Wypowiedzenie umowy o pracę (bez znaczenia czy za wypowiedzeniem, czy też bez okresu wypowiedzenia) jest oświadczeniem złożonym przez stronę stosunku pracy, która chce rozwiązać stosunek pracy. Kodeks pracy wymaga jedynie, by oświadczenie każdej ze stron stosunku pracy o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę nastąpiło w formie pisemnej.1 Ponadto, pracodawca wypowiadający umowę o pracę musi zawrzeć w swoim oświadczeniu następujące informacje:
– w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę (zawartej na czas nieokreślony lub z pominięciem okresu wypowiedzenia) powinna być wskazana przyczyna, która uzasadnia wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy o pracę2
– jeżeli pracodawca wypowiada umowę o pracę bez zachowania terminów wypowiedzenia, ma obowiązek pouczyć pracownika o przysługującym mu prawie odwołania się od wypowiedzenia lub oświadczenia o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia do sądu3
Pracodawca nie zawsze ma prawo rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, stąd podanie przyczyny złożenia takiego oświadczenia ma być pomocne dla pracownika przy odwołaniu do sądu od takiej decyzji pracodawcy. Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia jedynie w przypadku winy pracownika, gdy ten:
– dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków
– popełnił w czasie trwania stosunku pracy przestępstwo i przestępstwo to jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu karnego – popełnienie przestępstwa w niektórych zawodach wpływa na utratę uprawnień do zajmowania określonego stanowiska – lub trafił do więzienia w celu odbycia kary
– ze swojej winy utracił uprawnienia konieczne do wykonywania pracy na określonym stanowisku (np. utrata przez zawodowego kierowcę prawa do prowadzenia pojazdów za popełnienie przestępstwa prowadzenia pojazdów w stanie nietrzeźwości)4
Pracownik w treści swojego oświadczenia również może podać przyczynę, która jego zdaniem uzasadnia rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia. Może to być sprzeczne z prawem zachowanie pracodawcy, które polega na łamaniu praw pracowniczych i stosowaniu mobbingu, nielegalne zatrudnienie pracownika nie z jego winy, lecz z winy pracodawcy itp. W przypadku nielegalnego zatrudnienia nie ma żadnych (w praktyce) form wypowiadania umowy, lecz pracownik może dochodzić przed sądem istnienia stosunku pracy w odniesieniu do określonego pracodawcy.
Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika (z zachowaniem terminów wypowiedzenia) może wyglądać następująco:
1. tytuł pisma – wypowiedzenie umowy o pracę
2. dane osobowe pracownika składającego oświadczenie (imię i nazwisko, adres)
3. data sporządzenia pisma
4. określenie adresata pisma (dane i adres pracodawcy)
5. treść pisma:
Informuję, że w dniu ……… (data złożenia pisma) rozwiązuję za tygodniowym/ dwutygodniowym/ miesięcznym/ trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia umowę o pracę zawartą w dniu …………
Okres wypowiedzenia jest uzależniony od treści zawartej umowy o pracę oraz od stażu pracy pracownika.
Okres wypowiedzenia mija wraz z dniem…………… , kiedy to nastąpi rozwiązanie stosunku pracy.
6. podpis pracownika
Pracownicy zatrudnieni na podstawie powołania mogą zostać z kolei w każdym czasie (niezwłocznie lub w określonym terminie) odwołani ze stanowiska. Odwołania dokonuje organ, który powołał pracownika na określone stanowisko. Odwołanie ze stanowiska pracy również powinno zostać sporządzone na piśmie – takie odwołanie jest równoznaczne z wypowiedzeniem umowy o pracę i może nastąpić np. z winy pracownika.5
Czy wypowiadaliście kiedyś umowę o pracę? Jak wyglądał Wasz wniosek, co w nim zawarliście? Komentujcie