Roszczenia alimentacyjne co do zasady dochodzone są w postępowaniu procesowym – zaś żądanie ich zasądzenia zostaje wyrażone w pozwie składanym do sądu rejonowego. Zasady wnoszenia takiego powództwa są częstym tematem omówień – lecz nie jest to jedyny sposób dochodzenia alimentów, zwłaszcza, że jak wskazano powyżej istnieje wyjątek w zakresie dochodzenia roszczeń alimentacyjnych dla matki dziecka mającego się dopiero urodzić oraz w ciągu 3 miesięcy po urodzeniu się dziecka.
Postępowanie w zakresie świadczeń alimentacyjnych dla jeszcze nienarodzonego dziecka powinno zostać wszczęte w trybie nieprocesowym. Podstawę materialnoprawną tego roszczenia można znaleźć w art. 142 k.r.o., który stanowi, że jeżeli ojcostwo mężczyzny nie będącego mężem matki zostało uwiarygodnione, matka może żądać, ażeby mężczyzna ten jeszcze przed urodzeniem się dziecka wyłożył odpowiednią sumę pieniężną na koszty utrzymania matki przez trzy miesiące w okresie porodu oraz na koszty utrzymania dziecka przez pierwsze trzy miesiące po urodzeniu. Termin i sposób zapłaty tej sumy określa sąd.
Przyszła mama powinna wówczas złożyć do sądu wniosek o udzielenie zabezpieczenia przyszłych roszczeń alimentacyjnych – gdyż ten rodzaj świadczeń alimentacyjnych jest dochodzony w trybie przewidzianym dla postępowania zabezpieczającego. [1] Żądanie wskazane we wniosku powinno obejmować roszczenie o udzielenie zabezpieczenia przyszłych roszczeń alimentacyjnych związanych z ustaleniem ojcostwa przez zobowiązanie pozwanego (ojca dziecka) do wyłożenia określonej konkretnie kwoty na koszty utrzymania powódki (matki) przez trzy miesiące w okresie porodu oraz kolejnej, określonej kwoty na utrzymanie mającego się urodzić dziecka przez okres pierwszych trzech miesięcy życia. W uzasadnieniu należy wskazać w jakim okresie czasu powódka współżyła z określonym mężczyzną, który prawdopodobnie będzie ojcem dziecka i wykazać, że w tym czasie zaszła w ciążę z tym mężczyzną.
Dowodem na tę okoliczność będzie zaświadczenie lekarskie. Warto od razu zaznaczyć, że mężczyzna nie zaprzecza, że uprawiał seks z kobietą – mimo, że może wypierać się ojcostwa. Następnie należy wykazać jakie są koszty utrzymania matki i jak wzrosną w związku z ciążą i macierzyństwem. W tym momencie należy uzasadnić wysokość kwoty żądanych alimentów – wskazując wydatki czy okoliczności związane np. z niemożnością zarobkowania w tym okresie czasu. Następnie należy wskazać kwotę, jaka będzie konieczna po urodzeniu się dziecka w okresie pierwszych 3 miesięcy i fakt, że matka nie będzie w stanie pokryć tych kosztów i utrzymać dziecka, zaś dochodzenie alimentów od ojca nie będzie możliwe do momentu ustalenia ojcostwa lub uznania dziecka po jego narodzinach. W uzasadnieniu wniosku wskazujemy również informacje, jakie posiadamy na temat ojca dziecka – gdzie pracuje, jaki ma majątek i jakie są jego zarobki. Ewentualnie można wnosić do sądu o nakazanie przez sąd ujawnienia tych okoliczności przez pozwanego.
Alimenty zasądzone w tym trybie są wyjątkiem od zasady ogólnej – gdyż bez dokumentów potwierdzających pokrewieństwo (czyli ustalenie ojcostwa, uznanie dziecka itp.) oraz jeszcze przed urodzeniem dziecka nie można uznać mężczyzny za ojca dziecka – a co za tym idzie w innym trybie dochodzenie tych roszczeń byłoby niemożliwe.
Przedawnienie dla złożenia takiego wniosku wynosi 3 miesiące od dnia urodzenia się dziecka, nie należy więc zwlekać z jego złożeniem. W postanowieniu o udzieleniu zabezpieczenia w opisanym powyżej trybie sąd powinien wyznaczyć powodowi trzymiesięczny termin do wytoczenia powództwa, liczony od urodzenia dziecka, pod rygorem upadku zabezpieczenia. Oznacza to, że jeżeli w tym terminie nie zostanie wniesione powództwo o ustalenie ojcostwa, zabezpieczenie upada. [2]
Źródła:
[1] Art. 754 Kodeksu postępowania cywilnego
[2] Por. art. 754 (1) § 1 k.p.c.
Czy przepisy odnośnie alimentów są dla Was przejrzyste? Zabierzcie głos w komentarzach.