Wkład wniesiony przez wspólnika może być prawem własności, innym prawem lub polegać na świadczeniu usług. Istnieje domniemanie, że wkłady wniesione przez wspólników mają jednakową wartość. [1] Majątek wspólny wspólników nie podlega podziałowi w czasie trwania spółki – wspólnik nie może także swobodnie rozporządzać swoim udziałem we wspólnym majątku wspólników ani w poszczególnych składnikach tego majątku. [2] Ponadto w czasie trwania spółki wierzyciel wspólnika nie może żądać zaspokojenia z jego udziału we wspólnym majątku wspólników ani z udziału w poszczególnych składnikach tego majątku. [3]
Za zobowiązania spółki cywilnej jej wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie. [4] Solidarność wspólników polega na tym, że zgodnie z prawem wierzyciel spółki może żądać całości lub części świadczenia zarówno od wszystkich wspólników łącznie, od zaledwie kilku wspólników czy nawet od jednego wspólnika z osobna. [5] Jeżeli którykolwiek ze wspólników ureguluje świadczenie na rzecz wierzyciela spółki, zwalnia to pozostałych wspólników ze świadczenia na rzecz wierzyciela, lecz nie wyklucza roszczenia regresowego wspólnika, który spłacił zobowiązania za pozostałych – względem nich właśnie. Roszczenie regresowe jest ściśle związane z odpowiedzialnością solidarną – gdyż wspólnik, który spłacił dług za pozostałych ma prawo żądać od nich zwrotu wyłożonych na ten cel środków w wysokości proporcjonalnej do zakresu odpowiedzialności każdego ze wspólników lub w zakresie określonym umową spółki. Każdy ze wspólników odpowiada za zobowiązania spółki (oraz innych wspólników, którzy w ramach spółki zaciągnęli zobowiązania) do pełnej ich wysokości – także ze swojego osobistego majątku, odrębnego od majątku spółki.
Wierzyciel spółki cywilnej w związku z solidarną odpowiedzialnością wspólników tej spółki ma prawo wybrać sobie majątek, z którego chce zostać spłacony. Nie istnieje żaden przepis prawa mówiący, że najpierw wierzyciel kieruje swoje roszczenie do majątku spółki – a dopiero po bezskutecznej egzekucji zwraca się z roszczeniem do majątku osobistego poszczególnych wspólników. Może z powodzeniem od razu wystąpić o egzekucję z majątku osobistego wspólnika, o którym wie, że jest w stanie zaspokoić jego roszczenie w całości. [6]
Mówiąc o zakresie odpowiedzialności wspólników spółki cywilnej, należy wziąć pod uwagę, o jakich zobowiązaniach spółki mowa w przepisach kodeksu oraz jak poszczególne zobowiązania wpływają na odpowiedzialność wspólnika, który dołączył do spółki w czasie jej trwania i dłuższego funkcjonowania na rynku. W takim wypadku wspólnik, który przystąpił do istniejącej już spółki (która kilka lat funkcjonowała na rynku i w związku z tym zawarła wiele umów rodzących zobowiązania) nie odpowiada majątkiem osobistym za tylko te zobowiązania, które powstały przed jego przystąpieniem do spółki. Zatem wszelkie czynności faktyczne i prawne, jakie miały miejsce przed jego przystąpieniem do spółki nie rodzą ryzyka odpowiedzialności majątkiem osobistym, jeżeli ich źródłem są zdarzenia z okresu, w którym nie był wspólnikiem.
W kontekście uregulowań prawnych dotyczących funkcjonowania spółki cywilnej i odpowiedzialności majątkowej jej wspólników należy wspomnieć – chociaż zdawkowo- o procedurze związanej z egzekucją zobowiązań spółki. Aby wierzyciel mógł zaspokoić swoje roszczenie z majątku spółki (np. wkładów wspólników wniesionych do spółki i stanowiących współwłasność wspólników) musi posiadać tytuł egzekucyjny wydany przez sąd przeciwko wszystkim wspólnikom spółki. [7] Wierzyciel, który uzyskał tytuł egzekucyjny skierowany przeciwko spółce – nie może na jego podstawie wszcząć egzekucji przeciwko jednemu wspólnikowi tej spółki.
Źródła:
[1] Art. 861§ 2 Kodeksu cywilnego
[2] Art. 863 § 1 Kodeksu cywilnego
[3] Art. 863 § 3 Kodeksu cywilnego
[4] Art. 864 Kodeksu cywilnego
[5] Art. 366 § 1 Kodeksu cywilnego
[6] por. orzeczenie SN z 10 lutego 1936 r., C III 266/35, LexPolonica nr 2366904
[7] Art. 778 Kodeksu postępowania cywilnego
Dlaczego szukacie takich informacji? Czy okazały się pomocne?
