Wydanie wyroku zaocznego w sprawie rozwodowej jest dopuszczalne prawnie. Muszą zostać co prawda spełnione dodatkowe przesłanki, lecz nie zmienia to faktu, że możliwość taka realnie istnieje. Wyrok zaoczny jest wyrokiem wydanym przy braku udziału w rozprawie pozwanego, lub jego całkowitą biernością w czasie postępowania. Wynika to z faktu, że pozwany nie ma obowiązku brać udziału w rozprawie – nie można go do tego przymusić. Z drugiej strony, wyrok nie może zapaść bez jego wiedzy, gdyż naruszałoby to jego prawa. Zatem marzenie o rozwodzie bez wiedzy współmałżonka jest nierealne. Pozwany współmałżonek musi zostać zawiadomiony o fakcie, że ktoś złożył przeciwko niemu pozew rozwodowy – inaczej postępowanie nie będzie mogło się toczyć.
Warunki, jakie ustawa wskazuje dla możliwości wydania przez sąd wyroku zaocznego, dotyczą właśnie zakresu informacji, jakie powinny zostać pozwanemu przedstawione. Wydanie wyroku zaocznego jest możliwe, jeżeli:
– pozwany nie stawił się na rozprawę, ale został prawidłowo zawiadomiony o jej terminie. Jeżeli pozwany jest nieznany z miejsca pobytu sąd wyznacza dla niego kuratora, który ma obowiązek dbać o jego interes
– pozwany wprawdzie jest obecny na rozprawie, ale pozostaje bierny
– pozwany nie składał żadnych wyjaśnień
– pozwany nie zgłosił w piśmie procesowym lub do protokołu wniosku o przeprowadzenie rozprawy pod jego nieobecność (1).
W takim przypadku wydanie wyroku zaocznego oparte zostaje na twierdzeniach powoda przedstawionych w pozwie, nie przeprowadza się postępowania dowodowego, zaś sam wyrok zaoczny doręcza się pozwanemu. Odrębności, jakie są związane z wydaniem wyroku zaocznego w sprawie o rozwód wynikają z cech charakterystycznych postępowania w zakresie spraw małżeńskich:
Wydanie wyroku zaocznego nie może nastąpić na podstawie wyłącznie twierdzeń zawartych w pozwie, konieczne jest przeprowadzenie postępowania dowodowego (2)
W razie nieusprawiedliwionego niestawienia się pozwanego, prawidłowo zawiadomionego na pierwszej wyznaczonej rozprawie, postępowanie zostaje zawieszone. Podjęcie postępowania może nastąpić najwcześniej po 3 miesiącach od zawieszenia na wniosek powoda.
Najbardziej problematyczny jest w trakcie takiego postępowania wymóg przeprowadzenia dowodu z przesłuchania stron.
Uwaga!
Udzielenie rozwodu zaocznie jest postępowaniem skomplikowanym, w zależności od przyczyn nieobecności pozwanego lub miejsca jego pobytu. Możliwe są sytuacje, gdy pozwany jest nieznany z miejsca pobytu i wówczas należy w jego miejsce ustanowić kuratora. Jeżeli to możliwie, skorzystajmy w takiej sprawie z pomocy profesjonalnego pełnomocnika – gdyż w zależności od szczegółów danej sprawy kształtować się będzie postępowanie zmierzające do orzeczenia rozwodu.
Źródła:
1) Art. 339 k.p.c.
2) Art. 431 w zw. z art. 339§ 2 k.p.c.
Słyszeliście o rozwodzie zaocznym? Znacie kogoś, kto rozwiódł się w ten sposób? Podzielcie się swoimi doświadczeniami.
