Umowa o dzieło, umowa zlecenie a badania lekarskie

Zgodnie z art. 304 § 1 Kodeksu pracy pracodawca ma obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a także osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą. Art. 304(1) stanowi natomiast iż osoby fizyczne wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy (a zatem także zleceniobiorcy) oraz osoby prowadzące w zakładzie działalność gospodarczą mają obowiązek poddawania się wstępnym, okresowym, kontrolnym i innym zaleconym badaniom lekarskim w zakresie określonym przez pracodawcę lub inny podmiot organizujący pracę.

Z powyższych przepisów wynika, iż to pracodawca powinien zadecydować, biorąc pod uwagę rodzaj wykonywanej pracy czy osobę wykonującą pracę na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło skierować na badania lekarskie. W kwestii tej wypowiedział się SN: „Jeśli pomimo braku wyraźnego nakazu przeprowadzania szkoleń z zakresu bhp oraz kierowania na badania lekarskie rodzaj wykonywanej pracy i stopień zagrożeń związanych z warunkami pracy wskazywał na celowość dopuszczania do pracy wyłącznie osób cieszących się odpowiednim stanem zdrowia i przeszkolonych w zakresie bhp, pracodawca może wymagać od osoby, z którą zawiera umowę cywilnoprawną, poddania się badaniu lekarskiemu lub szkoleniu bhp”. Podejmując decyzję o skierowaniu osoby nie będącej pracownikiem na badania lekarskie pracodawca powinien zrównoważyć konieczność poniesienia kosztów badań z ewentualnymi problemami wynikłymi z wypadkiem przy pracy czy problemami zdrowotnymi związanymi z wykonywana pracą.