Postępowanie sądowe o stwierdzenie zgonu i uznanie zaginionego za zmarłego przeprowadza się przed sądem rejonowym właściwym dla ostatniego miejsca zamieszkania zaginionego. [1]
Zasadniczo zaginiony może być uznany za zmarłego po upływie 10 lat od końca roku kalendarzowego, w którym według istniejących wiadomości jeszcze żył. Jednak są pewne wyjątki. W przypadku gdyby w chwili uznania za zmarłego zaginiony ukończył 70 rok życia, wówczas wystarcza, jeżeli od chwili jego zaginięcia upłynęło lat 5. [2] Uznanie za zmarłego nie może natomiast nastąpić przed końcem roku kalendarzowego, w którym zaginiony ukończyłby 23 lata. [3]
Zaginięcie w podróży
Jeżeli do zaginięcia osoby doszło w czasie podróży powietrznej lub morskiej w związku z katastrofą albo w związku z innym szczególnym zdarzeniem, wówczas może ona być uznana za zmarłą po upływie 6 miesięcy od dnia, w którym nastąpiła katastrofa albo inne szczególne zdarzenie. [4]
Jeżeli jednak katastrofy statku lub okrętu nie można stwierdzić na pewno (bo mógł on np. po drodze zaginąć), termin ten zaczyna biec w rok po dniu, w którym miał dotrzeć do portu przeznaczenia, a jeśli nie miał portu przeznaczenia – w dwa lata po dniu, w którym była o nim ostatnia wiadomość. [5]
Natomiast jeżeli zaginięcie nastąpiło w związku z bezpośrednim niebezpieczeństwem dla życia (innym niż wyżej określonym), wówczas taki zaginiony może zostać uznany za zmarłego po upływie roku od dnia, w którym niebezpieczeństwo ustało albo według okoliczności powinno było ustać. [6]
Data i godzina domniemanej śmierci
Domniemywa się, że zaginiony zmarł w chwili oznaczonej w orzeczeniu o uznaniu za zmarłego i tę chwilę jako najbardziej prawdopodobną wpisuje się do aktu zgonu.[7] Jeżeli natomiast w orzeczeniu o uznaniu za zmarłego czas śmierci został oznaczony tylko datą dnia, bez podania konkretnej godziny, wtedy za chwilę domniemanej śmierci zaginionego uważa się północ.[8]
Prawo do wystąpienia z wnioskiem o uznanie zaginionej osoby za zmarłą ma każdy zainteresowany mający w tym swój interes prawny, czyli głównie spadkobiercy (małżonek, dzieci, rodzice). [9] Z wnioskiem tym w uzasadnionych przypadkach może wystąpić również prokurator oraz Rzecznik Praw Obywatelskich. Nie może to nastąpić jednak wcześniej niż na rok przed końcem terminu, po upływie którego zaginiony może być uznany za zmarłego. Gdy jednak uznanie za zmarłego może nastąpić po upływie roku lub w terminie nawet krótszym wtedy wniosek o uznanie za zmarłego zgłosić można dopiero po upływie tego terminu. [10]
We wniosku tym powinno znaleźć się imię, nazwisko i wiek zaginionego, imiona jego rodziców oraz nazwisko rodowe matki, a także ostatnie znane miejsce jego zamieszkania i pobytu. [11]
Źródła:
[1] art. 526. pr. 1 kodeksu postępowania cywilnego
[2] art. 29. par. 1 kodeksu cywilnego
[3] art. 29. par. 2 k.c.
[4] art. 30. par. 1 k.c.
[5] art. 30. par. 2 k.c.
[6] art. 30. par. 3 k.c.
[7] art. 31. par. 1 k.c.
[8] art. 31. par. 2 k.c.
[9] art. 527 k.p.c.
[10] art. 528 k.p.c.
[11] art. 529 par. 1. k.p.c.
Czy informacje zawarte w artykule okazały się pomocne? Zapraszam do komentowania.
