1. Na czym polega system dozoru elektronicznego?
Przede wszystkim ma na celu kontrolowanie zachowania skazanego, który przebywa na wolności – poza zakładem karnym. Zastosowana dla potrzeb systemu aparatura monitorująca i elektroniczne systemy służą do określania miejsca pobytu skazanego. Skazany obywający karę w systemie dozoru elektronicznego, ma sądownie nałożony obowiązek pozostawania w miejscu stałego pobytu lub w innym wskazanym miejscu w wyznaczonym czasie, jak również obowiązek powstrzymania się od przebywania w określonych miejscach lub zakaz zbliżania się do określonej osoby – w zależności od treści wyroku i przestępstwa, za które został skazany.1
Sąd penitencjarny określa jednak, kiedy skazany może opuszczać miejsce zamieszkania (aby iść do pracy, uczestniczyć w zajęciach edukacyjnych, wyjść do kina itp.). Możliwość oddalenia się z miejsca pobytu maksymalnie może wynosić 12 godzin dziennie.
2. Kiedy sąd może orzec o wykonywaniu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego?
Odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego zostało przewidziane dla skazanych, którzy nie dopuścili się zbrodni, dlatego ich pozostawanie na wolności nie stwarza zagrożenia dla innych i jednocześnie umożliwia skazanemu prowadzenie życia zbliżonego do tego, jakie prowadził przed wydaniem wyroku skazującego.
Skazany musi spełnić następujące warunki:
– orzeczona przez sąd kara pozbawienia wolności nie może przekraczać 1 roku pozbawienia wolności (lub jest to zastępcza kara pozbawienia wolności orzeczona za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe)
– skazany musi posiadać miejsce stałego zamieszkania lub pobytu
– osoby dorosłe, które miałyby mieszkać ze skazanym, muszą wyrazić na to zgodę
– taki system odbycia kary jest wystarczający dla do osiągnięcia celów kary
– warunki mieszkaniowe skazanego umożliwiające funkcjonowanie systemu dozoru elektronicznego, nie stoją na przeszkodzie działania systemu oraz istnieją odpowiednie możliwości techniczno-organizacyjne2
– orzeczono wobec niego więcej niż jedną karę nie podlegające łączeniu (za różne przestępstwa) i skazany ma je odbyć kolejno, lecz suma tych kar nie przekracza 1 roku pozbawienia wolności
3. Kiedy zastosowanie dozoru elektronicznego jest niedopuszczalne?
Jeżeli skazany został umieszczony w zakładzie karnym i orzeczono wobec niego karę ograniczenia wolności przekraczającą rok, zastosowanie dozoru elektronicznego jest niemożliwe. Podobnie w przypadku skazanych w warunkach recydywy za przestępstwa umyślne przeciwko życiu lub zdrowiu, przestępstwo zgwałcenia, rozboju, kradzieży z włamaniem lub inne przestępstwo przeciwko mieniu popełnione z użyciem przemocy lub groźby jej użycia.3
4. Jaki organ i na jakiej podstawie orzeka o możliwości odbycia kary w systemie dozoru elektronicznego?
Sąd penitencjarny, właściwy dla okręgu w którym przebywa skazany, orzeka w przedmiocie zezwolenia i zasad odbycia kary w systemie dozoru elektronicznego. Sąd penitencjarny orzeka zawsze na wniosek – nie z urzędu – co do udzielenia takiego zezwolenia. Wniosek może zostać złożony przez skazanego, obrońcę skazanego, prokuratora, sądowego kuratora zawodowego lub dyrektora zakładu karnego.
Czy uważacie, że dozór elektroniczny jest odpowiednim środkiem prewencyjnym? Czy uważacie, że jest skuteczny? Wypowiedzcie się!
1. Art. 2 Ustawy z 7 września 2007 r. o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego z późniejszymi zmianami
2. Art. 6 ust. 1 Ustawy z 7 września 2007r. o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego
3. Art. 6 ust. 2 Ustawy z 7 września 2007r. o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego w zw. z art. 64§2 Kodeksu karnego