Alimenty orzeczone w wyroku rozwodowym niejednokrotnie okazują się zbyt niskie i nie odpowiadają rzeczywistym potrzebom dzieci. Oprócz tego obowiązek alimentacyjny przysługujący małżonkowi niewinnemu przy orzekaniu rozwodu również może ulec zmianie, zaś same alimenty podwyższeniu. Uprawnienie to wynika z przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. W razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego (1).
Na początku należy określić sąd właściwy do rozpoznania sprawy. Może to być Sąd Rejonowy w okręgu którego mieszka osoba uprawniona do alimentów (2). Tam należy złożyć pozew o podwyższenie alimentów. Jeżeli żądamy podwyższenia alimentów musimy powołać się na podstawę obowiązku alimentacyjnego – może to być wyrok rozwodowy, orzeczenie zasądzające alimenty, ugoda sądowa. Wnosząc o podwyższenie alimentów żądamy jednocześnie zmiany tamtej podstawy w zakresie dotyczącym wysokości orzeczonych tam alimentów. Konieczne jest zatem przywołanie daty tamtego orzeczenia, sygnatury sprawy i sądu, który wydał to orzeczenie.
Żądając podwyższenia alimentów na dzieci musimy czynić to w ich imieniu. W takim pozwie powódkami będą małoletnie dzieci nie zaś rodzic, który występuje jedynie jako ich przedstawiciel ustawowy działając w ich imieniu. Gdy żądamy podwyższenia alimentów orzeczonych dla nas, działamy w imieniu własnym. Ponadto w pozwie muszą zostać podane adresy zamieszkania powoda i pozwanego, zaś pozew należy do sądu złożyć w trzech kopiach podpisanych własnoręcznie.
Powództwo o alimenty ma charakter roszczenia majątkowego, dlatego też należy wskazać wartość przedmiotu sporu (3). Oblicza się ją na okres jednego roku, alimenty z każdego miesiąca mnożąc przez okres 12 miesięcy. Pozew o podwyższenie alimentów wiąże się, jak już zaznaczałam, z żądaniem zmiany orzeczenia, które zostało wydane poprzednio (wczesniejsza decyzja o wysokości alimentów). Następnie musimy wskazać w jaki sposób i w jakim zakresie żądamy zmiany – określić nową kwotę alimentów na miesiąc, termin i sposób ich płatności (4). Warto zaznaczyć, że alimenty mają być liczone z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat.
Kolejnym ważnym elementem uzasadnienia jest opisanie i udowodnienie, że od czasu wydania poprzedniego orzeczenia zmieniły się zarówno usprawiedliwione potrzeby dzieci jak i również płace i ceny. Uzasadnia to podwyższenie alimentów, które będą dostosowane do obecnych realiów. Jednakże musimy wykazać wydatki, które ponosimy na dzieci – większy koszt wyprawki dzieci, uroczystości takie jak komunia, ceny przedszkola, koszty leczenia. Analiza takich wydatków może być potwierdzona dołączonymi rachunkami. Podobnie należy postąpić w razie żądania podwyższenia alimentów dla siebie. Przyjęte uregulowanie nie daje wprawdzie małżonkowi niewinnemu prawa do równej stropy życiowej z małżonkiem zobowiązanym, lecz małżonek niewinny ma prawo do bardziej dostatniego poziomu życia, aniżeli tylko zaspokajanie usprawiedliwionych potrzeb. Pojęcie stopy życiowej stanowi element, który przy określeniu usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego trzeba także brać pod uwagę.
Kolejną ważną sprawą, którą ocenia sąd, są możliwości majątkowe zobowiązanego do świadczenia. Zobowiązany musi być w stanie wykonać obowiązek alimentacyjny. Chodzi nie tylko o przedstawienie rzeczywiście uzyskiwanych zarobków lub dochodu lecz takie, które zobowiązany mógłby uzyskać, gdyby dołożył należytych starań. Wiele osób celowo zwalnia się z pracy, lub zmienia ją na gorzej płatną, by uniemożliwić podwyższenie czy nawet ściąganie już zasądzonych świadczeń (5).
Źródła:
1) Art. 138 k.r.o.
2) Art. 32 k.p.c.
3) Art. 19 k.p.c.
4) Art. 187 § 1 k.p.c.
5) Art. 135 § 1 k.r.o.
Gdzie szukacie wskazówek, jak napisać i wypełnić różne dokumenty? Korzystacie z gotowych wzorów?
