora może liczyć na pensję w wysokości co najmniej 3820 złotych brutto. Wynagrodzenie minimalne asystentów (magistrów) od 2015 r. wynosi 2450 złotych.
Powyższe kwoty dotyczą wyłącznie wynagrodzenia zasadniczego. Nauczyciele akademiccy mogą liczyć także m.in. na dodatek funkcyjny, wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe, za pracę przy procesie rekrutacji, promotorstwo czy recenzowanie.
Co sądzicie o zarobkach nauczycieli w Polsce? Czy powinni zarabiać więcej?
