Samodzielna funkcja techniczna w budownictwie uprawnia do kierowania pracami budowlanymi, montażem sieci czy wykonywania projektów budowlanych.
Według definicji ustawowej za samodzielną funkcję techniczną w budownictwie należy uznać działalność związaną z koniecznością fachowej oceny zjawisk technicznych, samodzielnego rozwiązywania zagadnień architektonicznych, technicznych czy techniczno-organizacyjnych.1
Samodzielną funkcją techniczną w budownictwie może być działalność polegająca na:
– projektowaniu, weryfikacji (sprawdzaniu) poprawności projektów architektoniczno-budowlanych oraz sprawowanie nadzoru autorskiego nad realizacją projektu
– kierowaniu budową lub innymi robotami budowlanymi
– kierowaniu procesem wytwarzania konstrukcyjnych elementów budowlanych, nadzorze i kontroli technicznej procesu wytwarzania tych elementów
– sprawowaniu nadzoru inwestorskiego
– sprawowaniu kontroli technicznej nad utrzymaniem obiektów budowlanych
– funkcji rzeczoznawcy budowlanego
Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, w czasie budowania przez nas domu jednorodzinnego, będzie sprawował zarówno kierownik budowy, architekt, który wykonał projekt budowlany oraz inspektor nadzoru – jeżeli go zatrudnimy. Osoby te są odpowiedzialne za prowadzenie prac budowlanych zgodnie z normami technicznymi przewidzianymi w przepisach prawa. Ponoszą odpowiedzialność za zachowanie właściwej organizacji pracy, jej jakości oraz zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom i innym osobom na terenie budowy. Odpowiadają za popełnione błędy jako profesjonaliści, którzy posiadają fachową wiedzę i powinni z należytą starannością wykonywać swoje obowiązki.
Należy sprawdzić zatrudniając taką osobę, czy rzeczywiście ma ona uprawnienia pozwalające na sprawowanie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. Posiadanie „uprawnień budowlanych” powinno być stwierdzone decyzją wydaną przez właściwy organ samorządu zawodowego. Aby uzyskać takie uprawnienia, konieczne jest nie tylko skończenie odpowiednich studiów i odbycie praktyki zawodowej, lecz zdanie państwowego egzaminu ze znajomości procesu budowlanego oraz umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy technicznej.2
Po zdaniu egzaminu osoba ta zostaje wpisana (na mocy decyzji) do centralnego rejestru. Najczęściej jest to wpis na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego (architektów, inżynierów itp.), potwierdzony zaświadczeniem wydanym przez tę izbę, z określonym terminem ważności. Wykonywanie samodzielnych funkcji technicznych oznacza posiadanie określonych uprawnień i przynależność do samorządu zawodowego.
Uprawnienia budowlane dotyczą wielu specjalności, są udzielane dla specjalności: architektonicznej, konstrukcyjno-budowlanej, drogowej, mostowej, kolejowej, wyburzeniowej, telekomunikacyjnej, instalowania i projektowania sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych, instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych.3 W ramach tych specjalności może zostać wyodrębniona specjalizacja techniczno-budowlana.
Uprawnienia w tych specjalnościach mogą dotyczyć projektowania lub kierowania robotami budowlanymi w zakresie objętym daną specjalnością. Zarówno uprawnienia do projektowania, jak i kierowania robotami budowlanymi mogą zostać udzielone w nieograniczonym lub ograniczony zakresie – w ramach, rzecz jasna, określonych powyżej specjalności. Przykładowo, do kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie koniecznym jest ukończenie wyższych studiów zawodowych (na kierunku odpowiednim dla danej specjalności lub ukończenia studiów magisterskich na kierunku pokrewnym dla danej specjalności) oraz odbycie trzyletniej praktyki zawodowej na budowie pod kierunkiem osoby posiadającej wymagane uprawnienia.
Podstawa prawna:
1. Ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane z późniejszymi zmianami
2. Rozporządzenie Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie z późniejszymi zmianami
Jakie są Wasze doświadczenia w tym temacie? Komentujcie!
1. Art. 12 ust. 1 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane z późniejszymi zmianam
2. Art. 12 ust. 3 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane z późniejszymi zmianami
3. Art. 14 ust. 1 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane z późniejszymi zmianami