Prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane posiada przede wszystkim właściciel działki (ale nie tylko). Prawo to oznacza, że na działce, do której inwestor ma tytuł prawny, można wybudować dom lub inny obiekt, jeżeli taka budowa jest zgodna z prawem – zwłaszcza z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Ustalenia takiego planu kształtują najsilniej sposób wykonywania prawa własności nieruchomości.1
Każdy właściciel nieruchomości w granicach określonych prawem może2:
– zagospodarować teren, do którego posiada tytuł prawny, zgodnie z warunkami ustalonymi w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub w decyzji o warunkach zabudowy
– zagospodarować teren w taki sposób, by nie naruszać praw osób trzecich (np. właścicieli sąsiedniej działki) czy interesu publicznego (np. środowiska naturalnego)
– właściciel nieruchomości ma także prawo do ochrony swojego interesu przy zagospodarowaniu terenów należących do innych osób lub jednostek organizacyjnych i położonych w sąsiedztwie nieruchomości.
Prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane jest ograniczane przez wytyczne, na podstawie których uchwalany jest w gminach miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. W planowaniu uwzględnia się m.in. następujące elementy:
– walory architektoniczne i krajobrazowe
– ochronę środowiska
– ochronę gruntów rolnych i leśnych
– ochronę zabytków
– planowane tereny pod budowę dróg szerokopasmowych itp.
Prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane jest tytułem prawnym, który może wynikać z:
– prawa własności (zakup działki, darowizna, otrzymany spadek)
– użytkowania wieczystego nieruchomości
– zarządu nieruchomością
– ograniczonego prawa rzeczowego (np. dzierżawa nieruchomości)
– stosunku zobowiązaniowego (umowa zawarta z właścicielem działki)
Powyższy tytuł prawny musi dodatkowo przewidywać uprawnienia do wykonywania robót budowlanych, przewidziane jasno np. w umowie dzierżawy czy w granicach wieczystego użytkowania. Dla ważności tytułu prawnego do nieruchomości ma znaczenie forma zawarcia umowy darowizny, sprzedaży czy wieczystego użytkowania w formie aktu notarialnego. Ponadto oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste i przeniesienie tego prawa w drodze umowy wymaga dokonania wpisu w księdze wieczystej.
Prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane musi posiadać osoba (najczęściej przyszły inwestor) ubiegająca się o pozwolenie na budowę. Pozwolenie na budowę jest wydawane wyłącznie na wniosek osoby, która złożyła wniosek o wydanie pozwolenia w okresie ważności decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu lub miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w odniesieniu do określonej nieruchomości, której wniosek dotyczy.3 Do wniosku należy dołączyć oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.
Jakie jest Wasze zdanie na ten temat? Podzielcie się swoimi opiniami.
1 Art. 6 ust. 1 Ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
2 Art. 4 Ustawy z 7 lipca 1994r. Prawo budowlane z późniejszymi zmianami
3 Art. 32 ust. 4 Ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane z późniejszymi zmianami