Chemioterapia ona na celu wpłynięcie na dynamikę komórek nowotworowych. Cechują się one niekontrolowanym podziałem. Leki używane w terapii mają sprawić, że podziały zostaną zahamowane. W podziale każdej komórki można wyróżnić kolejne fazy.
Cytostatyki, czyli leki, które stosuje się podczas chemioterapii, dzieli się na nieswoiste i swoiste fazowo. Te nieswoiste fazowo wywierają wypływ na komórki, które znajdują się w różnych fazach podziału. Natomiast cytostatyki swoiste fazowo oddziałują na konkretną fazę.
Leki przeciwnowotworowe nieswoiste fazowo to leki alkilujące, pochodne platyny, pochodne nitrozomocznika. Zaś do leków swoistych fazowo zalicza się antymetabolity, antybiotyki przeciwnowotworowe.
Chemioterapia zajmować może różne miejsce w leczeniu onkologicznym. Czasami jest ona metodą leczenia z wyboru. Bywa, że stosuje się ją np. jako uzupełnienie leczenia operacyjnego. Niekiedy z kolei jest ona niejako działaniem przygotowującym, wprowadzającym, po którym stosuje się inną metodę.
Chemioterapia nie jest oczywiście pozbawiona działań niepożądanych. Skutki uboczne są spowodowane tym, że leki przeciwnowotworowe hamują podział nie tylko patologicznych komórek nowotworowych, ale oddziałują także na prawidłowe, dzielące się fizjologicznie w organizmie komórki. Szczególnie narażone są komórki, które dzielą się intensywnie. Należą do nich komórki nabłonka, który wyściela przewód pokarmowy, komórki obecne w szpiku kostnym. Klinicznie u pacjenta występują zatem objawy pod postacią nudności i wymiotów. Gdy są bardzo nasilone i dokuczają pacjentowi w codziennej aktywności, podaje się ondasetron, lek, który poprzez hamowanie receptorów 5-HT, znosi bądź łagodzi objawy.
W przebiegu leczenie obserwuje się również stany zapalne w obrębie jamy ustnej, biegunki. Typowym symptomem jest wypadanie włosów u chorych. Do działań niepożądanych należy również zahamowanie podziałów komórek szpiku kostnego. Dochodzi wtedy do stanów, gdy ilość zarówno krwinek czerwonych, krwinek białych, jak i płytek krwi ulega obniżeniu poniżej dolnej granicy normy.
Spadek ilości erytrocytów może spowodować, że pacjenci czują się znaczenie osłabieni, bez sił. Ich skóra może przybierać blady kolor. Chorzy mogą odczuwać także zawroty głowy. Zmniejszona liczba krwinek białych zwiększa ryzyko wystąpienia u chorego różnych infekcji. Monitorowania wymagają także funkcje wątroby i nerek, ponieważ niektóre leki mogą je zaburzać.
Istnieją także odległe skutki chemioterapii. Związane są one zazwyczaj z konkretnym stosowanym lekiem. Mogą pojawić się u pacjentów zmiany w płucach, kardiomiopatie, niektóre leki zwiększają ryzyko wystąpienia wtórnych nowotworów. Zawsze jednak za rozpoczęciem chemioterapii u danego pacjenta przemawiają przewyższające skutki uboczne korzyści z niej wynikające.
Czy znacie kogoś, kto poddawany był chemioterapii? Jakie skutki uboczne wystąpiły u niego? Dajcie znać w komentarzu.
