Punktem wyjścia musi być definicja dokumentu. Podaje ją kodeks karny, który za dokument uznaje każdy przedmiot, z którym połączone jest jakieś prawo (art. 115. § 14) Pojęcie to obejmuje wszelkie nośniki danych, także komputerowe, a nawet jeszcze ustawie nieznane. Tak skonstruowane określenie pomoże w przypadku wprowadzenia nowej technologii. Nie będzie trzeba zmieniać przepisu, ponieważ z mocy prawa obejmie on wszystkie rozwiązania techniczne.
Przestępstwo fałszowania dokumentów zawarte jest w art. 270. kodeksu karnego:
Art. 270. § 1. Kto, w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu, jako autentycznego używa, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto wypełnia blankiet, opatrzony cudzym podpisem, niezgodnie z wolą podpisanego i na jego szkodę albo takiego dokumentu używa.
§ 3. Kto czyni przygotowania do przestępstwa określonego w § 1, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Podstawowym znamieniem fałszerstwa jest podrobienie dokumentu. Oznacza to produkcję czegoś zupełnie nowego, na kształt już istniejących dokumentów (np.: dyplom ukończenia studiów dla osoby, która nie otrzymała absolutorium). Drugim znamieniem tego przestępstwa jest przerobienie dokumentu już istniejącego. Polega na nadaniu mu cech pożądanych przez sprawcę (np.: przerobienie daty na zwolnieniu lekarskim).
Przepis wyraźnie stanowi, ze karze podlega osoba przerabiająca, podrabiająca i używająca dokumentu. Może to być jeden sprawca, który spełnia wszystkie przesłanki odpowiedzialności. Może to być także osoba, która spełnia tylko przesłankę użycia przerobionej czy podrobionej rzeczy. W pierwszym przypadku odpowiedzialność jest większa i w związku z tym kara będzie wyższa. Zawsze jednak będzie to wyczerpanie znamion przepisu 270.
Podobnie w drugim przypadku kara może być zasądzona w niższym wymiarze, ale tylko na podstawie tego przepisu. Ponieważ jest to reżim kodeksu karnego, zatem karę należy stosować zgodnie z jego wytycznymi. Grzywna wyniesie, jak przy każdym podstawowym przestępstwie, do 540 stawek dziennych, kara ograniczenia wolności wyniesie do 12 miesięcy. Kara pozbawienia wolności w tym przypadku to od 3 miesięcy do 5 lat. Sąd może zastosować tutaj także środki zabezpieczające oraz przepadek przedmiotów.
Ciekawostką, przy tego rodzaju przestępstwie, jest paragraf 2. Wymienia w swojej treści słowo blankiet nie wyjaśniając, co oznacza. Najczęściej będzie to weksel, czek lub jakikolwiek inny dokument na okaziciela. Prawo dopuszcza weksel in blanco, czyli zawierający tylko podpis dłużnika wekslowego. Nie musi być napisany na formularzu urzędowym, może być na zwykłej kartce, której poprzez wypełnienie nadaje się cechy weksla. To bardzo duże pole do popisu dla sprawcy. Trudno będzie potem udowodnić fałszerstwo.
Co myślicie o karze za to przestępstwo? Jest adekwatna do popełnionego czynu, za surowa czy za lekka?
