Probiotyki to żywe, biologicznie aktywne mikroorganizmy, które podane w odpowiedniej ilości korzystnie wpływają na stan mikroflory jelitowej ustroju i po przedostaniu się do organizmu nie wywołują skutków ubocznych. Niektóre probiotyki określane są mianem „czynnik bioleczniczy” – dla podkreślenia, że ich użyteczność i skuteczność nie podlegają dyskusji.
Mianem probiotyku określa się też produkt żywnościowy zawierający korzystne dla zdrowia szczepy drobnoustrojów.
By probiotyk dotarł do miejsca przeznaczenia (czyli do jelit) i tam zadziałał jak należy, musi przejść bez szwanku przez pokaźnej długości fragment przewodu pokarmowego. Oznacza to, że probiotyk musi:
– być odporny na procesy trawienne i działanie enzymów oraz kwasu solnego w żołądku;
– dotrzeć do jelit żywy i być aktywny biologicznie.
Do rozwoju probiotyków niezbędne są prebiotyki, czyli substancje dostarczane z pożywieniem, które mogą być wykorzystywane przez korzystne dla organizmu szczepy drobnoustrojów.
Najwięcej naturalnych właściwości probiotycznych posiadają przetwory mleczne i fermentowane. Najpopularniejszym probiotykiem są bakterie kwasu mlekowego – i to one właśnie w głównej mierze warunkują cenne właściwości wielu produktów spożywczych.
Do mikroorganizmów probiotycznych zalicza się:
– bakterie – są to głównie szczepy z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacteria – znaleźć je można m.in. w kiszonkach, jogurtach, kefirze, zsiadłym mleku.
– drożdże z gatunku Saccharymyces boulardii.
Właściwości probiotyczne wykazują też fragmenty bakteryjnego DNA z przyjaznych da zdrowia szczepów.
Rola probiotyków
– Normalizują skład mikroflory jelitowej i uzupełniają niedobory korzystnych drobnoustrojów (niedobory te pojawiają się po każdej kuracji wyjaławiającej organizm – czyli głównie po antybiotykoterapii).
– Hamują rozwój patogenów – szczepy probiotyczne w zwalczaniu szkodliwych drobnoustrojów wykorzystują bakteriocyny – białkowe substancje działające wybiórczo na określone rodzaje bakterii.
– Zabezpieczają przed pojawieniem się zakażeń układu pokarmowego i wystąpieniem biegunek lub niestrawności.
– Chronią ustrój przed niekorzystnym działaniem leków innych niż antybiotyki.
– Uaktywniają układ odpornościowy.
– Wykazują działanie antynowotworowe oraz zmniejszają ilość cholesterolu we krwi.
Stosowaliście kiedyś probiotyki? W jakich celach?