Oparzenie to uraz, na który narażone są osoby w każdym wieku. Wszyscy pacjenci wymagają tak samo pilnej pomocy medycznej. Ważna jest nie tylko konsultacja z lekarzem. Duże znaczenie mają działania podjęte zaraz po wypadku. Zmniejszają one ryzyko wystąpienia powikłań. Zobacz, jak należy udzielić pierwszej pomocy przy oparzeniu.
Czym charakteryzują się oparzenia?
Oparzenie jest urazem, który powoduje uszkodzenie skóry i tkanek położonych pod nią. Powstaje na skutek zadziałania czynników chemicznych, termicznych lub prądu. Oparzenia są bardzo poważne i nigdy nie można ich bagatelizować.
Oparzenie termiczne powstaje, gdy na tkanki działa wysoka temperatura. Może ona występować pod postacią ognia, pary wodnej, gorącej wody lub rozgrzanego przedmiotu. Niebezpieczne jest także promieniowanie słoneczne. Wyróżnia się następujące stopnie oparzeń:
- oparzenie I stopnia – dotyczy naskórka,
- oparzenie II stopnia – dotyczy naskórka i części skóry właściwej,
- oparzenie III stopnia – obejmuje skórę właściwą i nerwy,
- oparzenie IV stopnia – obejmuje tkanki położone głębiej (niekiedy też kości).
Oparzenie chemiczne powstaje na skutek kontaktu ze środkiem żrącym – bezpośredniego lub pośredniego (np. w formie jego oparów). Do uszkodzenia tkanek dochodzi też podczas rażenia prądem, ponieważ jest wówczas wydzielana duża energia cieplna.
Objawy zależą od stopnia oparzenia. Przy lekkich urazach dochodzi do zaczerwienienia naskórka. Przy głębszych uszkodzeniach pojawiają się pęcherze, ból (nieobecny przy oparzeniu III i IV stopnia), stwardnienie tkanek, martwica.
Jak wygląda pierwsza pomoc przy oparzeniach?
W przypadku oparzeń termicznych pierwsza pomoc polega na polewaniu uszkodzonej tkanki chłodną wodą. Powinno to trwać nieprzerwanie przez 15 minut. Następnie konieczne jest założenie jałowego opatrunku. Zabronione jest odrywanie ubrania od skóry lub nakładanie na nią jakichkolwiek preparatów.
Przy oparzeniu spowodowanym porażeniem prądem najważniejszym działaniem jest odłączenie jego źródła. Po upewnieniu się, że jest bezpiecznie, należy rozpocząć udzielanie pomocy poszkodowanemu – najczęściej konieczne jest rozpoczęcie resuscytacji krążeniowo-oddechowej i wezwanie pogotowia ratunkowego. Nie można podchodzić do poszkodowanej osoby bez uprzedniego odłączenia prądu.
Oparzenie chemiczne na skórze lub na błonach śluzowych wymaga polewania ich wodą. Należy robić to nieprzerwanie przez 30 minut. Następnie konieczne jest zabezpieczenie uszkodzonych tkanek jałowym opatrunkiem i udanie się do lekarza.
Nieco inaczej wygląda sytuacja, gdy środek żrący zostanie połknięty. Wówczas konieczne jest wypicie dużej ilości niesłodzonej wody. Zmuszanie poszkodowanego do wymiotów jest zabronione, ponieważ mogą one spowodować poważniejsze uszkodzenia. Dobrze jest przekazać lekarzowi informacje na temat połkniętego detergentu.
Kiedy trzeba udać się do lekarza?
Lekkie oparzenie, które objawia się zaczerwienieniem naskórka, nie wymaga pomocy lekarskiej. Każde poważniejsze uszkodzenie tkanek należy skonsultować z lekarzem. Trzeba to zrobić niezwłocznie.
