W spółce cywilnej rozliczenia regulują przepisy kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 868 § 1 k.c. wspólnicy mogą żądać podziału i wypłaty zysku, dopiero po rozwiązaniu spółki. Jeżeli jednak spółka została zawarta na czas nieoznaczony, wspólnicy mają prawo do podziału i wypłaty zysków na koniec każdego roku obrachunkowego. Na podstawie zapisów umowy spółki lub na podstawie uchwały wspólników mogą być dokonywane w ciągu roku zaliczkowe wypłaty na poczet rozliczenia rocznego.
W spółce akcyjnej akcjonariusze mają prawo do udziału w zysku wykazanym w sprawozdaniu finansowym zbadanym przez biegłego rewidenta, który został przeznaczony przez walne zgromadzenie do wypłaty akcjonariuszom. Zysk rozdziela się w stosunku do liczby akcji. Jeżeli akcje nie są całkowicie pokryte, zysk rozdziela się w stosunku do dokonanych wpłat na akcje. Do dywidendy (wypłaty) za dany rok obrotowy są uprawnieni akcjonariusze, którym przysługiwały akcje w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku. Dzień dywidendy nie może być wyznaczony później niż w terminie dwóch miesięcy, licząc od dnia powzięcia uchwały o podziale wyniku. Statut spółki akcyjnej może upoważnić zarząd do wypłaty akcjonariuszom zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy na koniec roku obrotowego, jeżeli spółka posiada środki na wypłatę. Wypłata zaliczki wymaga zgody rady nadzorczej. Przepisy ograniczają możliwość podziału całego wyniku finansowego w spółce akcyjnej.
W spółce komandytowej, komandytariusz ma prawo uczestnictwa w zysku spółki proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Zysk który mu przypada za dany rok obrotowy jest przeznaczany w pierwszej kolejności na uzupełnienie jego wkładu rzeczywiście wniesionego, do wartości wkładu umówionego.
W spółce komandytowo-akcyjnej komplementariusz i akcjonariusz uczestniczą w zysku proporcjonalnie do wniesionych wkładów, chyba że statut stanowi inaczej. Komplementariuszowi niepozbawionemu prawa prowadzenia spraw spółki, który pobiera wynagrodzenia z tytułu podejmowania czynności reprezentowania i prowadzenia spraw spółki, nie przysługuje udział w zysku w części odpowiadającej wkładowi jego pracy do spółki. Uchwała walnego zgromadzenia w sprawie podziału zysku za rok obrotowy w części przypadającej komplementariuszom, wymaga zgody większości komplementariuszy, pod rygorem nieważności. Natomiast uchwały walnego zgromadzenia w sprawach podziału zysku za rok obrotowy w części przypadającej akcjonariuszom, wymagają zgody wszystkich komplementariuszy, pod rygorem nieważności.
W spółce jawnej każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach. Wspólnik może żądać podziału i wypłaty całości zysku z końcem każdego roku obrotowego. Jeżeli wskutek poniesionej przez spółkę straty udział kapitałowy wspólnika został zmniejszony, zysk przeznacza się w pierwszej kolejności na uzupełnienie udziału wspólnika. Wspólnik spółki jawnej ma prawo żądać corocznie wypłacenia odsetek w wysokości pięciu procent od swojego udziału kapitałowego, nawet gdy spółka poniosła stratę.
W spółkach mających osobowość prawną podziałowi podlega zysk netto,czyli zysk brutto po pomniejszeniu o podatek dochodowy. Przy rozliczeniu wyniku finansowego należy pamiętać o rozliczeniu tej jego części, która została zaliczkowo wypłacona w ciągu roku. Wypłacone zaliczki na poczet dywidendy wykazywane są w pasywach bilansu ze znakiem ujemnym w pozycji „Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego”.
Uwaga!
W spółkach niemających osobowości prawnej, uzyskany wynik brutto traktowany jest jednocześnie jako wynik netto, ponieważ nie występuje pomniejszenie o podatek dochodowy, którego podatnikiem jest sam podmiot gospodarczy. Kwoty uzyskane w wyniku podziału zysku właściciele tych spółek muszą zsumować z innymi dochodami opodatkowanymi na zasadach ogólnych i wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym.
Spółka posiadająca osobowość prawną obowiązana jest do pobrania w momencie wypłaty dywidendy zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości dziewiętnastu procent. Pobrany podatek dochodowy, spółka odprowadza do urzędu skarbowego do siódmego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został pobrany. Jeżeli spółka nie posiada osobowości prawnej, po jej stronie nie występują żadne obowiązki podatkowe związane z podziałem i wypłatą zysku.
Czy informacje zawarte w artykule okazały się pomocne? Wypowiadajcie się w komentarzach.
