Wysokość alimentów (przyjmując, że są one świadczone w pieniądzu – nie w naturze) zależy przede wszystkim od potrzeb uprawnionego dziecka oraz możliwości zarobkowych jego rodziców. Zgodnie z art. 135 § 2 k.r.o., wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego. W powyższym wypadku świadczenie alimentacyjne drugiego z rodziców polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego. W praktyce wiele zależy od tego, czy oboje rodzice dziecka mieszkają razem, czy każdy z rodziców opiekuje się dzieckiem i dba o nie dokładając do tego osobistych starań.
W przypadku separacji faktycznej rodziców – to z nich, które mieszka z dzieckiem i żąda alimentów powinien w treści powództwa wskazać jakie są osiągane przez niego zarobki i poświadczyć to odpowiednimi dokumentami. Jeżeli ten rodzic nie pracuje lub korzysta ze świadczeń z pomocy społecznej – należy szczegółowo wykazać przyczyny pozostawania bez pracy (np. stan zdrowia) oraz wysokość świadczeń otrzymywanych z pomocy społecznej czy z innego źródła. Dzięki temu strona powodowa może wykazać, że nie jest w stanie samodzielnie zaspokoić wszelkich potrzeb dziecka.
Należy w powództwie zaznaczyć, że uprawnione do alimentów dziecko nie posiada własnego majątku, a jeżeli posiada – że dochody z majątku dziecka nie wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. [1]
Niezbędne dla skuteczności takiego powództwa jest wykazanie, że pozwany małżonek zarabia lub posiada majątek – można wskazać jego miejsce pracy, przedstawić sądowi wiadomości o tym, że pozwany jest właścicielem nieruchomości, ma drogi samochód – czyli, jest w stanie płacić alimenty na uprawnione dziecko.
Kolejnym elementem jest konieczność przedstawienia przez powoda, jakie są miesięczne koszty utrzymania dziecka. Wiele zależy od wieku dziecka oraz jego stanu zdrowia. W takim zestawieniu miesięcznych kosztów utrzymania dziecka należy uwzględnić nie tylko żywność i ubrania, lecz pomoce szkolne, środki czystości, koszty dojazdów do szkoły, koszty przedszkola, a także niezbędną rozrywkę – kino, teatr, wycieczki, zabawki dla mniejszego dziecka, gry komputerowe itp. Ponadto, w przypadku np. I Komunii Świętej można liczyć się z tym, że koszt wyprawki dziecka będzie niespodziewanym wydatkiem, który jest konieczny.
Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego: „usprawiedliwione potrzeby dziecka winny być ocenione nie tylko na podstawie wieku, lecz również miejsca pobytu dziecka, jego środowiska, możliwości zarobkowych osób zobowiązanych do jego utrzymania oraz całego szeregu okoliczności każdego konkretnego wypadku. W szczególności pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia te w praktyce pozostają we wzajemnej zależności i obie przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, zwłaszcza przy ustalaniu przez sąd wysokości alimentów.” [2]
Raz ustalona wysokość alimentów może zmieniać się w zależności od wieku dziecka oraz zmiany w sytuacji majątkowej osoby zobowiązanej do alimentów. Powództwo o obniżenie lub podwyższenie wysokości alimentów można wnieść w razie zmiany stosunków- czyli zmiany sytuacji życiowej uprawnionego lub zobowiązanego do alimentów. [3] Także w przypadku takiego powództwa aktualne pozostają przepisy dotyczące tego, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. [4] Nie każda zmiana sytuacji życiowej usprawiedliwia żądanie zmiany alimentów. Utrata pracy czy odziedziczenie przez dziecko znacznego majątku mogą zostać uznane przez sąd za uzasadnione dla żądania zmiany zakresu obowiązku alimentacyjnego.
Przykładowo jednak, zdaniem orzecznictwa, „fakt powstania obowiązku alimentacyjnego rodzica w stosunku do nowonarodzonego dziecka nie pociąga za sobą automatycznie wygaśnięcia takiego obowiązku w stosunku do innych dzieci.” [5]
Źródła:
[1] Art. 133 § 1 k.r.o.
[2] Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 21 maja 1975 r., III CRN 72/75 , LexPolonica nr 398707
[3] Art. 138 k.r.o.
[4] Art. 135 § 1 k.r.o.
[5]Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 14 maja 2002 r. V CKN 1032/2000 LexPolonica nr 379797
Czy informacje zawarte w tekście okazały się pomocne? Zapraszam do komentowania.
