Kiedy usuwać znamiona?

Z pewnością godne pochwały jest to, że różni pacjenci przychodzą na wizyty lekarskie, żeby pokazać specjaliście znamię lub znamiona, które z jakichś powodów zaniepokoiły go. Czasem zebrane w trakcie wywiadu informacje, pewne cechy znamienia, jego lokalizacja mogą wnieść wiele, jeśli chodzi o wybranie dalszego postępowania.

Za przykład niech posłuży znamię nazywane znamieniem „halo”. Zazwyczaj pojawia się ono na plecach, a jego cechą charakterystyczną jest jasna obwódka, która je okala. Po jakimś czasie taka zmiana sama znika, a miejscu, w którym się znajdowała, widoczna będzie plamka w jaśniejszym niż tonacja skóry kolorze. Wypływa z tych rozważań taki wniosek, że znamienia typu „halo” nie trzeba wycinać, gdyż samo zaniknie, a ponadto wiadomo, że nie przekształca się ono w zmianę złośliwą.

O tym, że dla lekarza ważne są informacje zebrane w trakcie wywiadu, niech świadczy z kolei fakt, iż znamiona, które istnieją na skórze od urodzenia, należy wycinać. Powód jest bardzo konkretny – takie postępowanie ma zapobiec transformacji w kierunku czerniaka złośliwego. Okazało się bowiem, że te znamiona szczególnie często miały tendencję do takiej przemiany.

Zdarzyć się może, że znamię barwnikowe wrodzone będzie przybierało pokaźne rozmiary, zatem wiąże się to z usunięciem dość dużej „powierzchni” skóry, a nierzadko konieczny jest przeszczep skóry. Jednakże względy estetyczne w tym przypadku schodzą na drugi plan.

Natomiast – oczywiście – najczęściej spotykane u ludzi są znamiona barwnikowe komórkowe nabyte, zwane popularnie pieprzykami. Każdy z nas ma ich kilkadziesiąt. Ich wygląd jest różnorodny. Mogą przyjmować barwę jasnobrązową, brunatną, prawie czarną. Czasami ich powierzchnia jest gładka, innym razem nierówna. W zasadzie możemy je odnotować na każdym miejscu na skórze. Nie sposób usuwać wszystkich znamion. Dlatego warto, po pierwsze, obserwować je, aby stwierdzić, czy zmienia się ich wygląd.

Zawsze powinny wzbudzić naszą czujność cechy niepokoju onkologicznego. Określa się w ten sposób znamiona, które w ostatnim czasie stały się asymetryczne, ich granice są jakby postrzępione i nierówne, odbarwiły się lub – odwrotnie – stały się ciemniejsze, powiększyły się, doszło do ich uniesienia. Również skonsultowania z lekarzem wymagają następujące cechy: czerwona zapalna otoczka wokół znamienia, wyciekająca z niego krew. Takie znamiona należy zbadać używając dermatoskopu. Dzięki niemu lekarz widzi je pod dużym powiększeniem, a każdorazowo oceniane są one według określonych kryteriów.

Pamiętajmy, że rozpoznanie każdego nowotworu opiera się zawsze na badaniu histopatologiczne i to ono jest decydujące, gdy chodzi o postawienie diagnozy i wdrożenie leczenia. Dlatego też w przypadkach niejednoznacznych, wątpliwych, niepokojących usuwa się znamiona i wysyła się je do oceny patomorfologowi. Niekiedy sam pacjent bardzo nalega na wycięcie zmiany, gdyż obawia się, że może się ona okazać zmianą złośliwą.