Każde zdjęcie powinno mieć jakiś punkt zaczepienia, tak aby wzrok widza nie plątał się bezładnie w poszukiwaniu wyraźnego znaku przyciągającego uwagę. To my, poprzez kompozycję, wpływamy na odbiór obrazu. Możemy pokazać zbyt dużo lub zawęzić kadr do tego, co naprawdę istotne.
Do prawidłowej kompozycji przyda się wiedza o mocnych punktach obrazu. Wyobraźmy sobie, że dzielimy nasze zdjęcie na dziewięć równych części za pomocą dwóch linii poziomych i dwóch pionowych. Cztery miejsca, w których te linie się przecinają to właśnie mocne punkty obrazu, miejsca, na które wzrok oglądającego zwraca największą uwagę. Starajmy się tak komponować nasze zdjęcia, aby ważne elementy kadru umieszczać w tych właśnie miejscach. W przypadku zdjęć krajobrazowych linię horyzontu możemy umieścić na jednej z poziomych linii przecinających zdjęcie, tak żeby horyzont nie przebiegał przez środek kadru. Taka kompozycja zdjęcia jest na tyle oczywista, że aż nudna. Oczywiście, nie znaczy to, że zawsze centralne kadrowanie będzie złym wyborem. W przypadku klasycznych portretów sprawdza się świetnie.
morguefile.com
Chociaż tutaj również warto poeksperymentować z kompozycją i perspektywą. Nie zawsze portret, na którym widać fotografowaną postać w całości jest najlepszym rozwiązaniem. W przypadku fotografii osób można skorzystać z wiedzy filmowej i ich sposobów kadrowania. Wyróżniamy tutaj: plan ogólny, gdzie fotografowana postać jest tylko częścią sceny, plan pełny, pokazujący całą sylwetkę; plan amerykański – fotografowana osoba pokazana jest od kolan w górę; półzbliżenie – postać od pasa w górę i zbliżenie, pokazujące twarz fotografowanej osoby. Można również skoncentrować się na detalu, na przykład oku czy ustach.
Fotografia uliczna daje nam chyba najszersze pole do eksperymentów. Możemy próbować zniekształcać perspektywę, za pomocą obiektywów szerokokątnych, przechylać kadr, aby uzyskać ciekawy efekt, bawić się głębią ostrości, aby uwypuklić tę część zdjęcia, na którą chcemy zwrócić uwagę oglądającego czy perspektywą. Szukajmy niekonwencjonalnych rozwiązań, zwłaszcza w przypadku obiektów powszechnie znanych, sfotografowanych z każdej strony.
Uwaga!
Warto poeksperymentować, umieszczając, na przykład, wieżę Eiffla czy Statuę Wolności na drugim planie, a nie klasycznie na pierwszym albo spojrzeć na nią z dołu, z perspektywy żabiej lub dla odmiany z lotu ptaka. Unikajmy sztampy. Warto również, chociaż nie jest to wymagane dla poprawnej kompozycji zdjęcia, umieścić w kadrze jakiś element świadczący o wielkości fotografowanego obiektu, na przykład fotografując piramidy warto umieścić w kadrze człowieka lub wielbłąda, aby uwypuklić skalę fotografowanego obiektu.
Często naprawdę mocne kompozycyjnie zdjęcia przecięte są liniami, które prowadzą wzrok widza poprzez kadr pomagając mu dzielić daną scenę na poszczególne składniki. Klasycznym przykładem jest zdjęcie krajobrazowe, przedzielone poziomą linią. Linie ukośne nadają zdjęciu przestrzeni. Najmocniejsze linie, nadające obrazowi największą głębie i siłę wyrazu, biegną najczęściej od lewego dolnego rogu do prawego górnego rogu. Taka kompozycja raczej nie sprawdza się w przypadku klasycznego krajobrazu, świetnie jednak nadaje się do przedstawiania takich elementów jak tory kolejowe czy drogi. Pionowe linie z kolei, przede wszystkim akcentują wysokość. Taka kompozycja szczególnie dobrze sprawdza się w przypadku zdjęć architektury.
Podstawowe zasady kompozycji są tylko wskazówkami, na których możemy się oprzeć, warto jednak eksperymentować z kompozycją. Pamiętajmy, że często naprawdę świetne zdjęcia, to wcale nie te, które są skomponowane według przyjętych zasad.
Jak długo fotografujecie? Zajmujecie się fotografią hobbistycznie czy profesjonalnie?
