Stanem zapalnym objęte mogą zostać różne stawy w organizmie człowieka. Niemniej jednak taki zmieniony chorobowo staw wykazuje pewne charakterystyczne cechy. Przede wszystkim pacjenci zgłaszają ból w obrębie stawów. Dolegliwości bólowe powodują, że osoba chora ma trudności w wykonywaniu czynnych ruchów w obrębie tego stawu, co skutkuje tym, iż ruchy są niepełne, ograniczone. Gdy stan zapalny toczy się w obrębie stawu, często widoczne są cechy zapalenie – obrysy stawu są poszerzone, skóra nad stawem jest zaczerwieniona, w porównaniu z symetrycznym stawem skóra nad tym chorym jest również cieplejsza, a cały staw sprawia wrażenie obrzękniętego.
Reaktywne zapalenie stawów jest schorzeniem, które poprzedza zakażenie przewodu pokarmowego lub zakażenie narządów płciowych. Wśród drobnoustrojów chorobotwórczych wyróżnia się chlamydie i niektóre bakterie Gram (-) – pałeczki jelitowe. W tym wypadku u pacjenta można stwierdzić objawy ogólne – stany podgorączkowe, osłabienie. Najważniejsze są symptomy ze strony narządu ruchu. Zwykle dochodzi do obrzęku i bólu jednego lub rzadziej kilku stawów najczęściej znajdujących się w obrębie kończyny dolnej. Co ważne, zapalenie nie dotyczy stawów symetrycznych, jeśli zajęty jest np. prawy staw kolanowy, to lewy nie wykazuje żadnych odchyleń od normy. Ponadto dołączyć się mogą patologiczne wykwity na skórze, objawy zakażenia w obrębie narządów płciowych oraz symptomy ze strony narządu wzroku.
Dość częstą chorobą reumatologiczną jest reumatoidalne zapalenie stawów. To schorzenie zaliczane jest do chorób tkanki łącznej, a jego przyczyn upatruje się w zaburzeniach funkcjonowania układu immunologicznego. Niestety przebieg RZS jest długotrwały, dotyka zwłaszcza kobiet w średnim wieku i doprowadza do powikłań, które odnoszą się nie tylko do narządu ruchu, ale również do wielu innych życiowo ważnych narządów. Główne dolegliwości, które zgłaszają pacjenci, dotyczą zwykle stawów rąk i stóp. Te drobne stawy są obrzęknięte, bolą, a chory nie może wykonywać ruchów, w które byłyby one zaangażowane. Istotne jest, że zmiany dotyczą symetrycznych stawów.
Poza bólem i obrzękiem, dyskomfort powoduje uczucie sztywności porannej. Oznacza to, że taka osoba przez jakiś czas po przebudzeniu się odczuwa trudność, dyskomfort przy wykonywaniu różnych czynności. Gdy chodzi o np. stawy ręki, to nie może utrzymać szczoteczki do mycia zębów, ciężko jej ukroić chleb itp. To poczucie sztywności w miarę „rozruszania” stawów mija, ale następnego dnia znów się pojawia. Skóra nad stawem może być cieplejsza, ale nie jest zaczerwieniona. Pacjent może zgłaszać także objawy ogólne – stany podgorączkowe, utratę apetytu, osłabienie.
Z kolei zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa to choroba, która dotyka zwykle młodych mężczyzn, a w jej patogenezie rolę odgrywa obecność antygenu HLA B27. Niestety choroba jest przewlekła, a objęte stanem zapalnym zwykle stawy krzyżowo-biodrowe, a później stawy kręgosłupa ulegają usztywnieniu. Chorzy zgłaszają ból w okolicy krzyżowo-lędźwiowej, nasilające się w nocy, a mijający podczas ćwiczeń. Niestety związany jest on ze znaczącym ograniczeniem ruchomości, która powoduje, że taki pacjent np. nie może wykonać skłonu do przodu lub stojąc przy ścianie dotknąć jej potylicą.
Cierpieliście kiedyś na zapalenie stawów? W jaki sposób to odkryliście? Jakie mieliście objawy? Podzielcie się swoimi doświadczeniami.
