W jakich sytuacjach możemy powołać się na niezgodność towaru z umową, a kiedy uprawnienie to nam nie przysługuje?
1. Rzeczy wykonane na zamówienie lub indywidualnie uzgadniane ze sprzedawcą
Kategoria ta dotyczy przedmiotów wykonanych na specjalne zamówienie, nieprodukowanych seryjnie. W takim przypadku zazwyczaj zawarcie umowy polega na sprecyzowaniu wymagań, jakie towar ma spełniać – klient ustala cechy, zaś sprzedawca zapewnia, że towar będzie posiadał. Jeżeli towar nie odpowiada tym ustaleniom – inny jest kolor, faktura materiału, kształt czy brakuje jakiejś funkcji, zaś sprzedawca nie czynił w momencie przyjęcia zamówienia żadnych zastrzeżeń, można uznać, że towar jest niezgodny z umową.
Jednakże sprzedawca nie ponosi odpowiedzialności za niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową, gdy kupujący wiedział o tej niezgodności w momencie przeglądania próbek, czy wzorów i powinien zauważyć niezgodności w tym zakresie w momencie odbioru towaru. Ponadto, jeżeli przedmiot ma zostać wykonany z surowców dostarczonych przez kupującego (np. drewno dla stolarza na wykonanie mebli) – zaś niezgodność wynika z jakości czy właściwości tych surowców, wówczas sprzedawca (rzemieślnik) nie ponosi za to odpowiedzialności.1
2. Zakupy w sklepach i marketach
Towary zakupione w sklepach czy sieciach handlowych nie są indywidualnie konsultowane co do ich cech i jakości ze sprzedawcą, dlatego też warto zachować ich opakowania czy gazetki reklamowe, które np. skłoniły nas do wybrania określonego produktu. Dotyczy to zwłaszcza droższych zakupów, elektroniki czy sprzętu komputerowego, gdzie reklamy zazwyczaj określają, jakie funkcje posiada (czy raczej powinien posiadać) towar.
Towar należy uznać za niezgodny z umową, jeżeli:
– nie nadaje się do celu, do jakiego tego rodzaju towar jest zwykle używany (np. buty do gry w piłkę nożną uległy uszkodzeniu po jednym treningu, gdyż odpadły korki)
– jego właściwości nie odpowiadają właściwościom cechującym towar tego rodzaju (np. odtwarzacz DVD nie odtwarza tego formatu)
– towar jest niezgodny ze składanymi publicznie zapewnieniami sprzedawcy, producenta lub jego przedstawiciela handlowego (dotyczy to także emitowanych reklam czy ulotek reklamowych)
– nie ma funkcji czy cech, które wyrażone zostały w oznakowaniu towaru lub jego reklamie, odnoszących się do właściwości towaru, w tym także terminu, w jakim towar ma je zachować.2
Należy podkreślić, że na równi z zapewnieniem producenta traktuje się zapewnienie osoby, która wprowadza towar konsumpcyjny do obrotu krajowego w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa (importer) oraz osoby, która podaje się za producenta i umieszcza na opakowaniu swoją nazwę lub oznaczenie.
Istnieją sytuacje, gdy sprzedawca może ochronić się przed odpowiedzialnością za niegodność towaru konsumpcyjnego z umową – zwłaszcza, jeżeli potrafi wykazać, że nie miał pojęcia o zapewnieniach i nie mógł mieć o nich pojęcia. Ponadto, może zwolnić się od tej odpowiedzialności, jeżeli udowodni, że zapewnienia producenta nie miały wpływu na decyzję kupującego o zawarciu umowy albo też że sprostował zapewnienia producenta przed zawarciem umowy i wyjaśnił klientowi, jakie cechy dokładnie ma towar.3
3. Niezgodność towaru a montaż autoryzowanej firmy
Jeżeli zakupujemy produkty u producenta, który uzależnia np. gwarancję od faktu, że montażu dokona autoryzowana przez niego firma – również z powodu wad w montażu możemy dochodzić odpowiedzialności sprzedawcy lub producenta z tytułu niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową. Podobnie nieprawidłowość w zamontowaniu towaru i uruchomieniu można uznać za niezgodność z umową, jeżeli montaż ten został wykonany nie tylko w ramach umowy sprzedaży przez sprzedawcę lub przez osobę, za którą ponosi on odpowiedzialność, ale również przez samego kupującego – postępującego zgodnie z instrukcją otrzymaną przy sprzedaży.4
1 Art. 7 Ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego
2 Art. 4 ust. 3 Ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego
3 Art. 5 Ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego
4 Art. 6 Ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego
Czy uważacie, że polskie prawo w odpowiedni sposób reguluje tę kwestię? Dajcie znać w komentarzu.
