W polskim prawie nie istnieje sformułowanie „remont zabytku”, dlatego też najpierw należy określić, jaki rodzaj prac rozumiemy pod pojęciem remontowania. Działania z zakresu prac budowlanych, o których można mówić w przypadku obiektów zabytkowych dzielone są prawnie na:
– prace konserwatorskie – mające na celu zabezpieczenie budynku, utrwalenie substancji zabytku, zahamowanie procesów jego niszczenia a także tworzenie dokumentacji tych działań;
– prace restauratorskie – rozumiane jako działania mające na celu wyeksponowanie wartości artystycznych i estetycznych zabytku, także dokonanie jego rekonstrukcji, uzupełnienia lub odtworzenia jego elementów;
– roboty budowlane – roboty budowlane w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego, podejmowane przy zabytku lub w otoczeniu zabytku.
Właściciel lub posiadacza zabytku musi każdorazowo zgłaszać do wojewódzkiego konserwatora zabytków m.in. następujące czynności, jeżeli zamierza je zrealizować, gdyż wymagają one wydania pozwolenia przez wojewódzkiego konserwatora zabytków:
1) prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru (także prace remontowe);
2) wykonywanie robót budowlanych w otoczeniu zabytku (ogrody, park wokół nieruchomości, niekiedy sąsiednie działki na których chcemy postawić dodatkowy budynek itp.);
3) dokonywanie podziału zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru;
4) zmiana przeznaczenia zabytku wpisanego do rejestru lub sposobu korzystania z tego zabytku;
5) umieszczanie na zabytku wpisanym do rejestru urządzeń technicznych, tablic,reklam oraz napisów;
6) podejmowanie innych działań, które mogłyby prowadzić do naruszenia substancji lub zmiany wyglądu zabytku wpisanego do rejestru [1].
Wydanie pozwolenia przez wojewódzkiego konserwatora zabytków następuje na wniosek właściciela (posiadacza, zarządcy, wieczystego użytkownika) zabytku, który zamierza przeprowadzić prace remontowe na jego terenie. Wniosek dotyczący udzielenia pozwolenia na remont lub konserwację zabytków składa się do wojewódzkiego konserwatora zabytków, właściwego dla miejsca położenia nieruchomości. [2] Wzór wniosku można znaleźć na stronach internetowych właściwego konserwatora zabytków. Do takiego wniosku należy dołączyć następujące dokumenty:
– dokumenty potwierdzające nasz tytuł prawny do nieruchomości;
– program planowanych prac (określony szczegółowo);
– dokumenty, potwierdzające, że osoba wskazana przez nas jako prowadząca prace (kierująca pracami budowlanymi) posiada odpowiednie
– uprawnienia i doświadczenie w zakresie przeprowadzania takich prac (nie może tego wykonać każda firma budowlana);
– projekt prac budowlanych, w celu oceny wpływu prac budowlanych na zabytek.
Wojewódzki konserwator zabytków może zarządzić przedstawienie dodatkowych dokumentów, dotyczących nieruchomości – zwłaszcza dokumentów historycznych, które mają mu pomóc w określeniu planowanej przez nas ingerencji w charakter zabytku.Co ciekawe, uzyskanie pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków na podjęcie robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru nie zwalnia jednak z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę albo zgłoszenia, w zależności od zakresu przewidzianych prac remontowych – tym razem ocenianych w świetle przepisów Prawa budowlanego.
Nawet po załatwieniu wszelkich formalności i przystąpieniu do prac – należy mieć się na baczności, gdyż konserwator zabytków ma w tym zakresie dodatkowe uprawnienia. Konserwator zabytków pełni także nadzór podczas czasu trwania prac, zaś w razie stwierdzenia nieprawidłowości ma prawo wydać decyzję o wstrzymaniu prac na obiekcie zabytkowym i przywróceniu stanu poprzedniego budynku – na koszt właściciela rzecz jasna.
Za zlekceważenie powyższych przepisów i dokonaniu remontu bez pozwolenia albo wbrew warunkom pozwolenia grozi kara grzywny [3]. Jeżeli konserwator zabytków uzna, ze przeprowadzony przez właściciela nieruchomości remont zniszczył lub uszkodził zabytek, w dodatku celowo – właściciel może zostać pozbawiony wolności na okres od 3 miesięcy do 5 lat.
Źródła:
[1] Art. 36 ust. 1 Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami
[2] § 2 Rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 27 lipca 2011 r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, prac restauratorskich, robót budowlanych, badań konserwatorskich, badań architektonicznych i innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków oraz badań archeologicznych
[3] Art. 117 Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami
Czy informacje zawarte w tekście okazały się pomocne? Zapraszam do komentowania.
