Jak napisać skarga do Rzecznika Praw Obywatelskich?

Pismo do RPO musi zawsze zawierać nasze dokładne dane adresowe, gdyż w przeciwnym razie Rzecznik nie będzie miał możliwości odpowiedzi na nasze pismo. Rzecznik chroni prawa i wolności obywateli przed nadużyciami ze strony władz państwowych. Skargę do Rzecznika może wnieść każdy – czyli obywatel naszego kraju, cudzoziemiec, który przebywa pod władzą Rzeczypospolitej Polskiej, osoba prawna, oraz jednostka organizacyjna nie mająca tej osobowości (jeżeli może być podmiotem praw i obowiązków), a także organizacja obywateli i organ samorządu terytorialnego. Jeżeli skarga (wniosek) zainteresują Rzecznika i zacznie on podejrzewać nadużycia władz publicznych może on zażądać przejrzenia akt sprawy i podjąć stosowne działania, aby skutki naruszeń nie dotknęły obywatela. Rzecznik Praw Obywatelskich może wystąpić do właściwego organu w naszym imieniu i żądać od niego usunięcia naruszenia. Ponadto Rzecznik ma prawo wystąpienia do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności przepisów danej ustawy z przepisami Konstytucji RP. W podobny sposób, tyle że na szczeblu Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, Rzecznik może zaskarżać akty prawa miejscowego (uchwały rady gmin, uchwały na szczeblu powiatu czy województwa). Oprócz takich uprawnień, zwracając się do RPO, należy wiedzieć, co leży w jego kompetencji:

– tylko Rzecznik Praw Obywatelskich może wnieść kasację nadzwyczajną w sprawach karnych, gdy droga do wydania wyroku została zamknięta np. w drodze postanowienia o umorzeniu śledztwa – wówczas należy wykazać w naszym piśmie, że nastąpiło rażące naruszenie prawa przez sądy. Takim naruszeniem nie jest poczucie niesprawiedliwości kary orzeczonej wobec oskarżonego

– Rzecznik może żądać, aby wszczęte zostało postępowanie cywilne w jakiejś sprawie, może do takiego postępowania przystąpić oraz pisać i składać skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. Podobne uprawnienia Rzecznik Praw Obywatelskich ma w zakresie postępowania administracyjnego – może samodzielnie składać skargi na decyzje organów administracji publicznej.

– może żądać od prokuratora czy Policji wszczęcia śledztwa lub dochodzenia w sprawie popełnienia przestępstwa, które jest ścigane z urzędu

– do uprawnień Rzecznika należy np. wniosek o uchylenie przez sąd nawet prawomocnego orzeczenia w sprawie o wykroczenie.

Przy swoich działaniach Rzecznika nie wiążą administracyjne terminy na podjęcie działań mających uchylić skutki zaniedbań, czy naruszeń prawa. Jednocześnie ta niezależność Rzecznika manifestuje się w tym, że może on odmówić podjęcia działań w naszej sprawie i niestety nie można odwoływać się od decyzji Rzecznika Praw Obywatelskich. Także pod wpływem informacji płynącej z mediów lub przekazanej przez Rzecznika Praw Dziecka RPO może zająć się określoną sprawą. Jak powinna wyglądać skarga czy wniosek do RPO? Oprócz tego, że powinna być treściwa i napisania poprawnie językowo, powinna wskazywać, na naruszenia prawa przez sądy czy organy władzy publicznej. Jeżeli chcemy, aby RPO przystąpił do postępowania lub je rozpoczął powinniśmy poprosić o to wprost. Jeżeli skarżymy działania jakiegoś organu administracji musimy wskazać dokładnie jaki to organ i opisać całą sytuację, dołączając do pisma kserokopie dokumentów czy decyzji, które organ wobec nas wydał. Poniżej przedstawiam przykładową skargę

Dane osoby składające skargę:
Imię i Nazwisko
Adres
Nr i seria dowodu osobistego
Tel.:
E-mail:

Adres rzecznika i jego Imię i nazwisko: obecnie jest to:

Rzecznik Praw Obywatelskich
prof. dr hab. Irena Lipowicz
Al. Solidarności 77
00-090 Warszawa

Skarga (wniosek)
do Rzecznika Praw Obywatelskich

Zgodnie z Art. 80. i Art. 208. Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej oraz motywując to poczuciem rażącej niesprawiedliwości zwracam się ze skargą dotyczącą niezgodności z Konstytucją Rzeczpospolitej Polski oraz Ustawą …………………………… treści rozporządzenia …………………………………(określić organ wydający rozporządzenia) w sprawie …………………………………………………….(czego rozporządzenie – czy inny akt – dotyczy). Rozporządzenie powyższe jest niezgodne z następującymi przepisami:
– ………………………………………………………………………..
– ………………………………………………………………………. (wymienienie zaskarżonych przepisów)

Uzasadnienie skargi

.
(w uzasadnieniu należy wpisać, czemu służą zaskarżone przepisy – np. nadużyciom, pobieraniu nielegalnych opłat od obywateli przez władze gminy, dyskryminowaniu jakiejś grupy osób, czy jednostki, oraz inne możliwe argumenty potwierdzające, że zaskarżone przepisy (uchwały, rozporządzenia, decyzje administracyjne) rzeczywiście są niezgodne z Konstytucją (lub jakąś ustawą) oraz prowadzą do nadużyć i naruszeń praw obywateli.
Należy pisać rzeczowo, z odpowiednim szacunkiem, unikać wulgaryzmów czy obraźliwych treści.)

Z poważaniem (czytelny podpis)

Źródła:
1) Art. 80 Konstytucji RP