Zbadanie szpiku kostnego jest w wielu jednostkach chorobowych niezbędne do postawienia rozpoznania. Bez wyniku takiego badania nie jest możliwe określenie jednostki chorobowej, na którą cierpi pacjent oraz wdrożenie właściwego leczenia. Biopsję szpiku wykonuje się zwłaszcza w przypadkach, kiedy badania morfologii krwi wykazują zmiany polegające na obniżeniu ilości jednocześnie erytrocytów, krwinek białych i płytek krwi. Również niezbędne jest badanie szpiku w przypadkach, gdy wykonana morfologia krwi wskazuje, iż we krwi znajdują się blasty.
Często badanie szpiku jest kluczowe, kiedy przypuszcza się u pacjenta występowanie choroby nowotworowej dotyczącej układu krwiotwórczego. Potwierdza ono lub wyklucza pojawienie się przerzutów innego nowotworu do szpiku kostnego. Wykorzystuje się także biopsję szpiku, aby zdiagnozować włóknienie szpiku, zespoły mielodysplastyczne. W przypadku ostrych białaczek stosuje się je nie tylko do celów diagnostycznych, ale również w trakcie leczenia, aby monitorować jego efekty.
Niezbędnymi narzędziami do pobrania materiału do badania są specjalnie przeznaczone do tego celu igły. Najczęściej lekarze pobierają szpik kostny z grzebienia kości biodrowej. Niesie ono ze sobą najmniejsze ryzyko powikłań. Jednocześnie istnieje możliwość wykonania biopsji aspiracyjnej i trepanobiopsji.
Aby poprawnie wykonać zabieg, pacjenta układa się na brzuchu lub na boku. Lekarz wykonujący biopsję musi zlokalizować kolec biodrowy górny tylny. Następnie oznacza on miejsce, najlepiej takie, w którym grzebień biodrowy zlokalizowany jest najbliżej skóry. Po zdezynfekowaniu miejsca nakłucia, wykonuje się znieczulenie przy użyciu lidokainy. Później lekarz przechodzi do właściwej części zabiegu, która polega na pobraniu szpiku. Gdy jednocześnie wykonuje się trepanobiospję, trzeba przeciąć skórę skalpelem i pobrać około 2 centymetrowy materiał do badania. Pacjentowi zakłada się sterylny opatrunek.
Badanie szpiku polega na ocenieniu kilku jego cech. Przede wszystkim określa się komórkowość szpiku. Ważne jest również dostrzeżenie, jak dużo komórek i z jakiej linii komórkowej znajduje się w szpiku. Określa się, czy dojrzewanie i różnicowanie się poszczególnych komórek przebiega prawidłowo. Sprawdza się, czy znajdują się w szpiku komórki nowotworowe. Wykonywane są także badania cytochemiczne.
W dzisiejszych czasach bardzo często zleca się określenie immunofenotypu komórek szpiku. Takie badania pozwalają określić, jakie specyficzne znaczniki posiada nieprawidłowa komórka, co w wielu przypadkach wskazuje na jej pochodzenie. Są one pomocne w diagnozowaniu ostrych białaczek, chłoniaków, przewlekłych białaczek. Coraz częściej w laboratoriach istnieje możliwość przeanalizowania komórek na poziomie genetyki.
Czy znacie kogoś, kto przeszedł to badanie? Jak je ocenia? Dajcie znać w komentarzu.
