Zmiany w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy zostały wprowadzone ustawą z dnia 9 czerwca 2011 i weszły w życie w sierpniu 2011 r. Zgodnie ze znowelizowanym brzemieniem ustawy – kontroli Państwowej Inspekcji Pracy podlegają nie tylko pracodawcy, lecz także podmioty świadczące usługi pośrednictwa pracy, a także podmioty świadczące usługi doradztwa personalnego, poradnictwa zawodowego oraz pracy tymczasowej w rozumieniu art. 18 ust. 1 Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.1
Inspektor pracy może ukarać mandatem karnym pracodawcę za łamanie przepisów dotyczących legalności zatrudnienia pracowników. Mandat może otrzymać także nielegalnie zatrudniony pracownik, który w urzędzie pracy został zarejestrowany jako bezrobotny i pobiera z tego tytułu zasiłek. Inspektor pracy ma prawo wydawać decyzje ustne i polecenia oraz podać podmiotowi kontrolowanemu informację o terminach ich realizacji. Ustne decyzje są wiążące dla podmiotu kontrolowanego i mają przyspieszyć działania pracodawcy naruszającego prawo do zmiany postępowania. Treść ustnych decyzji czy poleceń (oraz efekty ich realizacji lub zlekceważenie poleceń przez pracodawcę) muszą znaleźć się w treści protokołu kontroli, sporządzanego jako podsumowanie wyników tej kontroli.2
Zatem w drodze nowelizacji decyzje inspektora pracy dotyczące:
– usunięcia stwierdzonych uchybień w ustalonym terminie w przypadku, gdy naruszenie dotyczy przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy
– decyzji o wstrzymaniu prac lub działalności, gdy naruszenie powoduje bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia pracowników lub innych osób wykonujących tę prace lub prowadzących działalność
– decyzji o skierowaniu pracowników do innych prac, jeżeli pracownicy zdaniem inspektora zostali dopuszczeni do pracy wbrew obowiązującym przepisom przy pracach wzbronionych, szkodliwych lub niebezpiecznych albo nie posiadają odpowiednich kwalifikacji.
– decyzji nakazującej wstrzymanie eksploatacji maszyn i urządzeń w sytuacji, gdy dalsza eksploatacja powoduje bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi
– decyzji zakazującej wykonywanie pracy w miejscu, gdzie warunki pracy zagrażają bezpośrednio życiu lub zdrowiu pracowników
mogą zostać podjęte w formie ustnej i podlegają natychmiastowemu wykonaniu.3
Inspektor pracy w uzasadnionych wypadkach (zwłaszcza wobec pracodawcy rozpoczynającego działalność), gdy podczas kontroli nie stwierdzono istnienia bezpośredniego zagrożenia dla życia czy zdrowia pracowników lub popełnienia jakiegokolwiek uchybienia z winy umyślnej, ma swobodę podejmowania decyzji.
W ramach tej swobody może odstąpić od stosowania decyzji czy nakładania mandatu karnego, poprzestając na ustnym pouczeniu o sposobach zgodnego z wymogami prawa zorganizowania pracy. Może także odebrać od podmiotu kontrolowanego oświadczenie o terminie usunięcia ujawnionych w toku kontroli uchybień.4
Co sądzicie o tych zmianach? Czy ich wprowadzenie działa na korzyść pracownika? Podzielcie się swoimi opiniami!
1. Art. 13 Ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy z późniejszymi zmianami
2. Art. 31 ust. 2 pkt. 10 Ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy z późniejszymi zmianami
3. Art. 34 ust. 1a w zw. z art. 11 pkt. 1-4 Ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy z późniejszymi zmianami
4. Art. 37a Ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy z późniejszymi zmianami
