Departament Konsularny MSZ wykonuje swoje funkcje w ramach prawa i zwyczajów państwa, w którym konsul urzęduje. Oznacza to dla nas tyle, iż w razie jakiegokolwiek problemu polscy obywatele nie mogą być traktowani za granicą inaczej (a tym samym lepiej) niż obywatele państwa, gdzie do danego zajścia doszło. Warto tutaj wspomnieć, że korzystać możemy z pomocy nie tylko polskich placówek konsularnych, lecz także tych należących do innych państw członkowskich UE. Jeżeli wiec w danym kraju nie ma rodzimej placówki tego typu, udać się możemy do innej, o ile reprezentuje ona kraj Wspólnoty.
Jeżeli więc staniemy w obliczu trudnych sytuacji, które wymieniamy poniżej, konieczne jest powiadomienie konsula o zaistniałym zdarzeniu. W przypadku utraty paszportu i innych dokumentów (czy to w wyniku kradzieży czy ich zgubienia), wspomniany urzędnik państwowy, po sprawdzeniu naszej tożsamości, wystawić może paszport blankietowy umożliwiający powrót do kraju. Oczywiście, możliwość ta nie powinna uśpić naszej czujności – pilnujmy starannie dokumenty podczas zagranicznych wojaży.
Jednym z najbardziej przykrych doświadczeń, które mogą nas dotknąć w czasie urlopu, jest kradzież czy napaść. W takich sytuacjach konieczne jest powiadomienie o zdarzeniu lokalnej policji a także skontaktowanie się z najbliższą placówką dyplomatyczną lub konsularną. Możemy liczyć na pośrednictwo urzędnika w/w instytucji w skontaktowaniu się z rodziną lub przyjaciółmi w kraju, w niektórych sytuacjach także wypłatę wpłaconych przez krewnych lub znajomych na konto Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie pieniędzy, a nawet, w skrajnych przypadkach, pożyczkę kwoty niezbędnej do zapewnienia powrotu do Polski.
W czasie pobytu za granicą może się też zdarzyć, że zostaniemy zatrzymani, aresztowani lub pozbawieni wolności. W przypadku takiej ewentualności, warto jest skontaktować się z konsulem (do czego mamy pełne prawo), aby ten mógł zadbać o nasze równe traktowanie z obywatelami państwa, gdzie akurat przebywamy. Urzędnik może też powiadomić naszych bliskich o zaistniałej sytuacji a także uzyskać i przekazać nam informację o powodach zatrzymania i wszelkich jego procedurach i potencjalnych następstwach.
Oprócz opisanych wyżej sytuacji na wsparcie urzędu konsularnego liczyć też możemy w przypadku zaginięcia za granicą bliskiej nam osoby. Pamiętajmy także, że pomoc konsula nie obejmuje kosztów pomocy lekarskiej, więc przed jakimkolwiek wyjazdem za granicę, warto jest zadbać o wykupienie odpowiedniego ubezpieczenia podróżnego.
Zdarzyła Wam się kiedyś jakaś niespodziewana sytuacja, kiedy musieliście zwrócić się do konsula? Podzielcie się swoimi doświadczeniami.