Potrąceniu podlegają sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych, zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi, kary pieniężne przewidziane za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy, a także sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne.
Uwaga!
Granice potrąceń ustawowych również zostały ściśle określone. W przypadku egzekucji potrąceń alimentacyjnych do trzech piątych wynagrodzenia. Egzekucji innych zobowiązań niż alimentacyjne do połowy wynagrodzenia, tak jak i potraceń zaliczek pieniężnych. W przypadku zbiegu egzekucji świadczeń alimentacyjnych z egzekucją innych należności do trzech piątych wynagrodzenia. Zbieg egzekucji innych należności niż świadczenia alimentacyjne z potrąceniami zaliczek pieniężnych, do połowy wynagrodzenia. Jeśli zaś chodzi o kary pieniężne, kara za wykroczenie czy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności nie może być wyższa niż jednodniowe wynagrodzenie. Łącznie kary nie mogą przewyższać jednej dziesiątej wynagrodzenia, po dokonaniu innych odliczeń. Pracodawca może potracić z wynagrodzenia pracownika nagrody z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie roczne, odprawy emerytalne lub rentowe, ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie urlopowe. Potraceniu podlegają również kwoty z dochodów jakie pracownik uzyskuje od pracodawcy na mocy umów cywilnoprawnych, a także świadczenia w naturze po przeliczeniu ich wartości pieniężnej.
Istnieje możliwość zastosowania potracenia dobrowolnego przy wpłatach pracownika do kasy zapomogowo-pożyczkowej, spłatach pożyczki z tej kasy, spłatach pożyczki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, oraz w wypadku składek na rzecz związku zawodowego. Jeśli jednak potracenia dobrowolne zbiegają się z ustawowymi, najpierw potracone zostaną te ustawowe. Dobrowolne potrącenia, będą mogły mieć miejsce po uzyskaniu pisemnej zgody pracownika, przy potraceniach ustawowych, taka zgoda nie jest konieczna. Jeśli pracodawca samowolnie dokona potracenia dobrowolnego może liczyć się z karą grzywny nałożoną przez inspektora Państwowej Inspekcji Pracy, oraz ze zwrotem potraconych kwot wraz z odsetkami. Pracownik może nie wyrazić zgody na potrącenia dobrowolne i nie powinien ponieść z tego tytułu żadnych konsekwencji. Może również cofnąć raz złożoną pisemną zgodę na potracenia, bez podawania przyczyny.
Istnieje termin zwany kwota wolna od potraceń. Jest to ta kwota z wynagrodzenia, której kolokwialnie mówiąc nie można ruszyć na zaspokojenie czy to potrąceń dobrowolnych czy potrąceń egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych. Kwota wolna od potraceń jest minimalne wynagrodzenie za prace przysługujące pracownikom pracującym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – przy potrącaniu należności na rzecz pracodawcy. Jest nią także 80% kwoty wynagrodzenia przy potrącaniu innych należności na rzecz pracodawcy. Jak pisałam wyżej potracenia ustawowe są dokonywane niezależnie od zgody pracownika. Co ważne, potrąceń dokonuje się po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne i zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Czy pracodawca potrącił Wam kiedyś część należnego wynagrodzenia? Czym było to spowodowane? Czekam na Wasze komentarze.
